Sửa đổi, bổ sung quy định bảo hiểm xe cơ giới bắt buộc: Tạo thuận lợi hơn cho người tham gia

Bảo hiểm (BH) xe cơ giới bắt buộc là trách nhiệm dân sự của người tham gia giao thông, nhằm bảo đảm quyền lợi cho bên thứ 3 trong trường hợp xảy ra tai nạn trên đường. Do thủ tục bồi thường phức tạp nên nhiều người chỉ tham gia với mục đích đối phó hơn là được BH “đỡ đần”.

Khi người tham gia bảo hiểm gây tai nạn cho người khác, công ty kinh doanh bảo hiểm sẽ thay chủ xe, lái xe thực hiện trách nhiệm bồi thường dân sự phát sinh từ sự cố tai nạn. Trong ảnh: Một vụ tai nạn xe máy tại TP.Biên Hòa. Ảnh minh họa: Đăng Tùng

Chính phủ vừa có những sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến BH xe cơ giới. Trong đó, nhiều quy định được hướng dẫn rất chi tiết, rõ ràng, dễ thực hiện và có lợi cho người tham gia.

* Nhiều quy định mới

Chính phủ đã ban hành Nghị định 67/2023/NĐ-CP quy định về BH bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, BH cháy nổ bắt buộc, BH bắt buộc trong hoạt động đầu tư xây dựng (gọi tắt là Nghị định 67), có hiệu lực từ ngày 6-9-2023. So với quy định trước đây tại Nghị định số 03/2021/NĐ-CP ngày 15-1-2021 về BH bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới (gọi tắt là Nghị định 03) thì Nghị định 67 có nhiều quy định được sửa đổi, bổ sung chi tiết, rõ ràng và nhiều thuận lợi hơn cho người tham gia.

Một trong những điểm mới đáng quan tâm là phí BH. Trước đây, theo Nghị định 03, căn cứ vào lịch sử tai nạn của từng xe cơ giới, doanh nghiệp kinh doanh BH có thể điều chỉnh tăng phí lên tới 15%. Nhưng hiện nay, theo Điều 9 Nghị định 67, chủ xe cơ giới có thể được đóng BH thấp hơn mức phí quy định của Bộ Tài chính tới 15%. Nghĩa là những xe cơ giới trong lịch sử chưa từng bị tai nạn hoặc ít bị tai nạn sẽ được đóng mức phí thấp hơn mức quy định và ngược lại. Hoặc quy định thời hạn BH bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, đặc biệt là với ô tô, Điều 9 Nghị định 03 chỉ cho tối thiểu là 1 năm, nhưng nay được nâng lên tối thiểu là 1 năm và tối đa là 3 năm.

Về thời hạn BH khi có chuyển dịch chủ sở hữu, trước đây, theo Điều 11 của Nghị định 03, thời hạn còn hiệu lực ghi trên giấy chứng nhận BH, nếu có sự chuyển quyền sở hữu xe cơ giới, mọi quyền lợi BH liên quan đến trách nhiệm dân sự của chủ xe cũ vẫn còn hiệu lực và thường sẽ đi theo chủ xe mới. Nhưng nay theo Nghị định 67, nếu chủ xe cũ không muốn chuyển thời hạn sang chủ xe mới thì doanh nghiệp kinh doanh BH có nghĩa vụ hoàn phí BH cho bên mua tương ứng với thời gian còn lại trên hợp đồng.

Một điểm mới nữa của Nghị định 67 cũng được đơn vị kinh doanh BH đồng thuận khi quy định cụ thể tạm ứng 30% đối với trường hợp tử vong hoặc tỷ lệ thương tật từ 81% trở lên và 10% đối với tổn thương bộ phận từ 31-81% trên mức tiền được BH chi trả. Trong khi trước đây Nghị định 03 không nói rõ về tỷ lệ thương tổn trong tạm ứng.

Riêng với quy định bồi thường thiệt hại đối với tài sản do lái xe điều khiển mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn, Nghị định 67 quy định rất cụ thể là theo cơ quan có thẩm quyền hướng dẫn về nồng độ cồn là Bộ Y tế và nồng độ cồn được tính tại thời điểm xảy ra tai nạn. Điều này sẽ giúp xác định nồng độ cồn chuẩn xác, từ đó việc xem xét bồi thường sẽ chuẩn xác hơn.

* Ngày càng hoàn thiện

Trước đây, tại các kỳ họp Quốc hội, nhiều đại biểu đề đạt kiến nghị của cử tri là bỏ BH xe máy, bởi thực tế có nhiều vụ việc người dân mua BH xe máy nhưng khi gặp tai nạn thì gần như không được xem xét bồi thường.

Phó giám đốc Công ty Bảo hiểm PJICO Đồng Nai Thái Khắc Nhất cho biết, những quy định trước đây còn mang tính chung chung nên nhiều công ty kinh doanh BH không biết vận dụng thế nào để giải quyết, bồi thường cho người tham gia khi có tai nạn xảy ra, dẫn đến người tham gia thiếu tin tưởng vào hệ thống BH.

Nghị định 67 lần này đã đơn giản hóa hồ sơ bồi thường BH. Theo đó, cắt giảm 2/5 chứng từ, tài liệu chứng minh thiệt hại về sức khỏe, tính mạng; chỉ thu thập tài liệu của cơ quan công an có thẩm quyền trong trường hợp tử vong. Ngoài ra, còn quy định rõ thời hạn cơ quan có thẩm quyền phải cung cấp tài liệu cho doanh nghiệp kinh doanh BH; bổ sung biên bản giám định xác định nguyên nhân và mức độ tổn thất được thống nhất giữa doanh nghiệp BH và chủ xe, người lái xe nhằm đẩy nhanh tiến độ giải quyết bồi thường BH.

Ông Trần Khải Ninh (ngụ P.Tân Mai, TP.Biên Hòa) cho rằng, BH xe máy là bắt buộc thì nên chuyển sang hình thức bồi thường trực tiếp cho người bị tai nạn giao thông theo nguyên tắc đóng - hưởng cho đỡ rắc rối. Coi như người dân mua BH tai nạn khi tham gia lưu thông trên đường. Phí BH có thể cao hơn, nhưng mức bồi thường xứng đáng thì vẫn thu hút người tham gia chứ không phải mua cho có lệ, mua để đối phó như hiện nay.

Phương Liễu