Cha mẹ bỏ rơi, hành hạ con sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Thời gian qua, trên địa bàn Đồng Nai đã xảy ra một số vụ trẻ em bị bạo hành, đánh đập dẫn đến thương tích, thậm chí tử vong; cũng có những trẻ em mới sinh đã bị cha mẹ bỏ rơi gây nguy hiểm đến tính mạng. Thủ phạm trong một số vụ việc chính là cha mẹ ruột của trẻ.

Đối tượng P.T.M. (ngụ xã Phước An, H.Nhơn Trạch) bị Công an H.Nhơn Trạch bắt giữ để điều tra về hành vi vứt bỏ con mới sinh. Ảnh: Hoàng Nam

Theo quy định pháp luật, trong trường hợp cha mẹ, người giám hộ bỏ rơi con hoặc bạo hành con trẻ nếu bị thương tích hoặc tử vong thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức án nghiêm khắc.

* Trút giận… lên con

Thực tế, đã có trường hợp dạy con bằng bạo lực khiến trẻ tử vong hoặc bị thương tích nặng.

Đến nay, người dân P.Trảng Dài (TP.Biên Hòa) vẫn chưa hết bàng hoàng khi nhắc đến vụ án xảy ra vào ngày 11-9 khi Nguyễn Tiến Lưu (38 tuổi, tạm trú tại P.Trảng Dài) đã giết chết chính con ruột của mình do giận vợ.

Theo thông tin ban đầu, Lưu và vợ là chị T.V. (38 tuổi) cùng con là cháu T.N. (sinh năm 2013) sinh sống tại P.Trảng Dài. Tức giận việc vợ bỏ nhà đi sau khi cãi nhau, ngày 11-9, Lưu chụp hình mình dùng tay bóp cổ cháu T.N. gửi cho người quen. Sau khi nhận được thông tin, Công an P.Trảng Dài đến nhà kiểm tra, phá cửa, khống chế bắt giữ đối tượng. Riêng cháu T.N. được phát hiện đã tử vong.

Cũng có những đứa trẻ phải chịu sự bạo hành tàn nhẫn của cha trong suốt một thời gian dài, gây tổn thương nặng về mặt tinh thần và cơ thể cho trẻ. Điển hình như cuối tháng 11-2023, Công an H.Nhơn Trạch đã khởi tố bị can đối với Dương Nguyễn Bình Minh (23 tuổi, ngụ xã Phú Đông, H.Nhơn Trạch) về hành vi hành hạ con ruột.

Theo điều tra ban đầu, Minh và vợ ly hôn vào năm 2018 và Minh giành được quyền nuôi cháu D.M.Đ. (5 tuổi). Thời gian này, Minh đã nhiều lần đánh cháu Đ. bằng các vật dụng sinh hoạt trong gia đình như: đũa ăn cơm, thước kẻ, dây sạc điện thoại, xẻng nhôm xào thức ăn... Gần nhất, vào ngày 20-10, do bực tức chuyện cháu Đ. không chịu học bài nên Minh dùng dây sạc điện thoại, xẻng nhôm xào thức ăn… đánh cháu Đ. tàn nhẫn, gây ra nhiều vết sưng, bầm tím và có ứa máu trên thân thể, miệng cháu.

Thậm chí, có những người mẹ đã tàn nhẫn vứt bỏ đứa con do mình sinh ra khiến đứa trẻ gặp nguy hiểm đến tính mạng. Đơn cử như ngày 30-8, Công an H.Nhơn Trạch bắt giữ P.T.M. (38 tuổi, ngụ xã Phước An, H.Nhơn Trạch) để điều tra về hành vi vứt bỏ con mới sinh. Cụ thể, vào ngày 28-8, nhân viên dọn vệ sinh trên đường Hùng Vương (thuộc xã Phước An) phát hiện thi thể một bé sơ sinh nam được quấn trong áo vải, bỏ trong thùng rác bên lề đường. Nhận được thông tin, Công an H.Nhơn Trạch đã điều tra và bắt giữ M., là người mẹ có hành vi vứt bỏ con mới đẻ. M. khai vì hoàn cảnh gia đình khó khăn nên sau khi sinh con xong đã đem vứt vào thùng rác, khiến đứa trẻ tử vong.

Theo thẩm phán PHAN THỊ THU HƯƠNG, Phó chánh tòa Gia đình và người chưa thành niên TAND tỉnh, cha mẹ hoặc người giám hộ của trẻ nếu nhẫn tâm vứt bỏ trẻ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Trường hợp trẻ bị vứt bỏ, bị bạo hành dẫn đến thương tích hoặc tử vong thì người thực hiện hành vi sẽ bị truy cứu về các tội danh: cố ý gây thương tích, giết người hoặc vứt con mới đẻ hoặc hành hạ con… và bị định khung tăng nặng trách nhiệm hình sự với mức hình phạt có thể lên đến chung thân, tử hình.

* Bỏ rơi, hành hạ con sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Theo thẩm phán Phan Thị Thu Hương, Phó chánh tòa Gia đình và người chưa thành niên TAND tỉnh, trẻ em là đối tượng cần được chăm sóc, bảo vệ của gia đình và xã hội. Mọi hành vi xâm phạm đến quyền trẻ em, gây tổn hại đến sự phát triển bình thường của trẻ đều bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Nguyên nhân dẫn đến thực trạng trẻ em bị cha mẹ bỏ rơi, bạo hành, xâm hại, một phần là do đạo đức xã hội xuống cấp; nhận thức của gia đình, cộng đồng về vấn đề bảo vệ trẻ em chưa đầy đủ, bị xem nhẹ; nhiều vụ việc bạo hành, ngược đãi trẻ vẫn diễn ra nhưng vì sự vô cảm, thờ ơ của những người xung quanh đã không kịp thời trình báo cho các cơ quan chức năng để có biện pháp ngăn chặn. Đồng thời, tình trạng nhiều gia đình hoàn cảnh khó khăn, cha mẹ ly hôn, gia đình không hạnh phúc… cũng khiến nhiều đứa trẻ bị bỏ rơi hoặc bị bạo hành.

Chuyên gia tâm lý, ThS Hà Văn Phúc, Giám đốc Công ty Đào tạo và phát triển giáo dục V.LIFE (TP.Biên Hòa) cho biết, hiện có nhiều trẻ em bị chính cha mẹ bạo hành và thường bị sang chấn tâm lý ngay từ nhỏ. Nguyên nhân xảy ra các vụ bỏ rơi, bạo hành trẻ một phần do người lớn thiếu kỹ năng quản lý cảm xúc, hạn chế kiến thức và kỹ năng nuôi dạy con hoặc thiếu kỹ năng giải quyết vấn đề khi xảy ra mâu thuẫn, xung đột. Cũng có những người mẹ trầm cảm sau sinh, rối loạn tâm lý dẫn đến ra tay tàn nhẫn với con mình.

Nhằm ngăn chặn tình trạng này, theo ThS Hà Văn Phúc, cơ quan chức năng cần tăng cường công tác tuyên truyền pháp luật; chú trọng giáo dục đạo đức cho giới trẻ hiện nay và tăng cường kiến thức, kỹ năng bảo vệ trẻ em cho cha mẹ, giáo viên, người chăm sóc trẻ, người trực tiếp làm việc với trẻ em. Đặc biệt là dạy cho trẻ em kỹ năng tự bảo vệ mình trước các nguy cơ bị xâm hại, bạo hành…

ThS Hà Văn Phúc lưu ý, khi xảy ra xung đột với con cái, cha mẹ nên bình tĩnh, lắng nghe chia sẻ của con để tìm ra nguyên nhân dẫn đến mâu thuẫn; bình tĩnh giải quyết vấn đề, tìm ra tiếng nói chung trong gia đình. Khuyến cáo các cặp vợ chồng trẻ cần phải tham gia các khóa học hỗ trợ kiến thức về nuôi dạy con, chăm sóc sức khỏe sau sinh để có thêm kỹ năng giữ lửa hạnh phúc gia đình và nuôi dạy con nên người.

Tố Tâm