Tạo điều kiện tốt nhất để người lao động tiếp cận nhà ở xã hội

Thời gian qua, dù các cơ quan chức năng của Đồng Nai đã tích cực triển khai nhiều giải pháp nhưng tiến độ thực hiện các dự án nhà ở xã hội (NƠXH) trên địa bàn vẫn chậm, chưa hoàn thành mục tiêu đề ra.

Dự án Nhà ở xã hội A6-A7 đường Nguyễn Ái Quốc (phường Quang Vinh, thành phố Biên Hòa). Ảnh: Kim Liễu

Để hiện thực hóa mục tiêu xây dựng tối thiểu 50 ngàn căn NƠXH giai đoạn 2021-2030 theo tinh thần Nghị quyết của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và Nghị quyết của HĐND tỉnh về phát triển NƠXH, cần thêm những giải pháp quyết liệt và căn cơ hơn.

Điều kiện mua nhà, xây nhà được nới lỏng

Nghị định số 100/2024/NĐ-CP ngày 26-7-2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở năm 2023 về phát triển và quản lý NƠXH đã nêu rõ các điều kiện về thu nhập và trường hợp được hưởng chính sách mua hoặc thuê NƠXH, giúp người lao động có thể dễ dàng tiếp cận chính sách, nhất là việc nới điều kiện về thu nhập của 1 cá nhân lên con số 15 triệu đồng/tháng và 30 triệu đồng/tháng với 2 vợ, chồng.

“Quy định này rất sát với thực tế mặt bằng thu nhập và chi tiêu của nhiều người có nhu cầu về NƠXH tại Đồng Nai. Việc tính tổng thu nhập của hộ gia đình thay vì chỉ tính riêng cá nhân để xét điều kiện mua nhà là phù hợp” - ông Nguyễn Văn Dũng (ngụ phường Tam Hiệp, thành phố Biên Hòa) nhận xét.

Phó giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội chi nhánh Đồng Nai NGUYỄN SỸ CƯỜNG:

Giải quyết cho 212 hộ vay 92,3 tỷ đồng mua nhà ở xã hội

Thời gian qua, Ngân hàng Chính sách xã hội chhi nhánh tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, các tổ chức chính trị - xã hội và chính quyền địa phương tổ chức rà soát đối tượng thụ hưởng, có nhu cầu vay vốn NƠXH trên địa bàn tỉnh. Từ đầu năm 2024 đến nay, chi nhánh đã cho vay đối với 212 hộ  với tổng số tiền 92,3 tỷ đồng tại các dự án nhà ở trên địa bàn tỉnh, gồm: Dự án NƠXH ở phường Bảo Vinh (thành phố Long Khánh) và Dự án NƠXH A6-A7 (phường Quang Vinh, thành phố Biên Hòa). Bình quân mỗi hộ vay từ 600-850 triệu đồng, thời hạn vay tối đa 25 năm. Lãi suất cho vay là 6,6%/năm (bằng lãi suất cho vay hộ nghèo).

Ngoài ra, các thủ tục hành chính trong mua, thuê mua và thuê NƠXH, thủ tục xác định điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ cũng được quy định đơn giản, thời gian xét duyệt rút ngắn giúp giảm khối lượng công việc của người dân, doanh nghiệp cũng như các cơ quan chức năng có liên quan…

Chia sẻ về nội dung quy định điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ, luật sư Ngô Văn Định, Đoàn Luật sư tỉnh, nhận xét: “Luật Nhà ở năm 2023 đã cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân thu nhập thấp. Đáng chú ý, luật bãi bỏ điều kiện cư trú khi mua hoặc thuê mua NƠXH; đối với trường hợp thuê, chỉ yêu cầu đúng đối tượng, không cần đáp ứng điều kiện về nhà ở hay thu nhập”.

Tại buổi tọa đàm chủ đề NƠXH: Đột phá từ chính sách mới do Báo Người lao động tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh ngày 21-11, bà Phạm Thị Thu Hà, Phó trưởng Phòng NƠXH, Cục Quản lý Nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), cho biết hiện các ưu đãi cho chủ đầu tư dự án NƠXH đã được luật hóa, mang lại nhiều lợi ích quan trọng. Cụ thể, chủ đầu tư được miễn tiền sử dụng đất và không cần thực hiện thủ tục xác định giá đất. Đồng thời chủ đầu tư được hưởng lợi nhuận định mức tối đa 10% trên diện tích xây dựng NƠXH và ưu đãi tối đa 20% tổng diện tích đất hoặc sàn xây dựng để phát triển công trình thương mại. Những thay đổi này nhằm thu hút doanh nghiệp tham gia, tăng nguồn cung NƠXH.

Để các dự án nhà ở xã hội sớm triển khai

Dù chính sách về NƠXH trong thời gian qua được Đảng và Nhà nước quan tâm, hướng đến việc tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người có nhu cầu dễ dàng tiếp cận NƠXH. Tuy nhiên theo đánh giá chung, các yếu tố cốt lõi như quỹ đất, hỗ trợ tín dụng và đơn giản hóa thủ tục đầu tư; chi phí mua đất cần được tính toán đúng và đủ, đồng thời lãi suất cho vay nên được giảm để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người lao động có điệu kiện mua NƠXH...

Thực tế tại Đồng Nai, thời gian qua, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tích cực tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ: ban hành chương trình, kế hoạch nhà ở; rà soát quỹ đất cho NƠXH; thành lập Tổ Công tác NƠXH của tỉnh; tổ chức thi tuyển thiết kế mẫu công trình nhà ở công nhân, NƠXH; ban hành quy trình thực hiện dự án NƠXH, nhà ở công nhân để rút ngắn thời gian thực hiện…, nhưng việc triển khai các dự án theo đánh giá của UBND tỉnh là chưa đạt yêu cầu.

Tạo cơ chế hiện thực hóa mục tiêu xây dựng tối thiểu 50 ngàn căn nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2030

Tại Kỳ họp thứ 21 - kỳ họp chuyên đề năm 2024, HĐND tỉnh khóa X đã quyết nghị thông qua Nghị quyết quy định cơ chế hỗ trợ đầu tư xây dựng NƠXH. Đây là quyết sách có ý nghĩa quan trọng, mang tính đột phá về tạo quỹ đất phát triển NƠXH, góp phần khơi thông nguồn lực, thể hiện tính ưu việt chính sách an sinh xã hội của tỉnh, vừa góp phần cụ thể hóa, tạo hành lang pháp lý đưa Luật Nhà ở năm 2023 đi vào thực tiển tại địa phương, vừa tạo động lực mới, giải pháp quan trọng thu hút đầu tư, hướng đến hiện thực hóa mục tiêu xây dựng tối thiểu 50 ngàn căn NƠXH giai đoạn 2021-2030 theo tinh thần Nghị quyết của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và Nghị quyết của HĐND tỉnh về phát triển NƠXH.

Theo HĐND tỉnh, việc triển khai thực hiện nghị quyết này phải thực sự khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia các dự án đầu tư NƠXH được hỗ trợ và các đối tượng thụ hưởng chính sách xã hội (người có thu nhập thấp, khó khăn về nhà ở) là giảm giá bán, giá cho thuê, giá thuê mua; đề nghị  UBND tỉnh cần tổ chức thực hiện đảm bảo hỗ trợ đúng đối tượng, khách quan, công khai, minh bạch và công bằng thực hiện chính sách này; chỉ đạo các huyện thành phố quan tâm dành quỹ đất đảm bảo cho việc đầu tư xây dựng NƠXH theo mục tiêu đề ra.

Từ năm 2021 đến nay, trên địa bàn tỉnh mới hoàn thành được 1.660 căn NƠXH, rất thấp so với mục tiêu đặt ra tại Nghị quyết số 07-NQ/TU của Tỉnh ủy và Nghị quyết số 49-NQ/HĐND tỉnh ngày 10-12-2022 của HĐND tỉnh là giai đoạn 2021-2025 thực hiện 10 ngàn căn NƠXH. Theo báo cáo của UBND tỉnh, nguyên nhân là do công tác bố trí quỹ đất thực hiện dự án NƠXH trước đây chưa đảm bảo và bất hợp lý, thủ tục lựa chọn nhà đầu tư mất nhiều thời gian, chính sách ưu đãi NƠXH thay đổi liên tục, gói tín dụng 120 ngàn tỷ đồng chưa đủ hấp dẫn nên các dự án khởi công xây dựng và hoàn thành rất ít.

Đồng Nai là địa phương có lực lượng lao động lớn từ nhiều tỉnh, thành đến sinh sống, làm việc. Hiện có nhiều người lao động đang cần mua NƠXH, nhưng cung quá ít không đáp ứng được cầu. Vì vậy, vấn đề xây dựng NƠXH đang được tỉnh rất quan tâm. Theo Sở Kế hoạch và đầu tư, trong tháng 9-2024, Đồng Nai đã kêu gọi đầu tư 3 dự án NƠXH trên địa bàn trong năm 2024 gồm: Dự án Khu đất chung cư - khu tái định cư phường Long Bình (thành phố Biên Hòa), có diện tích 2,4 hécta với 1.248 căn hộ; dự án thứ hai tại khu đất có diện tích 3,5 hécta thuộc thị trấn Trảng Bom (huyện Trảng Bom) với 956-963 căn hộ;  Dự án NƠXH tại phường Tam Hiệp (thành phố Biên Hòa) có diện tích hơn 6.400m2.

Để các dự án NƠXH được triển khai thuận lợi, đáp ứng nhu cầu về nhà ở của người lao động, bên cạnh việc nhà nước xây dựng hoàn thiện các chính sách hỗ trợ như cung cấp các gói tín dụng ưu đãi cho nhà đầu tư và người thuê nhà, đơn giản hóa thủ tục đầu tư, quy trình phê duyệt và rút ngắn thời gian triển khai dự án... thì các doanh nghiệp cần nhận thức rõ trách nhiệm cộng đồng của mình trong việc tạo điều kiện cho người lao động có nơi ở ổn định…

Mong muốn các dự án đầu tư xây dựng NƠXH sớm được triển khai, chị Nguyễn Thị Thương (công nhân Khu công nghiệp Sông Mây, huyện Trảng Bom) chia sẻ, chị đến Đồng Nai làm công nhân 10 năm nhưng vẫn chưa mua được nhà để định cư. Nguyên nhân là do giá nhà đất tại Đồng Nai khá cao nên với mức thu nhập. “Người lao động mong muốn mua được một căn NƠXH giá rẻ để an cư. Mong các dự án NƠXH, nhà ở công nhân sớm được đẩy nhanh tiến độ để hiện thực hóa giấc mơ an cư của người lao động” - chị Thương bộc bạch.

Kim Liễu