Còn phiền hà trong cải cách hành chính
Kỳ 4: "Một cửa" nhưng chưa thông

Hiện nay, 100% cơ quan hành chính Nhà nước trên địa bàn tỉnh đều triển khai thực hiện cơ chế "một cửa". Song, điều tra dư luận xã hội trong năm 2009 cho thấy, vẫn còn nhiều người dân phàn nàn về bộ phận "một cửa" nhưng vẫn chậm trễ, lòng vòng.

Hiện nay, 100% cơ quan hành chính Nhà nước trên địa bàn tỉnh đều triển khai thực hiện cơ chế "một cửa". Song, điều tra dư luận xã hội trong năm 2009 cho thấy, vẫn còn nhiều người dân phàn nàn về bộ phận "một cửa" nhưng vẫn chậm trễ, lòng vòng.

* Nhiều nơi không thích một cửa!

Ban Pháp chế HĐND tỉnh ghi nhận được thực trạng ở một số nơi: nhiều phòng chuyên môn có xu hướng muốn tách ra khỏi bộ phận một cửa của Văn phòng UBND cấp huyện. Lý do được giải thích, do không có đủ cán bộ để "theo", do đặc thù công việc nên không thể giải quyết công việc tại bộ phận một cửa. Trước đây, Phòng Tư pháp một số huyện từng kiến nghị không tham gia bộ phận một cửa vì làm như vậy sẽ giải quyết việc công chứng giấy tờ cho dân nhanh hơn so với cử cán bộ ngồi ở Văn phòng UBND huyện tiếp nhận, rồi chuyển qua chuyển lại lòng vòng, mất thời gian.

Do chưa có văn phòng một cửa chung, nên người dân phải đến các cơ quan riêng biệt của TP.Biên Hòa để làm hồ sơ.

Một công việc đặc thù khác là cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũng ngại tham gia bộ phận một cửa. Theo lý giải của nhiều cán bộ phụ trách, do đất đai có nhiều loại thủ tục rườm rà, cho nên nếu cử một vài cán bộ đến tiếp nhận hồ sơ tại bộ phận một cửa sẽ rất khó hướng dẫn, giải quyết đầy đủ, kịp thời cho dân. Do vậy, hiện nay nhiều huyện và TX.Long Khánh, TP.Biên Hòa tổ chức tiếp nhận hồ sơ tại bộ phận một cửa của đơn vị mình. Một số đơn vị cấp phép xây dựng, kinh doanh cũng kiến nghị xin được độc lập như vậy.

Có địa phương còn đưa ra lý do không có quỹ đất, địa điểm xây dựng văn phòng một cửa chung, nên người dân muốn chứng thực cứ sang Phòng Tư pháp, làm hộ khẩu thì ghé cơ quan công an và muốn được giải quyết chính sách đến Phòng Nội vụ, lao động, thương binh và xã hội. Tức là người dân vẫn phải gõ cửa khắp nơi. Còn ông Nguyễn Sĩ Mơn, Phó giám đốc Sở Xây dựng cho rằng, do bộ phận một cửa ở nhiều nơi chưa làm tốt, làm đúng như yêu cầu của Chính phủ nên người dân ngại tìm đến mà thích gặp cán bộ trực tiếp giải quyết công việc. Đây là một thực tế cần có biện pháp quản lý, chế tài.

Thực tế hiện nay, không ít bộ phận một cửa tồn tại cho có. Cán bộ được cử ra ngồi tại đây chủ yếu là những người ít việc, chưa có nhiều kinh nghiệm. Thậm chí có cán bộ không nắm vững các quy định của pháp luật, nên người dân mang đến hồ sơ gì tiếp nhận cái đó, không hướng dẫn, đề nghị bổ sung kịp thời. Dẫn đến sau đó, người dân phải đi lại nhiều lần, rất phiền hà.

Những phát sinh, bất cập này nếu không được chấn chỉnh sẽ không thực hiện đúng mong muốn của trung ương và tỉnh trong giải quyết thủ tục hành chính theo hướng gom về một đầu mối, hạn chế cán bộ giải quyết hồ sơ gặp trực tiếp người dân nhằm phòng, chống tiêu cực.

* Một cửa liên thông mỗi nơi mỗi kiểu

Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Cửu Nguyễn Hữu Lý than rằng, huyện rất muốn thực hiện tốt một cửa liên thông nhưng... rắc rối quá. Theo ông Lý, các quy định về thủ tục là do trung ương và tỉnh ban hành, còn huyện chỉ triển khai thực hiện. Trong đó, trên lĩnh vực đất đai, cấp trên không ban hành các thủ tục giải quyết liên thông nên khi huyện muốn thực hiện thì giữa cơ quan tài nguyên - môi trường và cơ quan thuế chênh nhau về cách thức, thủ tục, dẫn đến người dân đến một cửa, rồi lại phải đến... những cửa khác. Tương tự, hiện nay đã có chủ trương nhập sổ đỏ và sổ hồng lại một, thì cơ quan tài nguyên - môi trường và cơ quan quản lý xây dựng phải phối hợp giải quyết công việc cho dân. Nhưng do hai ngành này chưa liên thông, chưa phối hợp chặt chẽ với nhau nên cán bộ thụ lý giải quyết công việc gặp khó, người dân thấy phiền hà. "Do vậy, một cửa liên thông ở không ít địa phương chỉ là điểm trung chuyển, chưa thật sự giảm phiền hà cho dân" - ông Lý nói như vậy.

Giải quyết hồ sơ cho dân ở bộ phận một cửa của phường Xuân Thanh (TX.Long Khánh) đã nhanh chóng, thuận lợi hơn so với trước.

Huyện Nhơn Trạch và TP.Biên Hòa cho biết, việc tiếp nhận hồ sơ về đất đai được giao cho bộ phận một cửa cấp xã và cán bộ xã có trách nhiệm chuyển đến bộ phận một cửa của huyện, nên rất đỡ phiền hà cho dân. Trong khi đó, ông Trần Anh Tuấn, Chủ tịch UBND huyện Xuân Lộc cho rằng, giải quyết thủ tục cho người dân, doanh nghiệp trên một số lĩnh vực khác huyện này đã thực hiện cơ chế liên thông từ xã lên huyện, riêng đất đai thì còn băn khoăn! Giải thích về vấn đề này, ông Tuấn cho biết, kinh nghiệm cho thấy, làm sổ đỏ mà liên thông thì vô tình biến cán bộ địa chính xã thành... "cò". Lãnh đạo Phòng Tài nguyên - môi trường TX.Long Khánh thì cho biết, nếu cán bộ địa chính xã, phường không làm "cò" thì cũng có những tay "cò" khác tìm cách can thiệp giải quyết hồ sơ thông qua một cửa liên thông giữa cấp xã với cấp huyện. Cho nên, việc giải quyết liên thông hồ sơ cho dân cần xem xét quy định ở những lĩnh vực phù hợp nhằm hạn chế phát sinh tiêu cực.

Trên lĩnh vực cấp phép xây dựng, các địa phương thực hiện liên thông từ cấp xã lên cấp huyện, còn TP.Biên Hòa làm ngược lại. Phòng Quản lý đô thị của thành phố là nơi tiếp nhận hồ sơ rồi cử cán bộ xuống phường, xã phối hợp giải quyết và đi thực tế xác minh. Ông Doãn Văn Đồng, Trưởng phòng Quản lý đô thị TP.Biên Hòa giải thích, làm như vậy là do trình độ của cán bộ cơ sở hạn chế và đây là cách góp phần giảm bớt khiếu nại phát sinh!

Những tồn tại này đặt ra cho các cơ quan chức năng cần xem xét và có điều chỉnh cũng như ban hành quy định chung về cơ chế một cửa và một cửa liên thông đối với tất cả các ngành, địa phương để tránh mỗi nơi làm một kiểu, gây khó khăn, phiền hà cho người dân, doanh nghiệp.

Nhóm PV