Cải lương với thông điệp bảo vệ nguồn sống

Vở cải lương Khơi nguồn (tác giả và đạo diễn NSƯT Quế Anh) là một trong 2 vở diễn của Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai tham gia liên hoan Sân khấu cải lương toàn quốc năm 2022.

Vở cải lương Khơi nguồn (tác giả và đạo diễn NSƯT Quế Anh) là một trong 2 vở diễn của Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai tham gia liên hoan Sân khấu cải lương toàn quốc năm 2022.

Một cảnh trong vở cải lương Khơi nguồn của Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai tham gia liên hoan Sân khấu cải lương toàn quốc năm 2022 tại tỉnh Long An

Mặc dù không phải đề tài “nóng” đang được dư luận và xã hội quan tâm như dịch bệnh, phòng, chống tội phạm buôn lậu… nhưng vở diễn Khơi nguồn lại mang đến những thông điệp sâu sắc về công cuộc bảo vệ đất, nước, mà xa hơn là bảo vệ Tổ quốc và nguồn sống bắt đầu từ các bộ tộc, bộ lạc.

* Bảo vệ và gìn giữ nguồn sống

Kéo dài gần 2 giờ đồng hồ với 15 cảnh, vở cải lương Khơi nguồn kể câu chuyện về 4 bộ tộc thời cổ gồm: Thổ Nghi, Triều Lai, Thủy Ngư và Hòa Thảo. Trong đó, bộ tộc Triều Lai do Thành Giang (nghệ sĩ Đông Nguyên vào vai) đứng đầu, sinh sống ở thượng nguồn của dòng sông Trường Thủy. Thành Giang với tham vọng làm chủ các bộ tộc khác đã tổ chức các cuộc xâm chiếm những vùng đất mới; đồng thời bắt người dân và các tù binh đi đắp đập, ngăn chặn dòng chảy tự nhiên của sông Trường Thủy khiến cho các bộ tộc, bộ lạc ở cuối dòng sông chịu cảnh hạn hán, đói khát.

Tại bộ tộc Thổ Nghi, 2 anh em Vũ Phong (nghệ sĩ Hoàng Việt Trang vào vai) và Yên Sơn (nghệ sĩ Hoài Minh vào vai) lớn lên trong tình yêu thương của gia đình và bộ tộc, trở thành những chàng trai tài đức vẹn toàn. Khi các bộ tộc rơi vào tình cảnh không có nguồn nước sinh hoạt và sản xuất, tộc trưởng Thổ Nghi (nghệ sĩ Linh Khánh vào vai) cùng các con, kêu gọi các bộ tộc xung quanh cùng đoàn kết chiến đấu, chống lại bộ tộc Triều Lai, khơi nguồn cho dòng Trưởng Thủy. Trong cuộc chiến ấy, tộc trưởng Thổ Nghi trúng phải mũi tên độc, đã chết.

Mặc dù Thành Giang tộc Triều Lai được mẹ và em gái Phương Mây (Hồng Gấm vào vai) khuyên can quay đầu, phá đập để cứu người dân vô tội nhưng anh một mực không nghe. Trong cơn tức giận, anh đã phóng hỏa, đốt các vùng đất, bộ tộc khác, khiến người mẹ ruột vì cứu dân lành cũng bị ngọn lửa thiêu cháy.

Cuối vở diễn, Yên Sơn với tài năng và tâm đức, được anh trai Vũ Phong tin tưởng, giao lại trọng trách làm tộc trưởng Thổ Nghi. Thành Giang bị chính những con đập do mình xây dựng vùi lấp dưới dòng Trường Thủy. Các bộ tộc Thổ Nghi, Thủy Ngư và Hòa Thảo đã chung sức khơi nguồn dòng sông, có cuộc sống yên bình, hạnh phúc.

Bên cạnh câu chuyện của các bộ tộc cổ xưa gìn giữ nguồn nước, đất, lãnh thổ được lồng ghép khéo léo, vở diễn Khơi nguồn còn kể các câu chuyện tình yêu của người xưa thông qua nhân vật Yên Sơn - Nguyệt Minh, Vũ Phong - Phương Mây.

Tuy bối cảnh ở thời cổ song nhiều nhân vật trong vở diễn có tư tưởng mới và tiến bộ. Ở đó, không nhất thiết tộc trưởng phải cha truyền con nối mà tộc trưởng cần được lựa chọn trên cơ sở hội tụ đủ tâm, tài, đức. Dòng sông phải thuộc về tất cả các bộ tộc nơi nó chảy qua. Con người không thể làm ngơ trước cái ác, cái xấu… mà phải biết đoàn kết, sống vì cộng đồng.

* Nhiều kỳ vọng…

NSƯT Quế Anh, Giám đốc Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai cho biết, Khơi nguồn là vở diễn nằm trong kế hoạch thực hiện hằng năm của nhà hát, đã được công chiếu trên VTV1, phục vụ khán giả Đồng Nai và cả nước năm 2022. Kịch bản bám sát vào đời sống văn hóa, lịch sử của các bộ tộc, bộ lạc xưa nhưng mang hơi thở cuộc sống hiện đại với những câu chuyện, những vấn đề bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, độc lập của dân tộc. Vở diễn được lồng ghép dàn dựng trong kỹ thuật màn hình Led, thiết kế sân khấu với âm thanh, ánh sáng và nhiều cảnh trí mới, tạo hiệu ứng thẩm mỹ cho sân khấu cải lương.

Một cảnh trong vở diễn Khơi nguồn

Vở cải lương Khơi nguồn có sự tham gia của nhiều nghệ sĩ trẻ, tài năng Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai như: Hoàng Việt Trang, Hoài Minh, Hồng Gấm, Đông Nguyên, Sang Sang, Phương Thảo, Khánh Dư, Thành Vinh, Bích Thủy.

Nghệ sĩ Hoàng Việt Trang nói rằng, anh cảm thấy vinh dự, hạnh phúc khi được tham gia vở diễn, vào cuộc thi sân khấu cải lương toàn quốc. Đây là cơ hội để anh và các nghệ sĩ cùng nhau rèn luyện, học hỏi nghiệm quý báu từ các thầy cô, nghệ sĩ đi trước. Từ vai diễn, vở diễn và cuộc thi giúp anh có thêm động lực để tiếp tục theo đuổi sân khấu cải lương, chung tay bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật truyền thống.

Với việc chọn kịch bản Khơi nguồn để tham gia liên hoan Sân khấu cải lương toàn quốc năm 2022, nhiều người yêu cải lương kỳ vọng, vở diễn sẽ mang đến “làn gió mới” trong liên hoan, góp thêm câu chuyện đẹp của cải lương Đồng Nai trong bức tranh chung của nghệ thuật cải lương toàn quốc. Cũng qua sân khấu truyền thống, truyền tải và gửi gắm thông điệp cho thế hệ hôm nay, phải luôn có ý thức giữ gìn, bảo vệ nguồn sống, bảo vệ và gìn giữ toàn vẹn lãnh thổ thiêng liêng của đất nước, của dân tộc.  

Ly Na