Háo hức đợi khu đô thị xanh ven sông Đồng Nai

Đầu tháng 2-2024, Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức đã ký quyết định phê duyệt Đề án Chuyển đổi công năng Khu công nghiệp (KCN) Biên Hòa 1 thành khu đô thị - thương mại - dịch vụ và cải thiện môi trường. Theo đề án, KCN Biên Hòa 1 sẽ được chia thành 2 dự án gồm: Dự án Trung tâm chính trị - hành chính của tỉnh có diện tích 44 hécta và Dự án Khu đô thị dịch vụ Biên Hòa 1 rộng 283 hécta.

KCN Biên Hòa 1 được hình thành vào năm 1963 với tên gọi Khu Kỹ nghệ Biên Hòa. Sau năm 1975, Khu Kỹ nghệ Biên Hòa được đổi tên thành KCN Biên Hòa 1. Đây là KCN lâu đời nhất Việt Nam, nằm bên dòng sông Đồng Nai. Sau nhiều năm hoạt động, KCN Biên Hòa 1 không còn phù hợp để phát triển công nghiệp. Do đó, năm 2008, UBND tỉnh đề xuất Chính phủ cho chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1 để bảo vệ môi trường nước sông Đồng Nai. Đồng thời, phát triển khu vực này thành một đô thị xanh, thông minh, tạo điểm nhấn cho thành phố Biên Hòa.

Tuy nhiên, do đây là KCN đầu tiên của cả nước chuyển đổi sang khu đô thị - thương mại - dịch vụ nên quá trình thực hiện còn nhiều vướng mắc liên quan đến cơ chế, chính sách. Đơn cử, trước khi triển khai đề án phải đưa KCN Biên Hòa 1 ra khỏi quy hoạch KCN Việt Nam. Tuy nhiên, vào thời điểm đó Việt Nam mới chỉ có quy định đưa các khu đất vào quy hoạch KCN Việt Nam, chứ chưa có tiền lệ đưa KCN hiện hữu ra khỏi quy hoạch KCN. Vì vậy, Đồng Nai phải đợi Chính phủ ban hành quyết định đưa KCN Biên Hòa 1 ra khỏi quy hoạch KCN Việt Nam và những chính sách liên quan đến quá trình chuyển đổi công năng KCN mới có thể triển khai đề án.

Đến tháng 1-2021, Chính phủ mới có Văn bản số 111/TTg-CN chấp thuận đưa KCN Biên Hòa 1 ra khỏi quy hoạch các KCN Việt Nam đến năm 2020. Đó cũng là lý do khiến Đề án Chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1 thành khu đô thị - thương mại - dịch vụ gần 16 năm vẫn chưa hoàn thành.

Chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1 được tỉnh đưa vào danh sách dự án trọng điểm để ưu tiên triển khai thực hiện nhanh. Tuy nhiên, để khu vực này trở thành đô thị xanh và thông minh sẽ cần một thời gian dài nữa, vì trong KCN Biên Hòa 1 hiện vẫn còn nhiều doanh nghiệp đang hoạt động. Đề án muốn triển khai được, trước tiên phải di dời các doanh nghiệp và tiến hành bồi thường giải phóng mặt bằng. Khi có mặt bằng sẽ tiến hành đấu giá hoặc đấu thầu chọn nhà đầu tư theo quy định của pháp luật. Dự kiến tiền bồi thường giải phóng mặt bằng cho đề án khoảng 7,5 ngàn tỷ đồng.

Từ nhiều năm nay, người dân Biên Hòa trông đợi Đề án Chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1 thành khu đô thị - thương mại - dịch vụ và cải thiện môi trường hoàn thành. Như vậy, Biên Hòa sẽ có khu đô thị xanh, thông minh ven sông Đồng Nai và đi kèm là các dịch vụ chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu nghỉ ngơi, vui chơi, giải trí của người dân Biên Hòa và Đồng Nai. Đồng thời, đề án hoàn thành sẽ góp phần thúc đẩy thương mại dịch vụ của thành phố Biên Hòa phát triển, tăng thu cho ngân sách nhà nước.

Uyển Nhi