Gian nan đòi nợ tiền bảo hiểm xã hội!

Trong thời gian qua, cơ quan bảo hiểm xã hội (BHXH) đã kiện nhiều doanh nghiệp (DN) nợ tiền BHXH ra tòa. Dù tòa tuyên bố thắng kiện nhưng việc thi hành án đòi tiền nợ BHXH cũng rất gian nan...

Công TNHH Xích chuyên dùng (KCN Biên Hòa 2) đã ngưng hoạt động và còn nợ 430 triệu đồng tiền BHXH. Ảnh: Đ.Ngọc

VƯỚNG MẮC TỪ KHÂU THI HÀNH ÁN
Được biết, nhằm bảo vệ quyền lợi của người lao động, trong 5 năm qua, cơ quan BHXH tỉnh đã  khởi kiện 18 DN nợ BHXH ra tòa, với tổng số tiền nợ lên đến trên 17 tỷ đồng. Tất cả các vụ kiện đòi DN nộp tiền BHXH đều được tòa các cấp tuyên thắng kiện. Thế nhưng, đến nay vẫn còn 11 DN chưa thi hành án với tổng số tiền còn phải thu trên 10 tỷ đồng.
Việc thi hành án gặp nhiều khó khăn là do hầu hết các DN không còn khả năng trả nợ; phần lớn các DN đều nợ ngân hàng và đã thế chấp toàn bộ máy móc, nhà xưởng cho ngân hàng. Trong khi đó, số tiền bán đấu giá tài sản của DN thấp hơn nợ ngân hàng nên cơ quan thi hành án phải ưu tiên thanh toán cho ngân hàng vì DN nợ ngân hàng có thế chấp. Mặt khác, theo quy định tại khoản 3, Điều 47, Luật Thi hành án dân sự về thứ tự thi hành án thì: “Số tiền thu được từ việc bán tài sản cầm cố, thế chấp hoặc bán tài sản mà bản án, quyết định tuyên kê biên để bảo đảm thi hành một nghĩa vụ cụ thể sẽ được ưu tiên thanh toán cho nghĩa vụ được bảo đảm đó sau khi trừ các chi phí về thi hành án”.

“PHÂN VÂN” KHI KHỞI KIỆN
Theo BHXH tỉnh, tính đến tháng 7-2011, có 49 DN trên địa bàn không còn giao dịch với cơ quan BHXH với tổng số nợ lên đến trên 6,3 tỷ đồng. Một trong những nguyên nhân là do DN ngưng hoạt động sản xuất - kinh doanh, chủ DN bỏ trốn. Trong số đó có đến 20 DN có 100% vốn  đầu tư nước ngoài với tổng số nợ lên đến trên 3 tỷ đồng.
Bà Nguyễn Thị Ngọc Cẩm, Trưởng phòng thu, BHXH tỉnh cho biết: “Khả năng thu hồi nợ của các DN này rất thấp, vì đa số chủ các DN không còn ở Việt Nam. Do cơ quan BHXH biết được thông tin DN ngưng hoạt động quá chậm nên thời hiệu khởi kiện cũng đã hết”. Mới đây, BHXH tỉnh nhận được thông báo ngưng hoạt động của 3 DN có 100% vốn đầu tư nước ngoài. BHXH tỉnh đang phân vân không biết có nên khởi kiện 3 DN này ra tòa hay chờ các công ty này làm thủ tục phá sản? Bởi lẽ, theo quy định tại Điều 37, Luật Phá sản về thứ tự phân chia tài sản DN phá sản, các khoản nợ lương, trợ cấp thôi việc, BHXH…sẽ được ưu tiên trả trước.Vấn đề mà cơ quan BHXH tỉnh băn khoăn là  nếu khởi kiện DN ra tòa vừa mất thời gian, vừa phải tạm ứng ra một khoản án phí rất lớn; còn nếu chờ các DN này làm thủ tục phá sản thì không biết chờ đến bao giờ?

NGƯỜI LAO ĐỘNG CHỊU THIỆT THÒI!
Hiện tại, BHXH thu hồi nợ đến đâu thì thực hiện chốt mức tiền lương và thời gian tham gia BHXH cho người lao động đến đó theo quy định của Luật BHXH. Trong thời gian DN không nộp tiền tham gia BHXH về cơ quan BHXH thì người lao động làm việc trong các DN này sẽ bị thiệt thòi nhất, do không được hưởng các quyền lợi BHXH như: ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hưu trí... Đồng thời, cũng không được giải quyết các chế độ: bảo hiểm thất nghiệp, thâm niên, chốt sổ BHXH…
Trước tình hình đó, BHXH tỉnh đã có văn bản đề nghị các ngành chức năng khi thực hiện biện pháp xử lý thu hồi được nợ thì ưu tiên trả tiền nợ BHXH của người lao động. Ngoài ra, BHXH tỉnh cũng đã có văn bản báo cáo tình hình khó khăn trong thi hành án đối với các đơn vị nợ BHXH với Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực UBND tỉnh và xin ý kiến chỉ đạo trong việc thu hồi nợ đối với các đơn vị nợ BHXH.