Hiện nay, toàn tỉnh có hơn 360 cơ sở sản xuất - kinh doanh hạt giống và giống cây trồng. Tuy hàng năm, các địa phương đều tổ chức đoàn đi kiểm tra các cơ sở bán cây giống, song vẫn còn nhiều kẽ hở khiến thị trường vẫn tồn tại nhiều giống cây trồng không rõ nguồn gốc, kém chất lượng.
 |
|
Để giảm bớt rủi ro, nông dân nên mua giống ở những cơ sở uy tín. Trong ảnh: Một cơ sở bán cây giống ở thị trấn huyện Trảng Bom. |
Hiện nay, toàn tỉnh có hơn 360 cơ sở sản xuất - kinh doanh hạt giống và giống cây trồng. Tuy hàng năm, các địa phương đều tổ chức đoàn đi kiểm tra các cơ sở bán cây giống, song vẫn còn nhiều kẽ hở khiến thị trường vẫn tồn tại nhiều giống cây trồng không rõ nguồn gốc, kém chất lượng.
* Giống dỏm bán tràn lan
Trong vai người mua cây giống lâm nghiệp, chúng tôi ghé vào điểm bán giống của anh T. ở ấp 4, xã Sông Trầu (huyện Trảng Bom), chủ cơ sở đon đả chào mời: "Ở đây tôi có bán rất nhiều giống cây lâm nghiệp, chủ yếu là sao và dầu. Giá cây giống tùy loại khoảng 3-5 ngàn đồng/cây, nhưng chị mua với số lượng lớn sẽ được giảm giá". Khi chúng tôi hỏi nguồn gốc cây giống nhập từ đâu về, thì chủ vườn cho biết tự lên rừng mua hạt về để sản xuất. Để chúng tôi tin hơn, chủ điểm bán giống còn khẳng định đã sản xuất giống và bán giống ở đây được hơn 3 năm và mỗi năm bán được vài chục ngàn cây giống các loại!
Tương tự, chúng tôi ghé vào một điểm bán giống cây ăn trái ở xã Xuân Tân (TX. Long Khánh), chủ đại lý tên M. cho biết: "Vựa của tôi có bán đủ các loại cây ăn trái như: xoài, ổi, bưởi, chôm chôm, sầu riêng, măng cụt..., toàn giống đặc sản của những cơ sở sản xuất giống nổi tiếng ở miền Tây đưa về. Chị cứ mua để trồng, sau này chất lượng không đảm bảo tôi sẽ bồi thường cho". Để minh chứng cho lời nói của mình, chủ cơ sở bán giống còn đưa ra 2 tờ giấy giới thiệu cơ sở sản xuất giống, song đó chỉ là bản đánh máy không có dấu xác nhận của cơ quan chức năng.
Được biết, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh mới có 4 địa phương là huyện Trảng Bom, Thống Nhất, Định Quán và TX. Long Khánh tiến hành kiểm tra được 41/133 điểm kinh doanh cây giống và hạt giống. Qua kiểm tra, đã phát hiện đến 50% cơ sở kinh doanh giống cây trồng vi phạm không có nhãn hàng hóa.
* Nông dân chịu thiệt
Mua phải cây giống kém chất lượng về trồng phải đợi 3 - 4 năm sau cây cho trái thì nông dân mới hay, đến lúc đó tìm đại lý bán giống đòi bồi thường là... trắng tay! Các đại lý luôn thẳng thừng chối từ trách nhiệm và nông dân luôn là người chịu thua thiệt. Vì khi mua cây giống đa số người dân chỉ thỏa thuận miệng với người bán, không làm hợp đồng nên nếu có kiện người bán thì cũng không có gì làm bằng chứng. Ông Nguyễn Văn Đực ở xã Bảo Hòa (huyện Xuân Lộc), kể: "Hơn 2 năm trước tôi đã phải đứt ruột chặt bỏ vườn sầu riêng 5 - 6 năm tuổi vì trồng phải giống kém chất lượng, thiệt hại hàng trăm triệu đồng chi phí đầu tư, công chăm sóc. Ngoài ra, tôi phải mất thêm 8 - 9 năm liền không có gì thu hoạch, do chặt bỏ sầu riêng trồng lại chôm chôm phải 3 năm sau mới được thu".
Không ít nông dân ở TX. Long Khánh và các huyện Cẩm Mỹ, Xuân Lộc... cũng rơi vào cảnh khốn đốn khi mua phải cây giống kém chất lượng như ông Đực.
Ông Nguyễn Tràng Thịnh, trạm trưởng Trạm kiểm dịch thực vật, cho biết: "Mỗi năm thanh tra Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn hoặc đội liên ngành các huyện, thị đều kiểm tra các điểm kinh doanh cây giống, hạt giống một lần vào đầu mùa mưa. Ở huyện nào có người dân bức xúc phản ảnh nhiều về tình trạng cây giống, hạt kém chất lượng mới kiểm tra 2 lần. Khi phát hiện cây giống kém chất lượng thường xử phạt hành chính và cấm bán loại giống đó".
Trên thực tế, ít ai có kiểm tra lại xem cơ sở đó có chấp hành không còn bán cây giống kém chất lượng đó nữa không? Và vì mức xử phạt hành chính các cơ sở còn quá nhẹ cũng chưa đủ sức răn đe, cụ thể vừa qua có 6 cơ sở vi phạm chỉ bị xử phạt bình quân hơn 1 triệu đồng/cơ sở nên vi phạm vẫn tiếp tục xảy ra.
Hương Giang
