Kết nối dữ liệu, thanh toán thông minh

Trong thời đại công nghệ, kỹ thuật số, dữ liệu có thể được sử dụng để hiểu, nắm bắt hành vi và xu hướng tiêu dùng. Bên cạnh đó, dữ liệu giúp các ngân hàng, doanh nghiệp (DN) xác định các cơ hội mới, tạo ra các sản phẩm mới, tính năng mới, đáp ứng ngày càng cao nhu cầu của người dùng.

Người dân trực tiếp trải nghiệm các ứng dụng ngân hàng số tại lễ hội Không tiền mặt - Cashless Town nằm trong chuỗi sự kiện Ngày Không tiền mặt (16-6) tại TP.HCM. Ảnh: HẢI HÀ

Vụ Thanh toán và Vụ Truyền thông - Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam vừa phối hợp cùng Báo Tuổi Trẻ và các đơn vị liên quan tổ chức hội thảo Kết nối dữ liệu, thanh toán thông minh thúc đẩy phát triển xã hội nhân Ngày Không tiền mặt (16-6).

* Dữ liệu thúc đẩy thanh toán không tiền mặt

Theo Phó thống đốc NHNN Việt Nam Phạm Tiến Dũng, dữ liệu và việc phân tích, khai thác, kết nối dữ liệu là yếu tố quyết định tạo nên thành công của quá trình thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt và hoạt động chuyển đổi số (CĐS) trong ngành ngân hàng.

Trong thời gian qua, việc kết nối dữ liệu giúp ngân hàng hiểu biết sâu sắc về hành vi của khách hàng, giúp bán chéo sản phẩm, đồng thời góp phần ngăn chặn hành vi gian lận lừa đảo, tăng cường công tác thông tin bảo mật…

Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN Việt Nam) Phạm Anh Tuấn cho biết, hạ tầng thanh toán đã phát triển mạnh mẽ. Hiện nay, hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng xử lý bình quân khoảng 40 tỷ USD/ngày. Khuôn khổ pháp lý, cơ chế, chính sách cho hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt, CĐS ngành ngân hàng liên tục được rà soát, bổ sung, hoàn thiện, tạo sự đồng bộ và điều kiện thuận lợi cho phát triển thanh toán không dùng tiền mặt, ứng dụng công nghệ mới và đảm bảo an ninh, an toàn trong hoạt động thanh toán, thúc đẩy CĐS trong hoạt động ngân hàng.

Trong bối cảnh các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt, giao dịch trực tuyến ngày càng phổ biến. Các dịch vụ ngân hàng số, ví điện tử được sử dụng nhiều hơn và không ngừng phát triển. Do đó, việc kết nối dữ liệu, phát triển các kênh thanh toán thông minh, an toàn là vấn đề quan trọng trong xu thế tiêu dùng số.

Tại hội thảo, Trưởng bộ phận sản phẩm và giải pháp Visa Việt Nam và Lào Kelvin Tanu Utomo cho hay, hiện nay cứ khoảng 10 giao dịch thì có 5 giao dịch thanh toán không tiếp xúc. Để hoạt động thanh toán không tiền mặt phát triển hơn nữa, các DN cần nắm bắt xu hướng chia sẻ và thu thập dữ liệu tức thời.

Ông Phạm Tiến Dũng chia sẻ thêm, xác định rõ vai trò quan trọng của dữ liệu trong hoạt động ngân hàng cũng như mục tiêu, định hướng của Đề án 06 của Chính phủ (Đề án Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ CĐS quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030), NHNN Việt Nam và các ngân hàng, các tổ chức trung gian thanh toán đã và đang tích cực triển khai việc ứng dụng, kết nối, chia sẻ và khai thác thông tin dữ liệu dân cư trong tất cả các hoạt động nghiệp vụ ngân hàng, đặc biệt là thanh toán và tín dụng nhằm đẩy mạnh phát triển thanh toán không dùng tiền mặt, CĐS trong nền kinh tế.

* Hoàn thiện, phát triển hạ tầng công nghệ

Theo số liệu thống kê của NHNN Việt Nam, tỷ lệ người dân Việt Nam trưởng thành có tài khoản thanh toán tại ngân hàng đạt gần 75%; tốc độ tăng trưởng thanh toán kênh di động, mã QR tăng trưởng hàng năm đạt trên 100%. Nhiều dịch vụ ngân hàng có thể được thực hiện hoàn toàn trên kênh số với quy trình, thủ tục đơn giản, nhanh chóng. Đồng thời, nhiều ngân hàng đã chủ động trong công tác đảm bảo an toàn, bảo mật đối với các dịch vụ ngân hàng số, các tiện ích về thanh toán không dùng tiền mặt…

Đồ họa thể hiện sự tăng trưởng về số lượng và giá trị một số hình thức giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt trong 4 tháng đầu năm 2023 so với cùng kỳ năm 2022. Nguồn: Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam) - Đồ họa: Hải Hà

Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) Từ Tiến Phát chia sẻ, để phát triển các dịch vụ ngân hàng số thì việc hoàn thiện, đảm bảo hạ tầng về dữ liệu, điện toán đám mây hệ thống bảo mật… là những vấn đề quan trọng, được các ngân hàng chú trọng đầu tư. Trong những năm gần đây, ACB chú trọng đầu tư, phát triển các hạ tầng về công nghệ, bảo mật, qua đó ngày càng đa dạng các dịch vụ ngân hàng số, đáp ứng những yêu cầu ngày càng cao của khách hàng…

Tổng biên tập Báo Tuổi Trẻ Lê Thế Chữ cho hay, thanh toán không dùng tiền mặt đã quá phổ biến và đang dần trở thành thói quen của nhiều người tiêu dùng. Song để hướng đến mục tiêu quốc gia không tiền mặt thì vẫn còn nhiều thử thách. Do đó, việc kết nối dữ liệu quốc gia về dân cư sẽ giúp các ngân hàng xác thực được chính xác khách hàng, rút ngắn thời gian giao dịch, qua đó góp phần thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt.

Phát biểu tại hội thảo Kết nối dữ liệu, thanh toán thông minh thúc đẩy phát triển xã hội, Phó thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái nhấn mạnh, ngành ngân hàng với vai trò quản lý nhà nước của NHNN Việt Nam cùng với các bộ, ngành, địa phương liên quan cần tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện hành lang pháp lý, cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và xu thế của thời đại. Đồng thời, chủ động rà soát, sửa đổi các quy định thuộc thẩm quyền về ứng dụng, chia sẻ dữ liệu trong hoạt động ngân hàng triển khai Đề án 06.

Đẩy nhanh việc nâng cấp, hiện đại hóa các hạ tầng thông tin dùng chung, hạ tầng thanh toán, hạ tầng thông tin tín dụng; các bộ ngành, cơ quan liên quan đẩy mạnh việc thu thập, xử lý, làm sạch dữ liệu, kết nối các hạ tầng tập trung để cho phép khai thác, chia sẻ dữ liệu với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu DN, các ngành, lĩnh vực để khai thác, tổng hợp dữ liệu tạo điều kiện cho CĐS và thanh toán không dùng tiền mặt thành công hơn nữa trong thời gian tới…

Phó thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái cũng đề nghị NHNN Việt Nam tăng cường phối hợp với Bộ Công an, Bộ TT-TT và các cơ quan liên quan trong quá trình xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách, công tác bảo đảm an ninh, an toàn, minh bạch và tiện lợi trong hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về thông tin cá nhân, tội phạm trên môi trường mạng liên quan đến hoạt động ngân hàng.