Xác thực sinh trắc học khi chuyển khoản

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam đã ban hành Quyết định số 2345/QĐ-NHNN năm 2023 (gọi tắt là Quyết định số 2345) về việc triển khai các giải pháp an toàn, bảo mật trong thanh toán trực tuyến và thanh toán thẻ ngân hàng. Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1-7-2024.

Nhân viên của một chi nhánh ngân hàng ở thành phố Biên Hòa hỗ trợ, hướng dẫn khách hàng cài đặt, sử dụng các tính năng của ứng dụng ngân hàng số. Ảnh: Hải Hà

Đáng chú ý, theo quyết định này, giao dịch chuyển tiền ngân hàng (khác chủ tài khoản) hoặc nộp tiền vào ví điện tử trên 10 triệu đồng hoặc tổng giá trị giao dịch chuyển tiền, thanh toán trong ngày vượt quá 20 triệu đồng phải được xác thực bằng sinh trắc học (có thể dùng căn cước công dân gắn chíp, tài khoản VNeID hoặc dữ liệu sinh trắc học lưu trong cơ sở dữ liệu của ngân hàng).

Công nghệ có tính bảo mật cao nhất, hạn chế tối đa khả năng làm giả

Trước thực trạng lừa đảo trực tuyến khó kiểm soát lâu nay, nhiều tội phạm công nghệ cao dùng các chiêu thức khác nhau lừa tiền của khách hàng. Họ mở hàng loạt tài khoản ngân hàng, ví điện tử ảo và chuyển tiền lòng vòng để xóa dấu dòng tiền. Ứng dụng sinh trắc học trong giao dịch trực tuyến sẽ khiến việc chuyển tiền lòng vòng khó hơn nhiều, qua đó góp phần giảm được nạn lừa đảo.

Bên cạnh đó, chủ tài khoản cũng kiểm soát được rủi ro khi có thể phát hiện sớm những giao dịch trừ tiền đáng ngờ thay vì bị trừ một lúc số tiền lớn. Việc bổ sung thêm hàng rào sinh trắc học khi chuyển tiền giá trị lớn giúp bảo vệ cho chính tài khoản của người dùng.

Giám đốc Ngân hàng TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam (BIDV) chi nhánh Đồng Nai Nguyễn Đức Toàn chia sẻ, việc sử dụng sinh trắc học trong các giao dịch ngân hàng trực tuyến sẽ rất hữu ích cho người sử dụng vì đảm bảo an toàn. Công nghệ ngày càng hiện đại, thêm một bước kiểm tra sinh trắc học sẽ tăng thêm một lớp bảo mật an toàn trong các giao dịch trực tuyến vì dựa trên hình thật của người dùng.

Phó giám đốc NHNN Việt Nam chi nhánh Đồng Nai Phạm Quốc Bảo cho hay, việc thực hiện xác thực sinh trắc học có tính bảo mật cao, sẽ hạn chế vấn nạn lừa đảo. Do các đặc điểm sinh trắc học của con người là duy nhất và không thể sao chép nên cách xác thực sinh trắc học được sử dụng để thay thế hoặc bổ sung cho các phương pháp xác minh danh tính truyền thống như: mật khẩu, thẻ thông tin hoặc mã pin.

Mục đích của việc phải xác thực khuôn mặt là đảm bảo chính chủ đang thực hiện giao dịch. Xác thực sinh trắc học là khuôn mặt thật chứ không phải hình ảnh cài trên điện thoại. Tức là người thực hiện chuyển tiền phải soi khuôn mặt mình vào ứng dụng, nhìn lên nhìn xuống để đảm bảo đây là hình ảnh sống. Và khuôn mặt của người thực hiện chuyển tiền được đối chiếu với dữ liệu sinh trắc học từ căn cước công dân gắn chíp do Bộ Công an quản lý.

Dấu hiệu sinh trắc học có thể được xác định bằng dữ liệu sinh trắc học lưu trong chíp của căn cước công dân, tài khoản VNeID hoặc dữ liệu sinh trắc học lưu trong cơ sở dữ liệu của ngân hàng. Do đó, công nghệ này được xem là hạn chế tối đa khả năng làm giả và sẽ có tính bảo mật cao nhất.

Theo NHNN Việt Nam chi nhánh Đồng Nai, đối với các đối tượng khách hàng lớn tuổi, không thành thạo về công nghệ hoặc khách hàng ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa cũng một phần gặp khó khăn trong việc thu thập mẫu sinh trắc học có thể liên hệ các chi nhánh ngân hàng thương mại gần nhất để được hỗ trợ.

Triển khai các giải pháp hỗ trợ khách hàng

Ông Phạm Quốc Bảo cho biết thêm, để có thể xác thực sinh trắc học lần đầu theo Quyết định số 2345, khách hàng có thể tự thao tác trên ứng dụng ngân hàng. Quy trình này gồm 3 bước: chụp ảnh mặt trước, sau của căn cước công dân; chạm căn cước công dân gắn chíp vào đầu đọc chíp trên điện thoại để truyền dữ liệu và cuối cùng là quét khuôn mặt.

Ngoài ra, khách hàng trực tiếp đến chi nhánh ngân hàng để được định danh bằng máy đọc NFC (Near - Field Communications - kết nối không dây trong phạm vi ngắn) tại quầy nếu gặp khó khăn trong việc tự xác thực ở nhà.

Theo số liệu của NHNN Việt Nam, có khoảng 11% số giao dịch chiếm hơn 11% tài khoản của ngành ngân hàng phát sinh giao dịch chuyển tiền online hơn 10 triệu đồng (con số này đối với ví điện tử là dưới 1%). Số tài khoản có tổng giá trị giao dịch trong ngày trên 20 triệu đồng là dưới 1%.

Như vậy, mức 10 triệu đồng được NHNN Việt Nam cân nhắc đưa ra nhằm ít ảnh hưởng đến người dân nhất, đồng thời hạn chế được tình trạng lừa đảo, chiếm đoạt tài khoản. Các ngân hàng thương mại phát triển phần mềm đảm bảo quá trình xác thực giao dịch diễn ra mượt mà, trải nghiệm khách hàng ít gặp khó chịu nhất có thể.

Ông Nguyễn Đức Toàn cho biết, xác định thu thập sinh trắc học là cả một quá trình, trước hết BIDV tập trung lọc ra những tệp khách hàng cao cấp, những khách hàng thường xuyên có giao dịch trên 10 triệu đồng trên các nền tảng smart banking… để chủ động nhắn tin, hướng dẫn những khách hàng đó. Còn với những người lớn tuổi, chưa rành về thiết bị thông minh, vẫn hỗ trợ đến quầy giao dịch bình thường.

Trong quá trình đó, BIDV khẩn trương triển khai cho cán bộ nhân viên trong toàn hệ thống cài đặt, thử nghiệm những tính năng, cách làm, sau đó hướng dẫn cho khách hàng. Đặc biệt, tại các quầy của phòng giao dịch còn có bộ phận hỗ trợ, hướng dẫn cho khách hàng thực hiện sinh trắc học…

Ông Phạm Quốc Bảo chia sẻ thêm, việc xác thực bằng sinh trắc học là giải pháp mang lại lợi ích cho chính khách hàng, vì vậy các ngân hàng khuyến cáo khách hàng nên dành thời gian để tuân thủ, tự bảo vệ chính mình. Nếu không xác thực sinh trắc học, người dân vẫn chuyển tiền trong định mức bằng phương pháp bình thường hiện nay. Nếu có khó khăn, ngành ngân hàng luôn sẵn sàng đồng hành, hỗ trợ người dùng, đặc biệt đối với đối tượng khách hàng lớn tuổi, hạn chế công nghệ.

Hải Quân