Xuân về bên dòng Đồng Nai

Tôi đã đi nhiều nơi, ăn Tết ở không ít những vùng đất tôi qua: Hà Nội, Sài Gòn, Cà Mau, Bạc Liêu… Và nhận ra Tết Biên Hòa sao mà đậm đà, dễ mấy ai đã một lần thưởng thức lại không nhớ cho được. 325 năm Biên Hòa từ thuở cha ông đi mở cõi, khẩn hoang lập làng, lập ấp đã làm nên một bản sắc Tết rất riêng, độc đáo và được mãi mãi giữ gìn.

Nhà tôi nằm ở một làng của cù lao Phố, cứ đến tháng Chạp là ngoại tôi lại nhắc con, nhắc cháu chuẩn bị lặt lá mai, chùi lư đồng, dẫy mả tổ tiên. Đầu tháng Chạp, khi đất trời miền Nam đã rực rỡ sắc vàng của những sợi nắng mỏng mảnh, vàng ươm là con cháu gần xa trở về phần mộ tổ tiên dẫy cỏ, dọn và sửa sang mồ mả ông bà.

Rồi rằm tháng Chạp tới, tôi cùng má lặt lá mai. Mai lặt đúng ngày sẽ nở hoa vào đúng 30 Tết. Riết thành quen, đến những ngày này bạn bè mời tiệc tất niên này nọ tôi đều từ chối vì tuổi má đã già, cành cao không còn với tới. Giờ má đã đi xa, tôi lặt lá và bùi ngùi nhớ thương cái dáng lưng còng. Và rồi một ngày nắng thật đẹp là chùi ba bộ lư đồng thờ cúng ông bà cho sáng bóng. Những ngày tháng Chạp ở cù lao Phố đi đâu cũng thấy nhà nhà dọn nhà, dọn vườn, sửa sang nhà cửa chuẩn bị Tết. Cái lệ này đã ăn sâu vào máu thịt nhiều thế hệ ông cha, con cháu người dân quê tôi. Xóm trong, xóm ngoài, nhà nhà rộn ràng nhặt lá mai trong vườn, chùi lư, lòng chộn rộn mùi Tết.

Những ngày giáp Tết, bắt gặp mùi hương Tết đậm đà khắp phố xá, đầu làng cuối ngõ. Mùi của kiệu, dưa món, của hành, lá chuối, lá dong, gạo nếp… chạm vào làm ta nao nao. Tôi thường có thói quen dạo qua những cánh đồng hoa cù lao Phố, Bửu Long, Tân Hạnh vào những sớm mai nắng vàng rực. Sắc thắm của hoa khiến tôi bao lần đi lạc giữa những làng hoa. Dòng nước sông Đồng Nai đầy ắp phù sa đã tưới tắm cho những làng hoa tốt tươi, rực rỡ sắc hoa và ngọt ngào hương thơm.

Dừng chân nơi con đường ven Sông Phố lãng mạn, nên thơ, mênh mang sóng nước in bóng cầu Mới, cầu Ghềnh ngắm hoa. Phố đi bộ Nguyễn Văn Trị muôn hoa khoe sắc đang rực rỡ chờ đón Xuân sang. Hương của hoa cúc, hướng dương, bông thọ, của những cánh mai vàng tươi rói mơn man trong gió xuân dịu dàng làm ta ngây ngất, chơi vơi, lòng ngập tràn niềm vui...

Đã bao mùa xuân tôi chọn mảnh đất có cùng tên của dòng Đồng Nai và giờ chọn mảnh đất yêu thương là nơi gắn bó thiết tha, mặn nồng đón Tết mà sao vẫn thấy nôn nao như ngày đầu mới đến. Hương vị Tết Nam, Bắc, Trung hòa quyện vào nhau đến mê mẩn. Món Bắc, món Trung, món Nam làm cho cái Tết đủ đầy, sum vầy, đậm sâu bản sắc Việt. Mùi thịt kho tàu, khổ qua hầm thịt, mùi gà luộc, nem, chả, bánh tét, bánh chưng, củ kiệu, dưa, hành… sao mà mới nghe đã thèm.

Bạn tôi một thời gắn bó thân thiết với thành phố có dòng Đồng Nai này giờ tít tắp miền Trung cứ bồi hồi mỗi khi xuân về. Bạn nhớ Tết Biên Hòa với bao tình thân bạn bè ấm áp, nhớ bánh ít, bánh ú, bánh tét cù lao Phố thơm dẻo, ngây ngây, nhớ những ly rượu nồng khi bạn ghé nhà tôi, ngồi uống bên dòng sông Cái thắm đượm chân tình, uống hoài không say. Bạn cũng như tôi, ăn Tết ở nhiều nơi nhưng chưa đâu bằng Tết trên đất Biên Hòa đầy tình nghĩa thân thương. Có lẽ vậy mà bạn cứ đau đáu nỗi niềm quay trở lại mảnh phương Nam nơi đất lành chim đậu, sâu đậm ân tình này…

Duyên Hà