Hoạt động của HĐND cấp huyện, cấp xã còn nhiều khó khăn

Thời gian qua, HĐND cấp huyện, cấp xã trên địa bàn tỉnh đã cơ bản thực hiện đảm bảo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo luật định, từng bước đổi mới, nâng cao chất lượng, góp phần phát huy vai trò là người đại biểu nhân dân.

Thượng tá Huỳnh Yên Nam, Trưởng Công an thành phố Biên Hòa, trả lời chất vất tại Kỳ họp thường lệ cuối năm 2023 HĐND thành phố Biên Hòa. Ảnh: H.THẢO

Song, thực tiễn cho thấy, vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế, bất cập trên các mặt hoạt động, đòi hỏi nhiều hơn nữa những nỗ lực, giải pháp, cơ chế phù hợp để thực sự phát huy vai trò là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương.

Những hạn chế, khó khăn

Từ các cuộc khảo sát của Đảng đoàn HĐND tỉnh tại HĐND các huyện, xã vừa qua cho thấy, nhìn chung, HĐND cấp huyện, xã trên địa bàn tỉnh đã có nhiều nỗ lực, cải tiến trong hoạt động. Đáng ghi nhận trong đó là các kỳ họp HĐND ngày càng được đổi mới; việc xây dựng và ban hành nghị quyết được bảo đảm chất lượng, các nghị quyết đề ra đúng luật và phù hợp với tình hình thực tế của địa phương; chất lượng, hiệu quả của hoạt động giám sát từng bước được nâng lên…

Chủ tịch HĐND tỉnh Thái Bảo nhấn mạnh, sẽ nghiên cứu những nội dung đề xuất, kiến nghị phù hợp thực tiễn, khả thi, đúng quy định pháp luật của HĐND cấp huyện, HĐND cấp xã đưa vào Đề án Nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp và tham mưu ban hành đề án này kỹ lưỡng, chặt chẽ, sát thực tiễn.

Song nhiều hạn chế cũng được Đảng đoàn HĐND tỉnh thẳng thắn chỉ ra. Đó là hoạt động giải trình tại các phiên họp thường trực HĐND chưa được tổ chức nhiều; có địa phương còn chưa ban hành nghị quyết sau chất vấn để giám sát việc thực hiện lời hứa với cử tri; chưa tổ chức nhiều cuộc tiếp xúc cử tri chuyên đề; hoạt động chất vấn ở HĐND cấp xã còn rất ít. Vẫn còn tình trạng một số đề án, báo cáo, tờ trình dự thảo nghị quyết gửi đến thường trực, các ban HĐND còn chậm, sai sót, phải chỉnh sửa nhiều lần…

Chia sẻ về khó khăn trong hoạt động giám sát, Phó chủ tịch HĐND huyện Nhơn Trạch Đặng Kim Hoàn cho rằng, mặc dù Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND đã có hiệu lực, là cơ sở pháp lý để HĐND các cấp thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, song lại chưa có quy định về hình thức chế tài và trách nhiệm cụ thể để áp dụng khi đối tượng chịu sự giám sát không thực hiện các kiến nghị sau giám sát, từ đó làm hạn chế chất lượng hoạt động giám sát.

Trưởng ban Pháp chế HĐND huyện Long Thành Võ Văn Luật cho hay, trưởng các ban HĐND cấp huyện không phải là cấp ủy viên cũng là một khó khăn trong hoạt động, nhất là hoạt động giám sát. Khi đi giám sát, nếu ở cấp xã thì không vấn đề gì, nhưng khi giám sát ở cấp huyện, trưởng các phòng, ban của huyện thường là cấp ủy viên, dẫn đến có nhiều vấn đề trở nên “khó nói” thẳng trong những kiến nghị, kết luận giám sát. Đó cũng là khó khăn được nhiều lãnh đạo ban HĐND ở các địa phương thẳng thẳn chia sẻ.

Trong khi ở cấp xã, Bí thư Đảng ủy kiêm Chủ tịch HĐND phường Tân Hiệp (thành phố Biên Hòa) Võ Văn Châu bộc bạch, hoạt động của đại biểu đa số là kiêm nhiệm, trình độ và kinh nghiệm trong công tác thẩm tra và giám sát còn hạn chế… Đó là lý do dẫn đến số lượng các cuộc giám sát còn ít, chất lượng hoạt động giám sát còn chưa cao.

Nhiều đề xuất, kiến nghị

Trước những khó khăn, hạn chế, ngoài nỗ lực khắc phục, HĐND huyện, xã cũng đã nêu nhiều đề xuất, kiến nghị để nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động trong thời gian tới.

Một trong những kiến nghị được HĐND các địa phương nhấn mạnh là việc cần tiếp tục quan tâm, thực hiện tốt công tác quy hoạch, bồi dưỡng, nâng cao nâng lực chuyên môn của đại biểu HĐND huyện, xã nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Đặc biệt là quan tâm rà soát nhân sự thuộc các cơ quan của HĐND cấp huyện, cấp xã để kịp thời đánh giá, bổ sung quy hoạch, rà soát quy hoạch và thực hiện tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng chuẩn bị nhân sự thường trực, các ban HĐND cấp huyện, cấp xã trước mắt và lâu dài.

Phó bí thư thường trực Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Biên Hòa Huỳnh Tấn Đạt đề xuất cơ cấu trưởng 2 ban của HĐND là cấp ủy viên sẽ thuận lợi trong hoạt động, nhất là hoạt động giám sát. Bên cạnh đó, tại HĐND cấp xã, đồng chí bí thư Đảng ủy hoặc ít nhất là phó bí thư Đảng ủy đồng thời là chủ tịch HĐND sẽ tạo điều kiện tốt nhất trong công tác lãnh đạo, điều hành.

Trong khi đó, theo Phó bí thư thường trực Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Nhơn Trạch Dương Thị Mỹ Châu, nên quy định tiêu chuẩn đại biểu HĐND các cấp có trình độ chuyên môn phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ công tác đại biểu. Về cơ cấu đại biểu, nên tăng đại biểu thuộc khối Đảng, đoàn thể, giảm đại biểu khối chính quyền để phát huy tính độc lập trong thực hiện chức năng giám sát và hoạt động tại kỳ họp; thường xuyên bồi dưỡng kỹ năng hoạt động, trình độ chuyên môn cho đại biểu HĐND xã.

Nhiều lãnh đạo HĐND cấp xã nêu kiến nghị bổ sung thêm công chức chuyên trách phục vụ cho hoạt động của HĐND để nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND.

Hồ Thảo