Lo thu ngân sách từ xuất nhập khẩu dịp cuối năm

Đến hết tháng 7-2023, thu ngân sách nhà nước (NSNN) từ hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) trên địa bàn Đồng Nai mới chỉ đạt trên 9,9 ngàn tỷ đồng, bằng 46,5% số thu dự toán được giao.

Đồ họa thể hiện kết quả thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh trong 7 tháng của năm 2023. Thông tin: Ngọc Liên - Đồ họa: Hải Hà

So với cùng kỳ năm 2022, số thu NSNN giảm trên 4,5 ngàn tỷ đồng, tương đương giảm 31,5%. Trong khi đó, tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp (DN) XNK trên địa bàn tỉnh vẫn chưa có dấu hiệu phục hồi, nền kinh tế thế giới chưa có sự tăng trưởng tích cực, khiến cho việc hoàn thành mục tiêu thu NSNN từ XNK theo dự toán càng trở nên nhọc nhằn hơn.

* DN vẫn thiếu đơn hàng

Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, thực trạng lạm phát tăng cao và sự suy giảm kinh tế ở các nước phát triển thuộc châu Âu, Trung Đông, Mỹ, Nhật, Trung Quốc… đã khiến cho nhu cầu chi tiêu của người dân ở những quốc gia này giảm mạnh, trong khi đây chính là thị trường xuất khẩu hàng hóa chính của Việt Nam nhiều năm nay. Nhiều ngành hàng chủ lực chịu tác động mạnh mẽ bởi tình hình xuất khẩu suy giảm như: ngành gỗ, dệt may, giày dép, máy móc thiết bị và linh kiện điện tử… Đây là những ngành hàng chủ lực trong hoạt động XNK tại Đồng Nai, góp phần lớn vào thu NSNN của địa phương.

Theo một số DN, dù đã bước sang quý III-2023, nhưng các tín hiệu khôi phục kinh tế vẫn rất chậm. Đơn đặt hàng chỉ nhỏ giọt với số lượng ít, giá bán rẻ hơn so với thời thịnh vượng.

Ông Trương Quang Hùng, kế toán trưởng Công ty TNHH Posco VST ở Khu công nghiệp Nhơn Trạch 1 (H.Nhơn Trạch) cho biết,  công ty sản xuất mặt hàng chính là thép không gỉ. 40% sản lượng được xuất khẩu sang châu Âu, Mỹ, Ấn Độ… Từ tháng 9-2022, do ảnh hưởng của xung đột một số nơi trên thế giới và kinh tế toàn cầu suy thoái, Posco đối mặt với khó khăn do hàng loạt chỉ tiêu bị giảm như: giảm giá bán, giảm đơn hàng ở cả thị trường trong nước và xuất khẩu. Để duy trì việc làm và thu nhập cho khoảng 600 công nhân, công ty buộc phải cắt giảm làm việc 3 ca xuống 2 ca.

Theo ông Hùng, gần 1 năm qua, công ty đã cố gắng duy trì hoạt động và bù lỗ mỗi tháng, đến nay, thị trường vẫn chưa thấy dấu hiệu khả quan. Công ty đang cố gắng tiếp cận một số đối tác với mong muốn có thêm đơn hàng để công ty sớm thoát khỏi vùng khó khăn đã kéo dài nhiều tháng qua.

Ông Nguyễn Mạc Quang Trình, Trưởng phòng XNK Công ty TNHH Quadrille Việt Nam tại Khu công nghiệp Amata (TP.Biên Hòa) cho hay, Quadrille chuyên sản xuất, gia công hàng may mặc xuất khẩu sang thị trường các nước UAE, Mỹ, Nhật… từ nhiều năm nay. Tuy nhiên, từ tháng 5-2023, xuất khẩu của Quadrille giảm khoảng 30%. Do thiếu hụt đơn hàng nên hơn 800 công nhân của công ty đang làm việc theo chế độ 4 ngày/tuần. Mặc dù, từ tháng 7-2023, số lượng đơn hàng của DN đã bắt đầu có lại nhưng lượng hàng không đáng kể.

Ông Trình hy vọng thời gian tới, các đơn hàng sẽ quay trở lại để DN phục hồi sản xuất, người lao động yên tâm làm việc.

* Vừa thu vừa chống thất thu NSNN

Theo Cục Hải quan Đồng Nai, tổng trị giá kim ngạch XNK chịu thuế trong 7 tháng qua giảm 32%. Trong đó, một số nhóm hàng có kim ngạch nhập khẩu có thuế giảm mạnh như: các mặt hàng nhập khẩu nguyên liệu, máy móc thiết bị, phụ tùng nhập khẩu phục vụ sản xuất (than, hóa chất và sản phẩm hóa chất, chất dẻo, nguyên phụ liệu dệt may, linh kiện điện tử, gỗ…).

Phân tích tình hình khó khăn chung hiện nay, ông Nguyễn Phúc Thọ, Phó cục trưởng Cục Hải quan Đồng Nai cho biết, đến thời điểm này, các cục hải quan tỉnh, thành phố có số thu lớn trong cả nước đều giảm so với cùng kỳ năm 2022. Đồng Nai dù vẫn đứng thứ tư về thu NSNN trong lĩnh vực XNK so với các địa phương khác, nhưng lại là địa bàn có chỉ số thu giảm sâu nhất. Đáng chú ý, các chỉ số về kim ngạch XNK, tờ khai, số thu NSNN trong tháng 7 vừa qua của Đồng Nai giảm sâu nhất so với 6 tháng đầu năm nay. Điển hình là các Chi cục Hải quan Nhơn Trạch và Cảng Đồng Nai có chỉ tiêu giao thu cao nhất nhưng trong tháng 7-2023 đều đạt mức thấp nhất trong năm.

Trước những khó khăn trong công tác thu NSNN đối với lĩnh vực XNK, ông Nguyễn Phúc Thọ cho hay, Cục Hải quan Đồng Nai vẫn tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm bảo đảm hoàn thành song song các nhiệm vụ trong thực hiện chỉ tiêu thu NSNN - chống thất thu NSNN - kiểm soát nợ thuế và xử lý hiệu quả nợ thuế. Cụ thể như: rà soát, kiểm tra các căn cứ pháp lý DN khai và nộp thuế, các sắc thuế có liên quan đến các mặt hàng XNK chịu thuế đảm bảo thu đúng, thu đủ, thu kịp thời…; tăng cường chống thất thu qua kiểm tra, giám sát, thực hiện thủ tục hải quan, kiểm tra sau thông quan, thanh tra chuyên ngành, đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại; triển khai các giải pháp thu hồi nợ thuế, kiểm soát chặt chẽ, giảm thiểu tối đa phát sinh nợ thuế mới, không để phát sinh nợ khó thu hồi, đặc biệt nợ thuế từ các DN bỏ trốn, mất tích, phá sản…            

Ngọc Liên