Những ngày gần Tết Nguyên đán Mậu Tuất 2018, ngoài thời gian đi làm hầu hết người dân đều tranh thủ mua sắm, sửa sang nhà cửa để đón tết, trong đó việc chuẩn bị một ít tiền mới để lì xì cho người thân cũng được nhiều người quan tâm.
Những ngày gần Tết Nguyên đán Mậu Tuất 2018, ngoài thời gian đi làm hầu hết người dân đều tranh thủ mua sắm, sửa sang nhà cửa để đón tết, trong đó việc chuẩn bị một ít tiền mới để lì xì cho người thân cũng được nhiều người quan tâm.
 |
| Những “quầy hàng” công khai đổi tiền Việt Nam và USD tại chợ Tân Hiệp. Ảnh: M.Quân |
Trong những ngày tết, lì xì cho trẻ em bằng tiền mới đã trở thành thói quen của mọi người. Tuy nhiên, không phải ai cũng dễ dàng có thể có được tiền mới, do đó hình thành nhu cầu đổi tiền mới vào dịp tết. Điều này dẫn đến tình trạng xuất hiện các dịch vụ đổi tiền mới để hưởng chênh lệch không đúng theo quy định.
* “Chợ” đổi tiền mới
Chợ Tân Hiệp (TP.Biên Hòa) là một trong những nơi đổi tiền mới diễn ra khá sôi động và công khai với nhiều điểm có treo biển đổi tiền mới, kể cả đô la Mỹ (USD). Những điểm trên hoạt động công khai gần các cổng ra vào chợ.
| Theo Nghị định 96/2014/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 17-10-2014 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng. Theo đó, người nào có hành vi thực hiện đổi tiền không đúng quy định của pháp luật sẽ bị phạt tiền từ 20-40 triệu đồng. Chánh thanh tra, giám sát ngân hàng nhà nước chi nhánh ở địa phương có quyền xử phạt, tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm. |
Ngay trước cổng chợ Tân Hiệp gần đường Phạm Văn Khoai, một phụ nữ làm dịch vụ đổi tiền mới cho biết phí đổi là 10% trên tổng số tiền giao dịch. Tính ra, nếu đổi 1 triệu đồng tiền mới thì “khách hàng” phải mất 100 ngàn đồng tiền phí. Tuy nhiên, theo “cảnh báo”, mức phí này có thể chưa dừng lại mà sẽ thay đổi vào những ngày giáp tết, tùy vào nhu cầu và lượng tiền mới có đủ cung ứng hay không. Một người làm nghề đổi tiền được xem là “chuyên nghiệp” tại chợ Tân Hiệp mỗi dịp tết cho biết ngày cận Tết năm 2017 có người phải đổi tiền mới với mức phí 15%. Do đó, nhiều khả năng năm nay lượng tiền mới mệnh giá từ 10 ngàn đồng đến 50 ngàn đồng ngoài thị trường sẽ không nhiều, nên nếu đổi trễ có thể phí sẽ bằng hoặc cao hơn năm trước.
Ngoài tiền Việt Nam thì mệnh giá 2 USD cũng được săn lùng không kém. Do lượng tiền này không có nhiều nên giá bán tương đối cao so với tiền Việt Nam. Tại một điểm đổi tiền USD trước chợ Tân Hiệp, 1 tờ mệnh giá 2 USD được “rao bán” với giá 60 ngàn đồng, trong khi theo tỷ giá quy định chỉ tương đương khoảng 45 ngàn đồng tiền Việt Nam.
Một trong những người có thói quen lì xì tiền USD là bà Trương Thị M., chủ cửa hàng ăn uống tại TP.Biên Hòa, cho biết dù USD có giá cao hơn tiền Việt Nam nhưng năm nào bà cũng đổi để lì xì cho nhân viên trong ngày khai trương cửa hàng đầu năm với mong muốn mọi người cùng gặp may mắn. Vì vậy, dù phải trả giá phí cao hơn ngày thường bà M. vẫn chấp nhận.
* Vi phạm về tiền tệ
Không chỉ dịch vụ đổi tiền trực tiếp, dịch vụ “rao bán” tiền mới trên mạng xã hội gần đây cũng sôi động không kém với những bảng giá cụ thể cho từng loại tiền cùng số điện thoại công khai.
 |
| Bảng phí đổi tiền mới được rao cụ thể trên mạng. |
Theo quảng cáo trên một số trang mạng thì có rất nhiều loại tiền được đổi với mức phí khác nhau. Cụ thể, tiền Việt Nam sẽ phải trả mức phí từ 3-15% tùy theo mệnh giá và số tiền muốn đổi; tờ 2 USD có giá từ 30-600 ngàn đồng/tờ tùy vào năm phát hành tiền. Tại một trang mạng còn giới thiệu chi tiết: “Tết Nguyên đán 2018 đang sắp đến gần. Nhằm thỏa mãn nhu cầu lì xì, bên mình có dịch vụ đổi tiền lẻ các loại mệnh giá 500 đồng - 500 ngàn đồng mới, 2 USD may mắn mạ vàng lóng lánh. Đặc biệt 2 USD may mắn series 1976 và 2003. Các bạn đặt mua vui lòng liên hệ: CALL hoặc ZALO”.
Nêu lên điều này để thấy rằng nhu cầu lì xì tiền mới không thể thiếu trong dịp tết cổ truyền dân tộc. Trong khi đó, thông tin trên báo chí mới đây, lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nhấn mạnh: sẽ xử lý kỷ luật nghiêm cán bộ có điều kiện đổi tiền mới nhưng lợi dụng việc này để hưởng chênh lệch. Việc siết chặt quản lý tiền mới nhằm tăng cường đảm bảo an toàn hoạt động của ngân hàng dịp Tết Nguyên đán Mậu Tuất 2018…
Thế nhưng, tất cả hình thức đổi tiền mới đang diễn ra công khai, trong khi hành vi này theo quy định là vi phạm pháp luật. Trao đổi về hoạt động đổi tiền mới cũng như những chỉ đạo liên quan đến lĩnh vực này, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Đồng Nai Trần Thị Mai Liên cho biết Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa có văn bản chỉ đạo ngân hàng các địa phương bảo đảm cung ứng, điều hòa tiền mặt thông suốt, đủ cơ cấu, nhất là tiền mệnh giá nhỏ; nghiêm cấm hành vi găm giữ tiền mới được điều chuyển từ Ngân hàng Nhà nước Trung ương về các ngân hàng địa phương.
Minh Quân
