Làn sóng dịch bệnh Covid-19 kéo dài hơn 2 năm qua đã "đánh gục" nhiều doanh nghiệp (DN) khởi nghiệp. Dòng vốn vào thị trường năm 2021 có chiều hướng tăng, tuy nhiên 2022 lại là một bài toán hoàn toàn khác.
Làn sóng dịch bệnh Covid-19 kéo dài hơn 2 năm qua đã “đánh gục” nhiều doanh nghiệp (DN) khởi nghiệp. Dòng vốn vào thị trường năm 2021 có chiều hướng tăng, tuy nhiên 2022 lại là một bài toán hoàn toàn khác. Dịch bệnh chưa hoàn toàn qua đi, xung đột quân sự và đối đầu giữa các nước lại thêm một lần làm cả thế giới chao đảo. Chi phí nhiên liệu, nguyên vật liệu vận tải, đứt gãy nguồn cung hàng hóa khiến nền kinh tế thế giới và Việt Nam càng ngày càng “thấm đòn” nặng.
Những diễn biến ấy đã dẫn đến “mùa đông” dòng vốn. Các cú sốc khác như xu hướng sa thải nhân viên công nghệ, sự sụp đổ của những start-up lớn… cũng khiến việc khởi nghiệp ở thời điểm này trở nên bấp bênh. Mặc dù triển vọng cho việc gia nhập thị trường theo thời gian tăng lên khi các giải pháp về cải thiện môi trường kinh doanh ở cả cấp Chính phủ lẫn địa phương được thực hiện, số lượng DN thành lập mới gia tăng, Việt Nam vẫn được coi là điểm sáng về khởi nghiệp. Tuy vậy, vẫn còn chưa hết những nỗi lo.
Nỗi lo ấy được dẫn chứng bằng số liệu thực tế. Chỉ tính riêng tại Đồng Nai, trong 11 tháng của năm 2022, toàn tỉnh có hơn 3,8 ngàn DN thành lập mới, tăng 45,2% so cùng kỳ nhưng số vốn đăng ký chỉ 29,3 ngàn tỷ đồng tương ứng 60,1% của năm trước. Nguồn tiền đổ vào DN mới, DN khởi nghiệp có quy mô ngày càng nhỏ cho thấy mức độ khát vốn trên thị trường đang ở trong tình trạng báo động.
“Mùa đông” kinh tế về dòng vốn khiến việc gọi vốn start-up trở nên khó khăn hơn khi các nhà đầu tư trở nên dè dặt. Muốn thuyết phục nhà đầu tư rót vốn, trước hết bản thân DN khởi nghiệp phải chứng minh được tính hữu ích của sản phẩm. Start-up phải mang về doanh thu nhất định thì khi trình bày với nhà đầu tư mới dễ nhận được cái gật đầu. Trong bối cảnh ấy, start-up chỉ có thể sống tốt nếu xây dựng được giải pháp thiết thực, đáp ứng được các bài toán thực tiễn, có tác động đến xã hội.
Tìm cơ trong nguy là chủ đề mà các DN, trong đó có start-up phải tính toán và làm mọi cách để vượt qua giai đoạn này. Tìm trong thị trường và từ nhu cầu thị trường để khởi nghiệp thì mới có thể thành công. Bên cạnh đó, khi công nghệ đang len lỏi vào mọi lĩnh vực và ngành nghề trong xã hội, không chỉ những kỹ năng cần thiết trong lĩnh vực kinh doanh mà các start-up cần phải am hiểu công nghệ, sử dụng công nghệ như một công cụ để tạo ra lợi thế cạnh tranh của mình.
Văn Gia
