Nhà văn Trần Quốc Toàn sinh năm 1949, xuất thân là một thầy giáo, ông đã đi qua nhiều vùng đất, tích lũy nhiều vốn sống trước khi định cư ở TP.HCM và chuyên tâm sáng tác cho thiếu nhi.
Nhà văn Trần Quốc Toàn sinh năm 1949, xuất thân là một thầy giáo, ông đã đi qua nhiều vùng đất, tích lũy nhiều vốn sống trước khi định cư ở TP.HCM và chuyên tâm sáng tác cho thiếu nhi. Covid chưa qua, cô Vịt đã tới là tập sách thứ 35, và là tập sách thiếu nhi thứ 25 của nhà văn Trần Quốc Toàn. Theo lời tác giả, tập truyện là kết quả của cuộc gặp gỡ, trao đổi giữa ông và nhà làm sách - doanh nghiệp Chú Lửng Mật - cũng là học trò cũ của ông.
Covid chưa qua, cô Vịt đã tới (do NXB Thế giới ấn hành) là chuỗi 18 câu chuyện rất ngắn kể về cuộc sống của bé Lala, một cô bé học lớp 2 với những góc nhìn trong trẻo, ngây thơ. Với trí óc non nớt của mình, cô bé muốn tìm hiểu về mọi thứ xung quanh, từ góc bếp nhà mình đến con đường đi học... Những câu chuyện được kể lại rất ngắn gọn, nhưng vui tươi, trong trẻo lạ thường. Tác giả đã đưa vào từng câu chuyện những câu hỏi, hoặc những trò chơi nhỏ, khơi gợi trí tưởng tượng và giúp các em tự tìm câu trả lời trong từng bài học, từng việc làm nhỏ... Nhà văn Trần Quốc Toàn cũng rất khéo léo đưa những câu chuyện vào dòng chảy văn hóa Việt Nam với những dịp lễ tết, những ngày hội dân gian, hoặc những truyện cổ tích.
Nhà văn Trần Quốc Toàn cho rằng: “Viết cho thiếu nhi rất thích! Vì thiếu nhi còn hồn nhiên, đọc sách chứ không đọc uy tín, uy quyền tác giả... Các em chỉ đọc từng chữ trong phần chính văn. Thậm chí bỏ qua lời tựa và dừng lại trước lời bạt, nếu có. Sách dở thì dù của ai cũng không đọc! Tôi tự nhủ, hãy viết như làm đồ chơi cho con, cho cháu mình. Phải chơi đã, dù là chơi chữ, như đồng dao ngày nào”.
Kèm theo những câu chuyện rất ngắn ấy là những hình vẽ minh họa đẹp, sinh động, nhiều màu sắc rất phù hợp với lứa tuổi thiếu nhi. Sau nhiều năm sáng tác cho thiếu nhi, nhà văn Trần Quốc Toàn có nhiều trăn trở và ước muốn. Ông và nhiều nhà văn đương thời muốn làm mới tranh truyện để phục vụ tốt hơn cho những bạn đọc nhí dưới 10 tuổi - lứa tuổi hiếu kỳ, ham học hỏi và đặc biệt thích thú với tranh vẽ, màu sắc. Covid chưa qua, cô Vịt đã tới vui tươi, nghịch ngợm, hóm hỉnh không chỉ qua ngôn ngữ rất phù hợp với tuổi thơ, mà còn được thể hiện qua nét vẽ hồn nhiên của họa sĩ.
Viết cho thiếu nhi, mang sách đến với các em để vừa chơi vừa học tưởng chừng là việc đơn giản, song thực tế đòi hỏi rất nhiều cố gắng và sự thấu hiểu của người lớn. Trong 2 năm vừa qua, Hội Nhà văn Việt Nam đã tổ chức được 2 trại sáng tác dành cho thiếu nhi, và nhà văn Trần Quốc Toàn đều được tín nhiệm bầu làm trưởng trại. Là người đã có một số tác phẩm được đưa vào sách giáo khoa, đồng thời có nhiều sách và giải thưởng viết cho thiếu nhi, ông có quan điểm rất rõ ràng đối với việc sáng tác, xuất bản và phục vụ bạn đọc nhỏ tuổi. Theo ông, trách nhiệm của người viết là đặc biệt quan trọng, song các nhà làm sách, nhất là sách giáo khoa cần phải lắng nghe tiếng nói từ người viết (các tác giả), và người đọc (các em thiếu nhi). Để sách đến với các em và tạo được hiệu quả tốt, nhà văn và họa sĩ cần tìm được tiếng nói chung, có cách biểu đạt giúp bạn đọc nhỏ tuổi tiếp thu tốt, nâng cao được nhận thức thẩm mỹ. Ông cũng bày tỏ mong muốn sẽ có những trại sáng tác dành riêng cho thiếu nhi kèm theo các hoạt động vui chơi, sáng tạo; đồng thời có thêm sách thiếu nhi mang chủ đề “Biển Đông của chúng em”.
Mai Sơn