Công tác Đoàn không thể thoát ly khỏi thực tế cuộc sống

Hơn một tháng qua, Ban chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 63 của Tỉnh ủy đã tiến hành kiểm tra kết quả sau 2 năm thực hiện Nghị quyết này tại các cấp bộ Đoàn. Ghi nhận từ thực tế cho thấy, chất lượng hoạt động của một bộ phận chi đoàn và đội ngũ cán bộ, đoàn viên ở cơ sở còn nhiều hạn chế. Đến mức những người có trách nhiệm trong Ban chỉ đạo, những người quan tâm đến hoạt động của tổ chức Đoàn, phải đặt câu hỏi: "Tại sao hoạt động của tổ chức Đoàn, thanh niên hiện nay yếu kém?".

Trách nhiệm này trước tiên thuộc về Bí thư, Ban chấp hành các chi đoàn, Đoàn cơ sở. Nhưng theo đồng chí Bùi Ngọc Thanh, UV Ban TVTU, Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy, "một mình" tổ chức thanh niên thôi chưa đủ. Đoàn là cánh tay đắc lực, là thế hệ nối tiếp của Đảng cho nên cấp ủy phải quan tâm, tạo điều kiện, hỗ trợ để tổ chức Đoàn hoạt động tốt hơn. Ngược lại, cán bộ Đoàn ở từng chi đoàn, Đoàn cơ sở phải thể hiện được vai trò xung kích, bản lĩnh, trách nhiệm của tuổi trẻ. Sự tương tác về trách nhiệm này hiện nay chưa được nhịp nhàng, mà chủ yếu do thanh niên thiếu chủ động đề xuất, thiếu bản lĩnh dám làm dám chịu trách nhiệm. Vì thế, ví dụ như mục tiêu Nghị quyết Tỉnh ủy đề ra đến năm 2010 phải có 70% cán bộ Đoàn cơ sở có trình độ trung cấp chính trị xem ra khó thực hiện được vì hiện nay mới đạt được khoảng 10%. Trách nhiệm này của ai? Qua kiểm tra, cấp ủy các nơi rất quan tâm đến chất lượng chính trị của cán bộ Đoàn. Nhưng chính tổ chức Đoàn lại thiếu nhạy bén chỉ cho Đảng những "địa chỉ" cụ thể để bố trí cán bộ đi học. Hoặc có không ít cán bộ Đoàn lại ngại học chính trị nên tự làm nghèo kiến thức, tự triệt tiêu sự chuẩn hóa và tất yếu tự đào thải mình khỏi tổ chức, khỏi đời sống chính trị, xã hội. Thậm chí, có những tổ chức Đoàn cấp trên, cấp ủy cơ sở thiếu trách nhiệm nên cơ cấu vào tổ chức những cán bộ Đoàn như thế này: Do "không biết làm gì" nên đoàn viên ấy xin tạm thời nhận chức bí thư chi đoàn! Chính đội ngũ cán bộ Đoàn như vậy nên chất lượng hoạt động ở nhiều chi đoàn, đặc biệt là một bộ phận không nhỏ chi đoàn ấp, khu phố, rất cầm chừng. Hiện nay, toàn tỉnh có 100% ấp, khu phố có tổ chức Đoàn thanh niên, nhưng đó chỉ là số lượng. Còn về thực chất, không ít thanh niên nông thôn tỏ ra thờ ơ với hoạt động Đoàn. Có không ít nơi như ở huyện Định Quán, nhiều chi đoàn ấp hầu như không hoạt động hoặc hoạt động kém hiệu quả. Bên cạnh đó, một trận địa khác mà tổ chức Đoàn thanh niên cũng chưa tìm ra đáp án cho bài toán tập hợp thanh niên. Đó là việc thành lập tổ chức và phát triển Đoàn, Hội thanh niên trong các doanh nghiệp ngoài quốc doanh, đặc biệt là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Đến nay, toàn tỉnh chỉ xây dựng được 66 cơ sở Đoàn với 3.015 đoàn viên và 17 cơ sở Hội Liên hiệp thanh niên với 1.557 hội viên trong các doanh nghiệp ngoài quốc doanh. Số lượng này so với con số trên 200 ngàn công nhân lao động mà phần lớn là tuổi trẻ đang làm việc tại các doanh nghiệp nêu trên thật đáng lưu tâm.

Do đó, đòi hỏi phải có sự đổi mới mạnh mẽ về phương thức hoạt động của tổ chức Đoàn. Chúng ta không thể để cho "cánh tay đắc lực của Đảng" cứ trong tình trạng èo uột như thế này mãi được: Theo Ban Dân vận Tỉnh ủy, vừa qua cơ quan này phát đi 1.100 phiếu thăm dò thì có đến 48% cán bộ, đoàn viên ở cơ sở nói rằng chưa từng hoặc rất ít khi đi sinh hoạt chi đoàn định kỳ hàng tháng. Thậm chí, ở những chi đoàn mạnh, bí thư chi đoàn cũng thừa nhận chỉ khoảng 50% đoàn viên dự các cuộc họp. Lý giải về vấn đề này, có đến 52% đoàn viên cho rằng do nội dung sinh hoạt Đoàn nhàm chán, thiếu hấp dẫn, thiết thực. Vì vậy không có gì khó hiểu khi có hơn 50% thanh niên không biết "diễn biến hòa bình" là gì. Điều đó theo đồng chí Đặng Mạnh Trung, Phó trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy là một nguy cơ không còn tiềm ẩn đối với vận mệnh của đất nước. Và nếu đoàn viên - thành phần ưu tú của lực lượng thanh niên - là rường cột tương lai của tỉnh, của đất nước mà không sinh hoạt chính trị, không nắm bắt chủ trương, tự thấy nhàm chán trong hoạt động của tổ chức mình như vậy thì quả đáng báo động. Nhưng bản thân từng đoàn viên không thể làm thay đổi được phương thức hoạt động cầm chừng của tổ chức Đoàn như hiện nay. Do đó, đòi hỏi thủ lĩnh thanh niên ở mỗi chi đoàn, Đoàn cơ sở, Huyện đoàn, Tỉnh đoàn phải tìm tòi, sáng tạo phương thức mới cũng như biết phát huy trí tuệ tập thể. Để làm sao xóa dần được thực trạng đáng buồn hiện nay là có đến 80% thanh niên qua thăm dò ý kiến không muốn vào Đoàn vì không hiểu mục đích, lý tưởng là vào để làm gì. Điều này đặt ra cho những người trực tiếp làm công tác Đoàn phải coi trọng công tác thanh niên. Đây là điểm yếu hiện nay mà Tỉnh ủy đã nhìn thấy và có định hướng bằng Nghị quyết 63. Tuy nhiên, theo đồng chí Bùi Ngọc Thanh, ngay cả Ban thường vụ Tỉnh đoàn cũng chưa nhận thức rõ vấn đề này. Công tác thanh niên phải hiểu theo nghĩa rộng, đó là tập hợp và chăm lo bồi dưỡng, giáo dục lý tưởng, truyền thống cho lực lượng thanh niên, thiếu niên, đội viên tiền phong và cả các cháu nhi đồng. Hiện nay, phần lớn các cháu chưa đến tuổi thành niên đều sinh hoạt đoàn thể trong hệ thống trường học. Do vậy, củng cố tổ chức Đoàn, Hội, Đội trong nhà trường là yêu cầu cấp bách. Một thực trạng đáng phải suy nghĩ là hiện nay phần lớn cán bộ Đoàn, tổng phụ trách Đội ở trường học không hoạt động chuyên trách mà phải kiêm nhiệm nên chất lượng không cao. Thậm chí một số nơi "trận địa" này không có người phụ trách hoặc bị tê liệt nên các em dễ bị lôi kéo đến các hoạt động không chính thống khác...

Tỉnh ủy đã có Nghị quyết 63 về công tác thanh niên và xây dựng tổ chức Đoàn. Cấp ủy và chính quyền các cấp đã tạo nhiều điều kiện thuận lợi. Do vậy, đồng chí Bùi Ngọc Thanh cho rằng, để chất lượng hoạt động của tổ chức Đoàn thanh niên tốt hơn, hiệu quả hơn không còn cách nào khác là ở mỗi đoàn viên, mỗi cán bộ và đặc biệt là từng Ban thường vụ, Ban chấp hành phải thay đổi nhận thức, hành động. Để sao cho tổ chức Đoàn, người làm công tác Đoàn không thoát ly ra khỏi thực tế xã hội, làm việc thiếu khoa học như một bộ phận không nhỏ tổ chức cơ sở, cán bộ Đoàn hiện đang mắc phải.

Phong Vũ