Hợp tác xã (HTX) rau an toàn Trảng Dài được thành lập từ tháng 10-2004, với mục đích cung cấp nguồn rau sạch cho người tiêu dùng trên địa bàn Đồng Nai và các tỉnh lân cận. Nhưng qua 6 năm HTX hoạt động, nhiều xã viên trồng rau an toàn hiện lâm vào tình cảnh "dở khóc dở cười" vì sản phẩm của họ chỉ được bán ngoài... chợ.
Hợp tác xã (HTX) rau an toàn Trảng Dài được thành lập từ tháng 10-2004, với mục đích cung cấp nguồn rau sạch cho người tiêu dùng trên địa bàn Đồng Nai và các tỉnh lân cận. Nhưng qua 6 năm HTX hoạt động, nhiều xã viên trồng rau an toàn hiện lâm vào tình cảnh "dở khóc dở cười" vì sản phẩm của họ chỉ được bán ngoài... chợ.
* Rau đạt tiêu chuẩn VietGAP chỉ bán ở… chợ
HTX rau an toàn Trảng Dài hiện có 15 xã viên tham gia trồng rau sạch. Cuối năm 2004, khi ông Nguyễn Hữu Đức lên làm chủ nhiệm HTX cũng là lúc nảy sinh những vấn đề bất cập.
Đưa tay lau những giọt mồ hôi còn sót lại trên trán, xã viên T.T.B. (ở khu phố 4, phường Trảng Dài) than thở: "Chúng tôi trồng rau an toàn nhưng không có đầu ra. Rau sạch mà bán bằng giá với mấy loại rau ngoài chợ nên mỗi vụ thu hoạch chẳng kiếm được bao nhiêu". Cũng như ông B., bà N.T.M. (xã viên) kể về những khó khăn ở khâu tiêu thụ: "Chúng tôi trồng rau an toàn đúng theo cam kết với HTX nhưng phải mang bán như rau chợ. Dân buôn họ nắm được thóp nên cứ ép giá. Không bán thì rau hư, phải đem bỏ, nên đành bấm bụng bán rẻ...". Khi nghe chúng tôi thắc mắc về sự chênh lệch giữa giá rau an toàn so với rau ngoài chợ, một xã viên bức xúc: "Nguồn vốn đổ ra nhiều nhưng thu lại chẳng thấm vào đâu. Trồng rau sạch nhưng chúng tôi phải đem ra chợ bán nên giá cả có khác gì rau ngoài chợ đâu...!".
Quá trình "phù phép" rau chợ thành rau an toàn diễn ra hằng đêm tại ki-ốt N2 của chợ đầu mối nông sản Thủ Đức - TP. Hồ Chí Minh! |
Nhìn những luống rau xanh mướt vừa được tưới nước, chúng tôi không khỏi thắc mắc về nguyên nhân ách tắc ở khâu tiêu thụ. Vẻ mặt thoáng buồn, ông B. từ tốn kể: "Việc chào hàng, hợp đồng tiêu thụ rau đều do chủ nhiệm HTX thực hiện. Nhưng chẳng hiểu vì lý do gì ông chủ nhiệm HTX lại hiếm khi thu mua rau của xã viên, khiến người trồng rau an toàn như chúng tôi rất khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm".
HTX không thu mua rau của bà con xã viên, trong khi mỗi ngày HTX vẫn bán trên 1 tấn rau sạch cho siêu thị, vậy số "rau an toàn" mà vị chủ nhiệm bỏ mối cho siêu thị từ đâu ra?
* Vì đâu nên nỗi...?
Mang nỗi niềm của người trồng rau nói chuyện với ông chủ nhiệm HTX Nguyễn Hữu Đức, ông này khẳng định chắc nịch: "Tôi hoàn toàn lấy rau của xã viên, chiều đến là họ mang rau đến nhà tôi giao hàng, sau đó tôi đánh xe thẳng lên Bình Dương giao cho siêu thị C.". Thế nhưng, qua nhiều ngày lần theo sau chiếc xe tải của ông chủ nhiệm HTX rau sạch Trảng Dài, chúng tôi phát hiện phía sau thương hiệu rau sạch, hàng đêm vị chủ nhiệm HTX vẫn tìm cách "phù phép" rau chợ thành rau an toàn để đưa vào hệ thống siêu thị C.
Khoảng 20 giờ ngày 14-3, chiếc xe tải nhỏ của ông Đức chạy đến đậu ở phía sau chợ đầu mối rau củ Tân Biên (phường Tân Biên, TP.Biên Hòa) để lấy hàng. Xe dừng chỉ vài phút thì từ trên thùng xe tải, mấy tay phụ xe khệ nệ khiêng xuống đất chiếc xe máy Future Neo màu đỏ đen mang biển số 60X6-40... Nhanh như chớp, H. - con gái của ông Đức leo lên chiếc xe máy phóng nhanh vào chợ. Công việc của ông Đức lúc này chỉ việc ngồi uống nước ở những quán cạnh chợ đợi H. chở rau quả từ chợ ra cho cánh phụ xe chất lên xe tải. Thậm chí, có mối hàng còn chở rau thẳng đến chiếc xe tải để giao cho cha con ông Đức. Dò hỏi một chị bán nước phía sau chợ, chúng tôi được chị cho biết: "Tối nào tôi cũng thấy chiếc xe tải này đậu ở đây. Không biết họ làm gì, nhưng 10 phút là thấy có người chạy xe máy chở rau đến giao rồi chất lên xe tải". Sau khi lấy đủ số rau cần thiết, khoảng 1 tiếng sau, chiếc xe tải rời chợ Tân Biên và đi thẳng về hướng Thủ Đức (TP.Hồ Chí Minh). Lúc này, trên xe chỉ có ông Đức và người thanh niên theo phụ việc khoảng 25 tuổi (con gái ông Đức đi theo bằng xe máy). Bám theo chiếc xe tải, chúng tôi lần ra những "vệt đen" phía sau thương hiệu rau an toàn do ông Đức làm chủ nhiệm HTX.
Với cách thức thu gom rau trôi nổi ngoài chợ rồi "phù phép" thành rau mang thương hiệu HTX rau an toàn Trảng Dài, ông chủ nhiệm HTX không chỉ lừa dối khách hàng mà còn gây thiệt hại đáng kể cho các xã viên, những người vẫn ngày ngày trồng rau theo quy trình rau an toàn nhưng phải mang ra chợ bán như rau thường. Nhiều xã viên bức xúc cho biết, việc làm của ông chủ nhiệm HTX đã diễn ra trong thời gian khá dài, các xã viên đã báo sự việc đến cơ quan chức năng nhưng đến nay vẫn chưa thấy giải quyết.
Nhóm P.V