Vậy là kế hoạch di dời toàn bộ doanh nghiệp trong Khu công nghiệp Biên Hòa 1 để bảo vệ môi trường và phát triển đô thị lại trễ hạn do không chuẩn bị kịp các bước tiến hành.
Vậy là kế hoạch di dời toàn bộ doanh nghiệp trong Khu công nghiệp Biên Hòa 1 để bảo vệ môi trường và phát triển đô thị lại trễ hạn do không chuẩn bị kịp các bước tiến hành.
Dự tính ban đầu di dời toàn bộ hơn 160 doanh nghiệp đang hoạt động trong Khu công nghiệp Biên Hòa 1 trong giai đoạn 2011-2018 đã không kịp. Tổng công ty phát triển khu công nghiệp Sonadezi - đơn vị thực hiện đề án di dời - cho biết hiện đang hoàn thiện đề án khắc phục môi trường và chuyển đổi công năng Khu công nghiệp Biên Hòa 1 và nếu được phê duyệt, việc di dời sẽ bắt đầu trong năm 2018 và hoàn tất vào năm 2025. Thật ra, năm 2014 Sonadedi cũng đã trình lần đầu đề án này, song do thực tế phát sinh nhiều cái mới, nên đề án mới nhất này dự kiến sẽ kéo dài hơn thời gian di dời so với trước.
Biên Hòa 1 là khu công nghiệp đầu tiên không chỉ của Đồng Nai mà tính trên quy mô cả nước. Được thành lập vào năm 1963 với tên gọi Khu kỹ nghệ Biên Hòa, sau năm 1975 đổi thành Khu công nghiệp Biên Hòa 1. Khu công nghiệp này có diện tích 324 hécta với trên 160 doanh nghiệp đầu tư sản xuất, kinh doanh và có khoảng trên vài chục ngàn lao động. Khu công nghiệp Biên Hòa 1 đóng góp lớn vào việc phát triển kinh tế Đồng Nai trong hơn nửa thế kỷ qua.
Mặc dù vậy, đây cũng là điểm nóng gây ô nhiễm môi trường trực tiếp cho sông Đồng Nai do vị trí nằm ngay cạnh dòng sông, hệ thống xử lý nước thải lạc hậu. “Công” tuy nhiều nhưng “tội” khá lớn, Khu công nghiệp Biên Hòa 1 được cả Thủ tướng Chính phủ lẫn UBND tỉnh khuyến khích và tạo điều kiện di dời để tránh làm ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt của hơn 20 triệu dân trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Năm 2014, Chính phủ cũng đã chấp thuận chủ trương chuyển đổi công năng Khu công nghiệp Biên Hòa 1 thành khu đô thị thương mại - dịch vụ theo quy định pháp luật. 324 hécta của khu công nghiệp này dự kiến sẽ thành một khu vực “vàng” trong tương lai bởi vị trí quá đẹp và thuận lợi về giao thông.
Mặc dù được ủng hộ và tạo điều kiện từ cả trung ương lẫn địa phương, song thực tế cho thấy di dời hoàn toàn cả một khu công nghiệp rộng lớn gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc. Cái khó thứ nhất là kinh phí lớn, ảnh hưởng đến hoạt động của hơn 160 doanh nghiệp cũng như hàng chục ngàn lao động. Kế đến việc, từ trước đến nay chưa có tiền lệ di dời cả một khu công nghiệp nên có nhiều khúc mắc trong hành lang pháp lý, thậm chí có những đề xuất về cơ chế hỗ trợ chưa thể thống nhất do chưa có tiền lệ. Về phía doanh nghiệp, di dời hẳn một nhà máy sản xuất khiến họ gặp không ít bối rối, khó khăn, từ đất đai đến vốn liếng, máy móc kỹ thuật lẫn con người. Chính vì vậy, mặc dù đã có chủ trương từ lâu, đơn vị thực hiện là Sonadezi cũng nỗ lực nhiều, song cho đến nay mới chỉ có vài doanh nghiệp tự tính toán chuyện di dời theo năng lực tự có, còn lại phần lớn đều đang bối rối, chưa thể tính toán êm xuôi.
Ai cũng hiểu, mỗi một lần kéo dài hay gia hạn, thời gian và tiền bạc sẽ đội lên rất nhiều, xét cả phía đơn vị thực hiện lẫn phía doanh nghiệp trong diện di dời. Do đó, lãnh đạo tỉnh cũng khá sốt ruột và mong muốn đề án sẽ được thực hiện nhanh hơn. Hy vọng từ đầu năm 2018, đề án lớn này sẽ được thông qua các cơ chế, chính sách phù hợp để doanh nghiệp sớm ổn định sản xuất, đảm bảo đời sống cho hàng chục ngàn lao động.
Vi Lâm
