Sử dụng mạng xã hội văn hóa và trách nhiệm

Hiện mạng xã hội (MXH) đã trở nên phổ biến trong cuộc sống hàng ngày của phần lớn người dân Việt Nam. Theo Vietnam Digital Report 2023, We Are Social, tính đến đầu năm 2023, Việt Nam có 77,93 triệu người dùng internet (chiếm 79,1% dân số). Số lượng người dùng MXH (Facebook, Zalo, TikTok, Facebook Messenger và Instagram…) cũng đạt con số 70 triệu người (khoảng 71% dân số).

Bên cạnh những lợi ích của MXH mang lại cũng tồn tại nhiều mặt trái, tiêu cực. Nếu người dùng MXH không tỉnh táo, không thận trọng; ứng xử thiếu trách nhiệm, không tuân thủ pháp luật sẽ gây hậu quả khôn lường, thậm chí có thể bị xử lý hình sự. Do đó, bên cạnh đặt ra vai trò quản lý của các cơ quan chức năng thì vai trò, trách nhiệm của người dùng MXH cũng đóng vai trò quan trọng trong việc sử dụng MXH an toàn, hiệu quả.

Để làm được việc này, trước hết người dùng MXH phải hiểu biết, tuân thủ pháp luật, nhất là thực hiện đúng 4 quy tắc ứng xử chung trên MXH (được quy định tại Quyết định số 874/QĐ-BTTTT ngày 17-6-2021 của Bộ Thông tin và truyền thông. Cụ thể như: quy tắc tôn trọng, tuân thủ pháp luật; quy tắc lành mạnh (hành vi, ứng xử trên MXH phù hợp với các giá trị đạo đức, văn hóa, truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam); quy tắc an toàn, bảo mật thông tin (tuân thủ các quy định và hướng dẫn về bảo vệ an toàn và bảo mật thông tin); quy tắc trách nhiệm (chịu trách nhiệm về các hành vi, ứng xử trên MXH; phối hợp với các cơ quan chức năng để xử lý hành vi, nội dung thông tin vi phạm pháp luật).

Theo đó, người sử dụng MXH cần thận trọng khi đăng tải thông tin, đừng vì sự thiếu hiểu biết, “câu like”, “câu view” mà chia sẻ hoặc bình luận những nội dung sai trái, tiêu cực. Khi sử dụng thông tin, tài liệu, hình ảnh, clip trên MXH cần kiểm tra nguồn gốc và độ tin cậy của thông tin...

Trước thời đại bùng nổ của MXH, các ngành chức năng cũng cần vào cuộc để rà soát, xử lý các tài khoản MXH cũng như các nhà cung cấp dịch vụ MXH vi phạm các quy định của pháp luật. Đặc biệt, cần xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật trong việc lan truyền các thông tin xuyên tạc, xấu, độc, sai sự thật; ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín, danh dự của các tổ chức, cá nhân, gây mất an ninh trật tự.

Song song đó, ngành chức năng cũng cần đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân trong sử dụng MXH. Trong đó, chú trọng tuyên truyền kỹ năng nhận biết các tài khoản MXH tiêu cực, xấu, độc; kỹ năng phòng, tránh vi phạm pháp luật trên MXH; cách sử dụng MXH an toàn... Bởi lẽ, chỉ khi ý thức ứng xử văn hóa và trách nhiệm của người sử dụng MXH được nâng lên thì mới hạn chế đáng kể những mặt trái, tiêu cực trên MXH.

Đặng Ngọc