Thu Hà Nội, mùa gây thương nhớ

"Nếu có dịp ra Hà Nội, hãy đi vào mùa thu!" - một đồng nghiệp của tôi sống ở thủ đô khuyên như thế. Hà Nội có 4 mùa, trong đó mùa thu là đẹp nhất trong năm. Cảnh sắc thu ở Hà Nội khiến người ta như sống chậm lại để tận hưởng sự lãng mạn và bình yên của mảnh đất ngàn năm văn hiến.

“Nếu có dịp ra Hà Nội, hãy đi vào mùa thu!” - một đồng nghiệp của tôi sống ở thủ đô khuyên như thế. Hà Nội có 4 mùa, trong đó mùa thu là đẹp nhất trong năm. Cảnh sắc thu ở Hà Nội khiến người ta như sống chậm lại để tận hưởng sự lãng mạn và bình yên của mảnh đất ngàn năm văn hiến.

Khu vực Hồ Gươm, cầu Thê Húc được nhiều người muốn chụp ảnh lưu niệm. Ảnh: HỒNG ĐẶNG

Với tiết trời se lạnh, những con đường trải đầy lá vàng, những gánh hàng hoa rong ruổi trên phố, những mẹt cốm ủ hương lá sen, những con đường nồng nàn mùi hoa sữa và hồ Tây nhạt nắng khi chiều về … cũng đủ để bất cứ ai đến đây xao xuyến, nhớ nhung.

Lãng mạn và bình yên

Tôi ra Hà Nội vào những ngày cuối tháng 10-2022. Thủ đô đón tôi bằng tiết thu thật đẹp với những ngày nắng nhẹ tênh, lãng đãng hơi sương mỗi sớm ban mai và vài vạt nắng thưa lúc chiều tà… khiến thủ đô mang một vẻ đẹp riêng đầy hấp dẫn, lãng mạn.

Thu về, Hà Nội dường như cũng thay màu áo mới, điều đó được ghi dấu bởi những con đường rợp bóng cổ thụ trải đầy lá vàng làm ai đi qua đây cũng bâng khuâng. Tôi tản bộ trên những con phố Hoàng Diệu, Phan Đình Phùng, Kim Mã, Hoàng Hoa Thám, Thanh Niên… Trong đó, đường Phan Đình Phùng được mệnh danh là con đường đẹp nhất thủ đô với hai hàng sấu già thẳng tắp, gốc sù sì in dấu thời gian. Đến đây, tôi đã không thể cầm lòng mà lấy ngay điện thoại chụp vài tấm ảnh để lưu lại khoảnh khắc lá vàng rơi tuyệt đẹp. Thu Hà Nội có sự quyến rũ đến lạ lùng.

Cuối tuần, Hà Nội như cởi bỏ sự ồn ào, náo nhiệt, thay vào đó là sự trầm lặng, bình yên. Trên con đường Phan Đình Phùng, đoạn qua nhà thờ Cửa Bắc (P.Quán Thánh, Q.Ba Đình), nhiều thiếu nữ và cả các bà, các cô tuổi trung niên đều diện những bộ áo dài xinh xắn, trên tay ôm những bó cúc họa mi, hoa baby làm dáng bên những xe đạp chở đầy hoa để chụp ảnh, lưu lại những khoảnh khắc đẹp của mùa thu.

Chị Đinh Thúy Hà (ngụ P.Tân Mai, TP.Biên Hòa) cho biết, miền Nam không có mùa thu, chỉ có hai mùa: mưa, nắng. Nhóm bạn của chị đã nhiều lần muốn ra Hà Nội cho biết mùa thu, song do tình hình dịch bệnh Covid-19 căng thẳng nên phải hoãn lại, năm nay dịch bệnh được kiểm soát tốt nên mọi người quyết định thăm Hà Nội.

 “Lần đầu tiên cảm nhận được cái se lạnh của mùa thu, ngắm nhìn những con đường lá vàng và những khu phố cổ, tôi thấy Hà Nội rất đẹp. Vì vậy, chúng tôi quyết định thuê người chụp bộ ảnh thu rất ưng ý tại đường Phan Đình Phùng, ở Hoàng thành Thăng Long, Văn miếu Quốc Tử Giám và các biệt thự Pháp cổ, Hà Nội với 36 phố phường”.

Mùa thu, người Hà Nội “dậy” sớm hơn. Chỉ mới 4 giờ, quanh hồ Hoàn Kiếm đã trở thành sân tập thể dục, khiêu vũ cộng đồng rộng lớn. Hàng hàng, lớp lớp những đoàn xe đạp nối đuôi nhau chạy vòng quanh hồ. Người người tập thể dục với những nhóm nhảy cộng đồng, khiêu vũ, aerobic, dưỡng sinh, yoga, thiền… hết sức đông vui. Nhiều du khách nước ngoài cũng hòa mình, nhảy theo tiếng nhạc một cách thích thú.

Những chiếc xe đạp chở đầy hoa tạo nên nét riêng của mùa thu Hà Nội

Ngồi trên ghế đá để đón những tia nắng thu đầu ngày ở Hồ Gươm, vợ chồng cụ ông Nguyễn Đình Đầy (nhà ở ngõ Hàng Hành, P.Hàng Trống, Q.Hoàn Kiếm) cho biết, các cụ người gốc Hà thành và đã hơn 80 năm sống ở đây nên chứng kiến biết bao đổi thay của thủ đô. Ngày xưa, mỗi độ chớm thu trời đã se lạnh và cây lá chuyển từ xanh sang vàng rất chậm, màu nắng lúc ấy cũng vàng hơn và trong veo vì không khí còn trong lành chứ không ô nhiễm như bây giờ. Nay thu có kém tĩnh lặng hơn xưa, nhưng thu vẫn là mùa đẹp nhất ở Hà Nội.

Đây đó quanh hồ, những tiệm cà phê, hàng nước chè luôn đông người ngồi. Người tuổi trung niên ở Hà Nội có cái thú ngồi cà phê ven hồ hoặc cà phê phố cổ để ngắm tiết thu dặt dìu ngang ngõ mà nói chuyện thế thái nhân tình. Còn du khách ngồi uống trà, cà phê ven hồ để cảm nhận được không khí mùa thu Hà Nội với tiết trời dịu mát, ngắm những xe đạp chở đầy hoa trên phố.

Ấn tượng với hàng rong, phố cổ

Trong những ngày thu ở Hà Nội, tôi còn được ngắm nhìn một vẻ đẹp rất riêng của Hà thành là những gánh hàng rong chở cả “trời thu Hà Nội”.

Sáng sớm mùa thu se lạnh, bờ Hồ Gươm trở thành “sân tập” cho nhiều người dân Hà Nội. Trong ảnh : Một nhóm người cao tuổi tập dưỡng sinh ven bờ hồ

Trong sương sớm, trên phố đầy những gánh hoặc xe đạp chở đầy ắp loại hoa đặc trưng của mùa thu Hà Nội như: cúc họa mi trắng muốt, đẹp tinh khôi như cô gái tuổi trăng tròn;  thạch thảo với sắc tím dịu dàng, lãng mạn; lưu ly e ấp giọt sương buổi sớm...

Nhiều người đi trên phố cũng không thể cầm lòng, đã tranh thủ ghé lại gánh hoa bên đường để mang về nhà chút thi vị của mùa vàng. Trong đó có cả những chàng trai Hà Nội. Nhiều chàng trai có thói quen mua tặng người yêu bó hoa cúc họa mi xinh xắn mỗi khi thu về mà chẳng cần phải chờ đến dịp gì.

Một đồng nghiệp của tôi sống ở Hà Nội cho biết, mỗi độ thu về thủ đô không chỉ đẹp với tiết thu dịu mát, với nắng vàng, với cơ man những loại hoa đẹp, mà mùa thu còn là những gánh hàng rong chân chất những món quà quê đặc trưng của Hà Nội như: cốm vòng, bánh cốm đậu xanh, gánh hồng, gánh sấu…

Dừng lại trước một gánh cốm bán rong ở phố Nhà Chung, chị bạn đồng nghiệp đãi tôi một gói cốm tươi được gói trong lá sen, buộc lại bằng một sợi rơm nếp tươi. Trong chiều nhạt nắng, chúng tôi ngồi ở một hàng bán nước sấu, nước mơ trước khuôn viên trước Nhà thờ lớn Hà Nội để thưởng thức những hạt cốm xanh mát như màu xanh của ngọc. Hạt cốm khô nhưng dẻo, cho vào miệng tôi cảm nhận vị ngọt, thơm mùi sữa của lúa nếp non.

Bạn tôi nói, cốm dẹp khô thì sẵn quanh năm, nhưng cốm tươi chỉ mùa thu mới có. Riêng cách tận hưởng vị cốm mùa thu của người Hà thành cũng thật cầu kỳ, tinh tế.

Một bà cụ bán cốm trên phố Nhà Chung cho hay, người Hà Nội ăn cốm với chuối trứng cuốc (chuối chín kỹ, vỏ đã lốm đốm thâm); còn hồng phải là hồng đỏ loại chín mềm. Chọn được quả chuối, quả hồng ưng ý, khi đó bóc vỏ chấm đẫm cốm rồi đưa vào miếng chậm rãi nhai, người ăn cảm nhận được vị ngọt mát rất ngon, ăn vào là nhớ mãi.

Du khách Đồng Nai thích thú chụp ảnh với những xe bán hoa trên đường phố Hà Nội

Mấy ngày lang thang 36 phố phường Hà Nội, tôi cảm nhận được mùa thu qua mùi cốm thơm ngát từ những gánh hàng rong, qua hương hoa sữa nồng nàn trong gió, qua những chiếc lá vàng rơi trên phố và qua những mảng rêu phong ở khu phố cổ… Đó là những điều bình dị nhất của mảnh đất thủ đô nhưng ai ai cũng cảm thấy thú vị khi đến với Hà Nội những ngày vào thu.

Tôi đã trải nghiệm thu Hà Nội không chỉ có cốm có hồng, không chỉ có nắng vàng với cúc họa mi mà còn qua việc thưởng thức những món ăn bình dị như: phở, bánh cuốn, bún đậu mắm tôm, bún chả… với hương vị rất đặc trưng mà các quán ăn ở miền Nam không thể có được.

Miền Nam nơi tôi sống không có mùa thu, chỉ có hai mùa mưa nắng, vì thế mà cảm giác lần đầu được tận hưởng cảnh sắc mùa thu Hà Nội với tôi luôn thú vị, hấp dẫn. Đến Hà Nội mùa thu sao tôi lại có cảm nhận thật khác, một Hà Nội đẹp và lãng mạn thực sự.

 Mùa thu Hà Nội là mùa dễ “gây thương nhớ” và cũng dễ khiến người ta quyến luyến. Giờ thì tôi hiểu những người con của Hà Nội ở xa xứ sẽ rất nhớ những cơn gió dịu dàng, cái trong trẻo của sắc thu Hà Nội và cảm giác bước trên những lá vàng khô nao lòng đến thế nào.

Phương Liễu