Tuần qua, câu chuyện về cà phê Buôn Mê Thuột và nước mắm Phú Quốc bị doanh nghiệp Trung Quốc đăng ký bảo hộ thương hiệu tại nước này, đã gây xôn xao trong cả nước. Thương hiệu cà phê Buôn Mê Thuột và nước mắm Phú Quốc có xuất xứ địa lý quá rõ ràng, tên tuổi những mặt hàng ấy có cả trăm năm và là tài sản Việt Nam.
Tuần qua, câu chuyện về cà phê Buôn Mê Thuột và nước mắm Phú Quốc bị doanh nghiệp Trung Quốc đăng ký bảo hộ thương hiệu tại nước này, đã gây xôn xao trong cả nước. Thương hiệu cà phê Buôn Mê Thuột và nước mắm Phú Quốc có xuất xứ địa lý quá rõ ràng, tên tuổi những mặt hàng ấy có cả trăm năm và là tài sản Việt Nam. Nhưng do hớ hênh, chủ quan, doanh nghiệp và hiệp hội ngành nghề “quên” không đăng ký thương hiệu nên bị doanh nghiệp Trung Quốc “đánh cắp”. Tất nhiên, về mặt pháp lý, các cơ quan chức năng sẽ đấu tranh để yêu cầu Trung Quốc phải trả lại “tài sản” thương hiệu của Việt Nam đã bị “đánh cắp”.
Đáng tiếc, đây không phải lần đầu xảy ra chuyện này đối với các mặt hàng nông sản nổi tiếng Việt Nam, bởi cách nay vài năm, một doanh nghiệp của Pháp đã đăng ký bảo hộ thương hiệu “cà phê Đắk Lắk” và cũng được nhiều nước trong liên minh châu Âu công nhận!
Việt Nam là một quốc gia xuất khẩu nông sản có thứ hạng cao trên thế giới và tăng nhanh hàng năm. Theo Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN-PTNT), năm 2009, tổng kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông-lâm-thủy sản nước ta đạt 15,4 tỷ USD, trong đó riêng nông sản đạt trên 8 tỷ USD. Năm 2010, tổng kim ngạch xuất khẩu nông-lâm-thủy sản đạt mức kỷ lục: 19,15 tỷ USD, tăng hơn 22% so với năm trước, trong đó xuất khẩu nông sản gần 10 tỷ USD. Nhiều mặt hàng nông sản của Việt Nam đã xuất khẩu vượt ngưỡng tỷ USD như gạo trên 3 tỷ USD, cao su hơn 2 tỷ USD, cà phê và điều hơn 1 tỷ USD. Cũng theo Bộ NN - PTNN, hiện mới có khoảng 20% mặt hàng nông sản của Việt Nam có đăng ký bảo hộ thương hiệu ở trong nước. Riêng ở Đồng Nai, có một vài mặt hàng nông sản đã được cấp chứng nhận đăng ký nhãn hiệu, thương hiệu như: xoài Suối Lớn, bưởi Tân Triều, sầu riêng, chôm chôm Long Khánh và mãng cầu ta Tân Phú.
Thương hiệu là sự xác tín với khách hàng nước ngoài về xuất xứ sản phẩm. Khi bị đánh cắp sẽ dễ dẫn đến sự nhầm lẫn, ngộ nhận của khách hàng. Nói cách khác, sản phẩm thật, giả lẫn lộn sẽ đánh mất uy tín thương hiệu của mặt hàng nông sản Việt Nam và đánh mất thị trường.
Việt Nam đã mở cửa hội nhập thế giới hơn 20 năm qua, thế nhưng cho đến nay, qua việc đăng ký bảo hộ thương hiệu cho nông sản cho thấy dường như nhiều doanh nghiệp, địa phương vẫn chưa nắm bắt “luật chơi” chung. Để thương hiệu bị đánh cắp mới đi đòi là việc làm bị động và có tính đối phó. Điều này sẽ gây ra nhiều tắc rối, phiền toái cho nông sản Việt Nam. Vì vậy, trong quá trình sản xuất nông sản hàng hóa thì điều quan trọng cũng không kém là: không thể lơ là với việc đăng ký bảo hộ thương hiệu để ổn định xuất khẩu.
Xuân Phú