Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức

Bài 2: Đồng Nai sẽ quyết liệt đúng tinh thần “không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm” trong triển khai Quy hoạch tỉnh

Với mục đích “người dân được đặt ở vị trí trung tâm của Quy hoạch tỉnh”, ngay từ khâu lên ý tưởng, mời tư vấn, xây dựng nội dung, phê duyệt… kéo dài trong nhiều năm liền, các chủ điểm chính trong nội dung Quy hoạch này đều phục vụ mục tiêu làm cho người dân Đồng Nai được sinh sống, làm việc, phát triển tại một địa phương “đáng sống”.

Ngày 24-9, Đồng Nai tổ chức lễ công bố Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Lần đầu tiên, người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư… được tiếp cận một quy hoạch quy mô “đồ sộ” với nội dung trải dài trên nhiều lĩnh vực: hạ tầng giao thông, công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ, y tế, giáo dục, du lịch…

Và ở góc độ triển khai Quy hoạch tỉnh, tinh thần “không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm” sẽ là “kim chỉ nam” trong hành động mà Chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức chia sẻ với Báo Đồng Nai.

Chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức tham gia đoàn công tác của tỉnh khảo sát thực tế kinh tế sông Đồng Nai đoạn từ thành phố Biên Hòa đến huyện Vĩnh Cửu vào tháng 4-2024. Ảnh: PHẠM TÙNG

PV: Thưa Chủ tịch, trong Quy hoạch tỉnh Đồng Nai thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, tỉnh Đồng Nai xác định tầm nhìn đến năm 2050 sẽ là thành phố trực thuộc trung ương, một trong các cực tăng trưởng quan trọng của Việt Nam, đi đầu trong phát triển công nghiệp tạo giá trị cao, đầu mối giao thương quốc tế và đô thị đẳng cấp, đáng sống, nơi tập trung trí thức và nhân tài, lấy kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn là trọng tâm, hoàn thành mục tiêu phát thải trung tính Net-Zero 2050. Vậy tầm nhìn này được xây dựng dựa trên những cơ sở nào?

* Chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức:

Với tư duy đột phá, phát huy tốt các tiềm năng và lợi thế, trong Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, tỉnh Đồng Nai xác định tầm nhìn đến 2050 sẽ là thành phố trực thuộc trung ương, một trong các cực tăng trưởng quan trọng của Việt Nam, đi đầu trong phát triển công nghiệp tạo giá trị cao, đầu mối giao thương quốc tế và đô thị đẳng cấp, đáng sống, nơi tập trung trí thức và nhân tài, lấy kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn là trọng tâm, hoàn thành mục tiêu phát thải trung tính Net-Zero 2050.

Như chúng ta đã biết, tỉnh Đồng Nai có quy mô diện tích và dân số lớn và là một trong số những địa phương có vai trò to lớn đóng góp vào GDP của cả nước. Là một trong những tỉnh có nền kinh tế phát triển từ sớm, Đồng Nai đã và đang nắm giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế của cả nước và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Trong nhiều năm liền, quy mô GRDP tỉnh Đồng Nai luôn nằm trong tốp 5 vị trí dẫn đầu cả nước.

Về vị trí địa lý, tỉnh nằm ở vị trí trung tâm của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, đồng thời là cửa ngõ đến Thành phố Hồ Chí Minh - đô thị lớn nhất cả nước. Do đó, Đồng Nai đóng vai trò đầu mối giao thông quan trọng của cả nước.

Hiện nay, hàng loạt dự án hạ tầng kết nối bao gồm các tuyến đường cao tốc, đường vành đai và đặc biệt là Cảng hàng không quốc tế (sân bay) Long Thành đang được triển khai thực hiện trên địa bàn tỉnh. Khi các dự án này hoàn thành sẽ nâng cao đáng kể khả năng kết nối và thúc đẩy sự phát triển toàn diện của tỉnh. Đồng Nai với vị trí trung tâm vùng, là giao điểm kết nối của các trục đường cao tốc, đường quốc lộ và đường sắt của khu vực nên được hưởng lợi từ các dự án mới, kết nối chặt chẽ hơn với các tỉnh và trở thành hạt nhân trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Ngoài các liên kết giao thông, các tỉnh trong vùng cũng đẩy mạnh liên kết trong vấn đề bảo vệ môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu và các ngành kinh tế để tận dụng tốt nhất thế mạnh của từng tỉnh và cộng hưởng phát triển.

Tóm lại, với thế mạnh hạ tầng kết nối, thương hiệu và bề dày phát triển công nghiệp và chăn nuôi và tiềm năng phát triển các lĩnh vực kinh tế mới chính là cơ sở để tạo nên tầm nhìn mang tính đột phá, phát huy các tiềm năng thế mạnh như đã đề ra trong đồ án quy hoạch tỉnh.

Đưa Đồng Nai trở thành trung tâm công nghiệp và dịch vụ hỗ trợ công nghiệp hiện đại là một trong 5 trụ cột phát triển chính của tỉnh được xác định trong quy hoạch. Ảnh: PHẠM TÙNG

PV: Trong Quy hoạch tỉnh Đồng Nai thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 có xác định 5 trụ cột phát triển làm “kim chỉ nam” cho sự phát triển của tỉnh. Ông có thể chia sẻ rõ hơn về 5 trụ cột phát triển của tỉnh đến năm 2030?

* Chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức:

Trong quy hoạch tỉnh, 5 trụ cột phát triển được Đồng Nai xác định gồm có: trung tâm công nghiệp và dịch vụ hỗ trợ công nghiệp hiện đại; thành phố sân bay - trung tâm hội nhập quốc tế; chuỗi đô thị dịch vụ ven núi, ven sông, ven hồ đẳng cấp; nông nghiệp công nghệ cao và bền vững và phát triển bền vững theo hướng kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn. Đây là trụ cột phát triển được chọn lựa thông qua sự phân tích, đánh giá những thế mạnh sẵn có cũng như những cơ hội phát triển mới mà tỉnh sẽ đón nhận trong thời gian tới.

Đơn cử như việc khi Sân bay Long Thành hoàn thành xây dựng và đưa vào khai thác sẽ mở ra một “hệ sinh thái” hàng không để tỉnh có thể phát triển mô hình thành sân bay - trung tâm hội nhập quốc tế trở  thành một trụ cột phát triển mới. Hay như việc khai thác tiềm năng sông Đồng Nai, hệ thống sông, hồ phong phú trên địa bàn tỉnh cũng mở ra cơ hội để phát triển chuỗi đô thị dịch vụ ven núi, ven sông, ven hồ đẳng cấp trở thành một trụ cột phát triển.

Trong phát triển công nghiệp, Đồng Nai sẽ hướng đến phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao, tạo giá trị lớn, ít thâm dụng lao động. Ảnh: PHẠM TÙNG

PV: Đồng Nai hiện đang có rất nhiều dự án hạ tầng trọng điểm quốc gia được triển khai xây dựng. Trong đó, nổi bật nhất là Sân bay Long Thành. Vậy trong Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, tỉnh đã cụ thể hóa các quy hoạch như thế nào để tận dụng lợi thế phát triển từ các dự án hạ tầng trọng điểm quốc gia, nhất là Dự án Sân bay Long Thành?

* Chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức:

Sân bay Long Thành, một trong 16 sân bay được mong chờ nhất thế giới hướng tới mục tiêu trở thành một trong những trung tâm trung chuyển hàng không quốc tế được kỳ vọng sẽ mở ra một “bầu trời” mới để Đồng Nai phát triển, trở thành một trung tâm trung chuyển của cả khu vực. Sau khi đi vào hoạt động, dự án có thể đóng góp cho tăng trưởng GDP của Đồng Nai từ 3-5%. Như vậy, rõ ràng, Sân bay Long Thành sẽ là một cực tăng trưởng, một lợi thế phát triển rất quan trọng của tỉnh, và Đồng Nai cần phải sẵn sàng “tâm thế” để có thể phát huy, tận dụng tối đa lợi thế phát triển này.

Để phát huy lợi thế Sân bay Long Thành, tỉnh đã triển khai nhiều nhiệm vụ như: lập quy hoạch vùng sân bay, xây dựng hệ thống giao thông kết nối, quy hoạch hệ thống logistics khu vực vùng sân bay và vùng phụ cận sân bay… Hiện nay, tỉnh cũng đang tổ chức thi tuyển quốc tế “Ý tưởng quy hoạch chung đô thị Sân bay Long Thành, tỉnh Đồng Nai và vùng phụ cận nhằm tìm kiếm ý tưởng độc đáo, phương án quy hoạch phát triển tối ưu và khả thi nhất, phù hợp với điều kiện và định hướng hình thành nên đô thị Sân bay Long Thành phát triển trong tương lai. Từ đó, tận dụng triệt để lợi thế sân bay như một động lực tăng trưởng kinh tế, là vùng động lực mới cho phát triển đột phá của tỉnh.

Đồng thời, tỉnh cũng đã tổ chức các hội thảo khoa học nhằm lắng nghe những ý kiến đóng góp của các chuyên gia, nhà khoa học, cộng đồng doanh nghiệp, các hiệp hội để tổng hợp, hoàn thiện đồ án quy hoạch chung đô thị Sân bay Long Thành và vùng phụ cận. Trên cơ sở đó, đưa ra những giải pháp nhằm hóa giải thách thức, phát huy tối đa hiệu quả của Dự án Sân bay Long Thành đối với sự phát triển của Đồng Nai.

Đến năm 2050, sẽ đưa phát thải ròng về 0 là một trong những mục tiêu quan trọng được Đồng Nai đề ra trong quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. (Ảnh: Đồng Nai ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác tăng trưởng xanh). Ảnh: PHẠM TÙNG

PV: Được biết, trong quá trình lập Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Đồng Nai đã bổ sung mục tiêu phát thải trung tính Net-Zero 2050. Đâu là lý do để tỉnh bổ sung mục tiêu này vào quy hoạch, thưa ông?

* Chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức:

Chúng ta đều hiểu, tăng trưởng xanh là xu hướng của toàn cầu và là con đường phát triển tất yếu của thế giới. Đến nay, có 137 quốc gia, đại diện cho 88% tổng lượng phát thải trên thế giới, gồm các nước phát thải lớn như: Mỹ, Trung Quốc và Ấn Độ đã cam kết hoặc hướng tới mục tiêu Net-Zero - phát thải ròng bằng 0.

Mỗi quốc gia tự đặt ra mốc thời gian để đạt mục tiêu này, phần lớn là vào năm 2050, một số ít ngoại lệ vào năm 2035 và muộn nhất vào năm 2070. Tại hội nghị lần thứ 28 của các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP 28), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã một lần nữa cam kết với thế giới: Việt Nam sẽ hướng tới mục tiêu Net-Zero vào năm 2050. Đây là mục tiêu tiên phong, tương đồng với các nền kinh tế có trình độ phát triển cao trên thế giới.

Triển khai cam kết của Chính phủ và hướng đến mục tiêu phát triển xanh và bền vững, tỉnh Đồng Nai tiên phong xây dựng và thực hiện Đề án Giảm thiểu khí carbon trên địa bàn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Đồng Nai cũng là một trong 5 tỉnh có đóng góp ngân sách lớn nhất cho quốc gia và đang theo đuổi mục tiêu phát triển xanh, bền vững và đang nỗ lực thúc đẩy mạnh mẽ hơn đối với phát triển xanh trên địa bàn tỉnh.

Tỉnh quyết tâm cùng với các đối tác đồng hành trong thực hiện cam kết của Việt Nam trong Công ước khung về biến đổi khí hậu, thể hiện rõ trong các định hướng phát triển của tỉnh và dĩ nhiên đây là nội dung không thể thiếu trong Quy hoạch tỉnh.

Song, để cụ thể hóa mục tiêu này, đòi hỏi nhiều giải pháp. Quy hoạch tỉnh cũng đặt ra nền tảng cho những giải pháp đó. Chẳng hạn như Đồng Nai sẽ xây dựng hệ sinh thái công nghiệp - dịch vụ hỗ trợ công nghiệp - nghiên cứu phát triển và đào tạo đẳng cấp khu vực.

Nó bao gồm hệ thống các KCN công nghệ cao, KCN chuyên ngành, khu công nghệ cao… nhằm thiết lập các tổ hợp sản xuất có tính liên kết ngành cao. đặc biệt các KCN xanh, cụm công nghiệp xanh. Phát triển các dịch vụ hỗ trợ, công nghiệp phục vụ cho cả vùng kinh tế trọng điểm phía Nam thông qua các trung tâm logistics, kiểm định, bảo trì, các dịch vụ tư vấn giải pháp về tự động hóa, quản trị sản xuất, các giải pháp giảm phát thải trong công nghiệp và phát triển bền vững…

Đồng Nai sẽ tập trung thu hút các ngành công nghiệp tiên tiến, làm nền tảng cho sự phát triển bứt phá trong tương lai và tất cả các ngành nghề chúng ta thu hút, vận hành, kiểm soát… đều không nằm ngoài mục tiêu Net-Zero.

Cảng Phước An, cảng biển lớn nhất của tỉnh được kỳ vọng sẽ tạo thêm động lực phát triển mới cho tỉnh. Ảnh: PHẠM TÙNG

PV: Sau khi quy hoạch tỉnh được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và tỉnh tổ chức công bố quy hoạch, các nhiệm vụ và giải pháp tiếp theo mà tỉnh sẽ thực hiện để thực hiện mục tiêu đưa quy hoạch trở thành động lực phát triển là gì, thưa ông?

* Chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức:

Đến 2050, Đồng Nai phấn đấu trở thành thành phố trực thuộc trung ương, đi đầu trong phát triển công nghiệp công nghệ cao, đầu mối giao thương quốc tế và đô thị đẳng cấp, đáng sống, nơi tập trung các trí thức và nhân tài, lấy kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn là trọng tâm, hoàn thành mục tiêu phát thải trung tính Net-Zero vào năm 2050.

Với vị thế, với những cơ hội sẵn có và sẽ có, Đồng Nai định hướng chiến lược phát triển của tỉnh trong giai đoạn mới gắn liền với phương châm “Kết nối - Hội nhập - Cất cánh” trong suốt quá trình triển khai Quy hoạch tỉnh.

Muốn vậy, Đồng Nai phải quyết liệt đeo bám mục tiêu trở thành đô thị năng động, thúc đẩy hội nhập quốc tế, thu hút đầu tư trong nước và nước ngoài mạnh mẽ và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, hướng tới nền kinh tế phát triển vượt bậc, lấy cộng đồng và người dân làm trung tâm thụ hưởng.

Quy hoạch tỉnh cũng đề ra những mục tiêu và giải pháp đưa Đồng Nai thành trung tâm kết nối hạ tầng của vùng, tích hợp các công nghệ và giải pháp, phát triển các thành phố thông minh để đẩy mạnh công nghệ kỹ thuật số diện rộng trong một "thành phố đích thực của tương lai".

Tuy nhiên, nhiều thách thức vẫn đang hiện diện đối với việc triển khai Quy hoạch tỉnh. Về bản chất, đây là đồ án quy hoạch lớn và quan trọng nhất ở cấp địa phương. Do đó, quá trình thực hiện để “hiện thực hóa” quy hoạch chắc chắn gặp rất nhiều khó khăn thách thức.

Trong đó, vấn đề đầu tiên là phải quản lý được quy hoạch. Thực tế lâu nay việc quản lý các quy hoạch còn lỏng lẻo, dẫn đến tình trạng phá vỡ quy hoạch. Vậy nên để có thể xây dựng, triển khai thành công Quy hoạch tỉnh vào thực tế phát triển thì trước hết phải quản lý được quy hoạch.

Thách thức tiếp theo là nguồn lực nào để thực hiện Quy hoạch tỉnh? Như đã nói ở trên, Quy hoạch tỉnh là đồ án quy hoạch lớn nên để thực hiện cũng cần các nguồn lực siêu lớn. Nguồn vốn nhà nước trên thực tế chỉ đóng vai trò “vốn mồi” trong đầu tư phát triển hạ tầng. Chính vì vậy, phải huy động được nguồn lực xã hội để thực hiện quy hoạch. Vấn đề nữa là thời gian.

Nếu tính trong giai đoạn 2021-2030, chúng ta chỉ còn khoảng 5 năm để hiện thực hóa các nội dung quy hoạch. Đây cũng là một thách thức rất lớn mà để làm được cần phải có sự quyết tâm, thống nhất cũng như các cơ chế, chính sách đột phá. Tuy nhiên, như tôi đã trao đổi, Đồng Nai sẽ quyết tâm triển khai Quy hoạch tỉnh theo đúng tinh thần “không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm” như Thủ tướng Chính phủ đã nhiều lần nhấn mạnh.