Bảo đảm nhất quán nguyên tắc minh bạch, công bằng trong bồi thường, thu hồi đất

(ĐN)- Công tác bồi thường, thu hồi đất là một trong những vấn đề “nóng” được đặt lên bàn nghị sự tại phiên thảo luận hội trường của Quốc hội sáng 3-11 về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Quốc hội thảo luận về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Ảnh: QUOCHOI.VN

* Cần thận trọng xem xét, nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi thông qua dự án luật

Cho ý kiến về các quy định liên quan đến quy hoạch sử dụng đất, đại biểu Quốc hội Trần Thị Vân (tỉnh Bắc Ninh) cho rằng, việc thực hiện phân cấp phân quyền theo hướng triệt để, phân cấp toàn bộ thẩm quyền giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, xác định giá đất cho các địa phương. Tuy nhiên, trên thực tế, thời gian qua đã xảy ra một số vụ việc tố tụng đáng tiếc tại một số tỉnh, thành liên quan đến tính toán, xác định giá những “khu đất vàng” chưa phù hợp để tính thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất gây thất thoát ngân sách nhà nước.

Do đó, đại biểu đề nghị cần cân nhắc bổ sung vào dự thảo luật trường hợp giá trị của khu đất tính theo bảng giá có giá trị lớn đến hàng ngàn tỷ đồng, đặc biệt khi giao đất không thông qua đấu giá, đấu thầu.

“Cần có cơ chế kiểm soát ngay từ ban đầu với sự tham gia của các cơ quan quản lý nhà nước có chuyên môn sâu, khi đề xuất phương án giá đất đảm bảo không gây thất thoát cho ngân sách nhà nước, không nên chờ đến khâu hậu kiểm” - đại biểu Trần Thị Vân đề nghị.

Đồng quan điểm, đại biểu Quốc hội Nguyễn Duy Minh (TP.Đà Nẵng) cho rằng, còn nhiều nội dung còn có các phương án khác nhau, chưa thống nhất; kiến nghị cần thận trọng xem xét, nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi thông qua dự án luật.

Theo đại biểu Nguyễn Duy Minh, Luật Đất đai là luật rất quan trọng, phức tạp, tác động đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường của đất nước; do đó, cần khẳng định hiệu lực pháp lý cao hơn, xem xét bổ sung một điều về áp dụng pháp luật như bản dự thảo lấy ý kiến nhân dân.

“Việc bổ sung thêm điều này chính là giải pháp để giải quyết các xung đột pháp luật, vướng mắc trong quản lý sử dụng đất đai do lịch sử để lại, từ yêu cầu mới của thực tiễn” - đại biểu Nguyễn Duy Minh nói.

Phó bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quản Minh Cường trao đổi bên hành lang Quốc hội một số vấn đề liên quan đến dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)

* Sửa Luật Đất đai còn băn khoăn thu hồi với đất khu vui chơi, giải trí

Trao đổi bên hành lang Quốc hội, theo Phó bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quản Minh Cường bổ sung trường hợp thu hồi đất đối với khu vui chơi, giải trí, tổ hợp đa năng bên cạnh kinh doanh thương mại, dịch vụ, theo đó sửa đổi, bổ sung Khoản 27, Điều 79 như sau: "Dự án nhà ở thương mại, dự án hỗn hợp nhà ở hoặc khu đô thị mới kết hợp với kinh doanh thương mại, dịch vụ, khu vui chơi, giải trí, tổ hợp đa năng là dự án quan trọng do HĐND cấp tỉnh quyết định phù hợp với điều kiện của địa phương vì khung pháp lý về phát triển cơ sở hạ tầng về du lịch hiện nay chưa đầy đủ, chưa thuận lợi và khuyến khích các tổ chức, cá nhân trong việc tiếp cận nguồn lực đất đai để phát triển cơ sở hạ tầng du lịch".

Cụ thể, Luật Du lịch được Quốc hội thông qua vào tháng 6-2017 và có hiệu lực từ ngày 1-1-2018 với phạm vi điều chỉnh liên quan quan đến hoạt động quản lý nhà nước về tài nguyên du lịch, phát triển sản phẩm du lịch và hoạt động du lịch; quyền, nghĩa vụ của khách du lịch, tổ chức, cá nhân kinh doanh du lịch, cơ quan, tổ chức, cá nhân khác, cộng đồng dân cư có hoạt động liên quan đến du lịch; quản lý nhà nước về du lịch.

Do vậy, phạm vi điều chỉnh của Luật Du lịch không bao gồm việc xây dựng và hình thành, phát triển hạ tầng du lịch và tài nguyên du lịch.

Trong khi đó, các lĩnh vực khác được hỗ trợ, tiếp cận được đất đai để thực hiện hoạt động sản xuất kinh doanh thông qua việc nhà nước thực hiện thu hồi đất, kể cả các công trình như: kho chứa dầu thô, kho chứa, trạm bơm xăng, dầu khí hoặc xây dựng chợ dân sinh.

Phó bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh nhấn mạnh: “Việc Luật Đất đai không có quy định tiếp cận đất đai đối với tổ chức, cá nhân để phát triển du lịch, dịch vụ sẽ không khuyến khích phát triển hạ tầng du lịch và điểm đến”.

Theo đại biểu Quốc hội Quản Minh Cường, trước đây, Luật Đất đai năm 2003 cũng đã có quy định các dự án phát triển du lịch, dịch vụ cũng thuộc trường hợp nhà nước thu hồi đất. Nghị định 84 của Chính phủ năm 2007 cũng đã luật hóa du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn và đủ điều kiện được nhà nước thu hồi đất.

Theo đó, nhà nước thực hiện việc thu hồi đất để phát triển khu du lịch có mối liên kết về kết cấu hạ tầng, về loại hình kinh doanh; phát triển khu vui chơi giải trí ngoài trời với nhiều loại hình vui chơi, giải trí.

Tuy nhiên, đến Luật Đất đai năm 2013 thì quy định này bị loại bỏ và dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) cũng không nhắc đến đối tượng này. Trong khi đó, Nghị quyết 08/TW của Bộ Chính trị vẫn tiếp tục khẳng định phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Phó bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quản Minh Cường phân tích: “Đến nay, dù dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã được chỉnh sửa nhiều lần nhưng các dự án du lịch vẫn không thuộc trường hợp thu hồi đất và dẫn đến không phù hợp với thực tiễn.

Việc giao cho tổ chức, cá nhân thực hiện các dự án nhà ở thương mại hoặc khu đô thị mới kết hợp với kinh doanh thương mại, dịch vụ, khu vui chơi, giải trí, tổ hợp đa năng được coi là các dự án trọng điểm của địa phương sẽ góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của địa phương phát triển, đồng bộ hóa phát triển đô thị kết hợp với du lịch, thương mại; hình thành nên những khu đô thị với trung tâm tài chính, thương mại, du lịch thu hút đầu tư quốc tế và khách du lịch đến với địa phương. Đây cũng là mô hình hiện đang được áp dụng rộng rãi tại một số quốc gia trên thế giới và khu vực như: Thái Lan, Malaysia...

Thanh Hải (tổng hợp)