Quy định mới về cá nhân xây dựng nhà ở xã hội cho thuê

 Luật Nhà ở năm 2023 (có hiệu lực từ ngày 1-8-2024) cho phép cá nhân đầu tư xây dựng nhà ở xã hội (NƠXH) theo đúng tiêu chuẩn để cho thuê. Theo đó, diện tích sử dụng bình quân cho mỗi người để ở không nhỏ hơn 8m².

Nhiều người lao động mong được thuê nhà ở xã hội thay vì ở trong các khu nhà trọ chật chội. Trong ảnh: Những dãy trọ đơn sơ tại khu phố 2, phường Thanh Bình (thành phố Biên Hòa). Ảnh: Đ.Phú

Chính sách nhà ở xã hội do cá nhân đầu tư

Luật Nhà ở năm 2023 có quy định, cá nhân được sử dụng quyền sử dụng đất được Nhà nước giao, cho thuê, cho mượn… để xây dựng NƠXH (khoản 7, Điều 83) và cá nhân được hưởng các chính sách ưu đãi để đầu tư xây dựng hoặc cải tạo, sửa chữa NƠXH cho thuê (khoản 4, Điều 85).

Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Phan Văn Châu cho biết, cụ thể chính sách ưu đãi đối với việc cá nhân đầu tư xây dựng hoặc cải tạo, sửa chữa NƠXH cho thuê là: được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với toàn bộ diện tích đất của dự án; chủ đầu tư không phải thực hiện thủ tục xác định giá đất, tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất được miễn và không phải thực hiện thủ tục đề nghị miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Được hưởng lợi nhuận định mức tối đa 10% tổng chi phí đầu tư xây dựng đối với phần diện tích xây dựng NƠXH. Được vay vốn với lãi suất ưu đãi; trường hợp xây dựng NƠXH để cho thuê thì được vay vốn với lãi suất thấp hơn và thời gian vay dài hơn so với trường hợp xây dựng NƠXH để bán, cho thuê mua theo quy định của Thủ tướng Chính phủ trong từng thời kỳ…

“Tuy vậy, để được hưởng chính sách này, cá nhân đầu tư xây dựng NƠXH cho thuê phải tuân thủ Điều 56 và Điều 57 Luật Nhà ở năm 2023” - luật gia Phan Văn Châu nhấn mạnh.

Điều 41 Nghị định 95/2024/NĐ-CP ngày 24-7-2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở năm 2023 có quy định, trường hợp xây dựng nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ để cho thuê, để bán hoặc kết hợp bán, cho thuê, cho thuê mua hoặc có quy mô từ 20 căn hộ trở lên để cho thuê thì phải thực hiện thủ tục đầu tư xây dựng dự án nhà ở theo quy định của pháp luật về đầu tư, pháp luật về nhà ở, pháp luật về xây dựng và pháp luật có liên quan. Trường hợp xây dựng nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ mà có quy mô dưới 20 căn hộ để cho thuê thì việc xây dựng nhà ở này phải thực hiện theo quy định về xây dựng nhà ở riêng lẻ của cá nhân, bao gồm yêu cầu về thiết kế, thẩm tra thiết kế xây dựng, cấp giấy phép xây dựng, quản lý, giám sát thi công xây dựng và các yêu cầu về an toàn phòng cháy, chữa cháy theo quy định của pháp luật.

Khoản 2, Điều 28 Nghị định 100/2024/NĐ-CP ngày 26-7-2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở về phát triển và quản lý NƠXH quy định, trường hợp xây dựng dãy nhà ở một tầng để cho thuê thì phải đảm bảo các quy định: phải được xây dựng khép kín (có phòng ở riêng, khu vệ sinh riêng) theo tiêu chuẩn xây dựng; diện tích sử dụng bình quân cho mỗi người để ở không nhỏ hơn 8m² (không tính diện tích khu phụ)…

Tạo chỗ ở tốt cho người lao động

Nhiều ý kiến cho rằng, với những quy định rõ ràng, kèm chính sách ưu đãi đối với việc cá nhân đầu tư xây dựng hoặc cải tạo, sửa chữa NƠXH cho thuê, sẽ tạo thuận lợi hơn cho các cá nhân tham gia vào đầu tư, xây dựng NƠXH cho thuê. Đây cũng là cơ hội để người lao động (NLĐ), công nhân thuê được những chỗ ở tốt hơn.

Chị Nguyễn Hồng Loan (quê tỉnh Tây Ninh, công nhân một công ty gỗ tại xã Thiện Tân, huyện Vĩnh Cửu) tâm sự, gia đình chị có 4 thành viên (2 vợ chồng và 2 con) thuê căn nhà trọ diện tích 9m² (không kể gác lửng) tại ấp 2, xã Thiện Tân để tiện việc học tập và lao động, với giá thuê 2 triệu đồng/tháng (chưa kể tiền điện, nước, internet). Tuy nhiên, nếu chia bình quân tổng diện tích nhà trọ 13,5m² (tính cả gác lửng) cho 4 người thì mỗi người chỉ sinh hoạt trong hơn 3,3m² là quá chật chội. Trong khi với giá thuê này có thể thuê một căn hộ NƠXH cho người thu nhập thấp với diện tích lớn hơn, điều kiện sinh hoạt tốt hơn.

Chị Loan bày tỏ, gia đình chị cũng rất muốn tìm chỗ trọ rộng rãi, khang trang hơn hiện tại để thuê, nhưng tổng thu nhập của vợ chồng mỗi tháng chỉ khoảng 15 triệu đồng với rất nhiều khoản phải chi tiêu nên đành chấp nhận. Do đó, điều vợ chồng chị mong chờ là có thêm nhiều NƠXH hoặc lưu trú cho công nhân để NLĐ có thể thuê, để có chỗ ở rộng hơn, nhưng giá thuê phù hợp với NLĐ có thu nhập thấp như vợ chồng chị.

Còn ông Phùng Văn Đạt (quê tỉnh Thanh Hóa, kỹ sư làm việc tại Khu công nghiệp Biên Hòa 2, thành phố Biên Hòa), cho rằng Luật Nhà ở năm 2023 tạo nhiều thuận lợi cho các cá nhân tham gia đầu tư, xây dựng NƠXH cho thuê, hy vọng sẽ góp phần gia tăng NƠXH trên địa bàn tỉnh. Một khi NƠXH cho công nhân, NLĐ được đầu tư xây dựng nhiều thì nhà trọ truyền thống như hiện tại sẽ phải cải tạo, đầu tư, nâng cấp, điều chỉnh giá phù hợp hơn. Có như vậy, NLĐ sẽ được ở trọ tại những nơi tốt hơn, với giá cả phù hợp.

Đoàn Phú