Đầu tư cho phát triển bền vững

Năm 1994, tại thành phố Cairo (Ai Cập) đã diễn ra Hội nghị quốc tế về Dân số và phát triển với sự tham dự của 179 quốc gia, trong đó có Việt Nam. Hội nghị đã thông qua chương trình hành động trong lĩnh vực dân số và phát triển (ICPD).

Thành công lớn của hội nghị là đã tìm được tiếng nói chung giữa các quốc gia về vấn đề dân số, trong đó quan điểm đặt con người vào vị trí trung tâm và khẳng định mối quan hệ chặt chẽ giữa dân số và phát triển nhận được sự đồng thuận cao.  Bên cạnh đó, chương trình hành động cũng đặt ra những vấn đề mang tính toàn cầu, ảnh hưởng đến sự phát triển của mỗi quốc gia như: về tỷ lệ tăng dân số, mức sinh, mức chết, di cư...

Theo thông tin từ Bộ Y tế, sau 30 năm thực hiện Chương trình hành động ICPD, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong công tác dân số, góp phần to lớn vào công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Theo đó, thành công lớn nhất là Việt Nam đã khống chế được tốc độ gia tăng dân số, đạt mức sinh thay thế từ năm 2006 cho đến nay tiếp tục duy trì xung quanh mức sinh thay thế. Cơ cấu dân số chuyển dịch tích cực. Dân số trong độ tuổi lao động tăng mạnh. Từ năm 2007, nước ta bước vào thời kỳ dân số vàng. Đặc biệt, chất lượng dân số được cải thiện về nhiều mặt. Tuổi thọ trung bình tăng nhanh, cao hơn nhiều nước có cùng mức thu nhập bình quân đầu người. Bên cạnh đó, tình trạng suy dinh dưỡng, tử vong ở bà mẹ, trẻ em giảm mạnh; tầm vóc, thể lực người Việt Nam có bước cải thiện.

Tuy nhiên, công tác dân số của nước ta cũng đang tồn tại những bất cập làm ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển bền vững của đất nước và từng địa phương. Trong đó, đáng chú ý là sự chênh lệch mức sinh đáng kể giữa các vùng, đối tượng và nguy cơ không đạt được mục tiêu duy trì mức sinh thay thế trên phạm vi toàn quốc. Tốc độ già hóa dân số nhanh và sớm trở thành quốc gia dân số già là thách thức lớn cho phát triển kinh tế và an sinh xã hội. Tỷ số giới tính khi sinh vẫn luôn ở mức cao; tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết vẫn chậm khắc phục…

Tại Đồng Nai, thời gian qua, nhờ triển khai có hiệu quả các chương trình, đề án, chiến dịch về công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình như: Chương trình mở rộng tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh, tật trước sinh và sơ sinh; Chương trình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi; Đề án Kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh; Kế hoạch truyền thông chuyển đổi hành vi… Đến nay, tỷ lệ giới tính khi sinh của Đồng Nai là 112 bé trai/100 bé gái; 75% bà mẹ mang thai được sàng lọc trước sinh qua siêu âm; 81,57% trẻ mới sinh được sàng lọc sơ sinh…

Tuy nhiên, cũng như nhiều địa phương khác trong cả nước, công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình của Đồng Nai đang đứng trước nhiều thách thức nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững của địa phương. Do đó, công tác này cần tiếp tục được quan tâm nhiều hơn nữa trong thời gian tới vì đầu tư cho công tác dân số chính là đầu tư cho phát triển bền vững.

Minh Ngọc