Từ một vùng quê yên bình, xã Bàu Hàm (huyện Trảng Bom) bỗng “nóng” lên với tệ nạn ma túy, nhiều người nhiễm HIV/AIDS vì sử dụng ma túy. Theo lãnh đạo xã Bàu Hàm, điều đó không những gây hoang mang trong nhân dân, tạo sức ép với chính quyền, mà ma túy còn đem lại cái nhìn không đẹp khi nhắc đến Bàu Hàm. Nhưng đó là chuyện của những năm 2000...
Từ một vùng quê yên bình, xã Bàu Hàm (huyện Trảng Bom) bỗng “nóng” lên với tệ nạn ma túy, nhiều người nhiễm HIV/AIDS vì sử dụng ma túy. Theo lãnh đạo xã Bàu Hàm, điều đó không những gây hoang mang trong nhân dân, tạo sức ép với chính quyền, mà ma túy còn đem lại cái nhìn không đẹp khi nhắc đến Bàu Hàm. Nhưng đó là chuyện của những năm 2000...
* Lộ mặt kẻ gieo họa
Ông Vũ Mạnh Cường, Chủ tịch UBND xã Bàu Hàm cho biết, khi còn giữ nhiệm vụ Trưởng Công an xã, qua nắm bắt địa bàn, ông được cơ sở và cấp trên thông báo trên địa bàn xã xuất hiện nhiều đối tượng sử dụng ma túy. Các đối tượng nghiện này gồm thanh niên đang sinh sống tại địa bàn xã hoặc đi làm ăn xa về. Trong đó, đối tượng S.Đ.H. (chủ một tiệm vàng trên địa bàn xã) đã lôi kéo nhiều thanh niên địa phương nghiện ngập. Ông Cường nhớ lại, từ đối tượng H., cơ quan công an đã lần ra 16 đối tượng ma túy và mại dâm có liên quan. Khi đưa số đối tượng này đi xét nghiệm, kết quả thật “choáng”: 13/16 đối tượng dương tính với HIV. Qua khai thác đối tượng, một số khai nhận do bị H. rủ rê và cho không ma túy để tiêm chích. Vì dùng chung kim tiêm với H. nên số đối tượng này đều bị phơi nhiễm HIV. Số đi làm ăn xa về thì cho biết, mỗi lần về thăm nhà đều mang theo ma túy để tiêm chích cho thỏa mãn cơn nghiện.
Các hoạt động tuyên truyền phòng, chống ma túy trên địa bàn xã Bàu Hàm luôn được mọi đối tượng, tầng lớp nhân dân tham gia.
Cũng theo ông Cường, thời điểm năm 2000, khi xã Bàu Hàm nổi cộm về tệ nạn ma túy, địa phương không hề che giấu, mà công khai vấn nạn này để toàn dân trong xã biết. Đảng ủy xã còn ban hành nghị quyết chuyên đề nhằm chỉ đạo các ban ngành, đoàn thể, các ấp… cùng chung tay tuyên truyền, vận động nhân dân quyết liệt đấu tranh bài trừ ma túy. “Lúc ấy, mỗi cuộc họp dân đều được chúng tôi chỉ đạo lồng ghép tuyên truyền về vấn nạn ma túy xuất hiện tại địa bàn và tác hại của nó gây ra cho các gia đình, cộng đồng. Chính vì vậy, không ít người e ngại cho rằng, làm như vậy liệu có nghiêm trọng hóa vấn đề, bôi xấu thành tích địa phương và gây tâm lý hoang mang trong dư luận”- ông Cường nói.
Lúc bấy giờ, cùng với việc lập danh sách 13 đối tượng nghiện ma túy và bị nhiễm HIV để theo dõi, chính quyền địa phương và cơ quan công an đã động viên H. và các đối tượng khác cùng phối hợp truy quét các tụ điểm, đối tượng tiêm chích ma túy tại các địa bàn lân cận, như: Cây Gáo, Thanh Bình, Sông Thao. Nhờ vậy, chỉ sau vài năm, vấn nạn ma túy trên địa bàn xã Bàu Hàm đã hạ nhiệt, các đối tượng nghiện đã tự nguyện cai nghiện hoặc cưỡng bức cai nghiện thành công. Số đối tượng nghiện mới chỉ phát hiện 1 người (hoặc không có trường hợp nào) trong năm. Ông Nguyễn Ngọc Sang, Phó Công an xã cho hay, ngoài số đối tượng nghiện cũ chết vì AIDS (7 đối tượng), hiện địa phương đang quản lý 10 đối tượng (cả mới và cũ).
* Can đảm nói về mình
Cùng với sự quyết liệt trong công tác đấu tranh phòng, chống tệ nạn ma túy của chính quyền địa phương, các đối tượng nghiện sau khi cai nghiện thành công đã mạnh dạn gia nhập câu lạc bộ đồng đẳng của xã để tuyên truyền phòng, chống ma túy. Tiêu biểu như anh N.V.M. ở ấp Tân Việt, từ một người nghiện bị nhiễm HIV, anh M. đã chăm chỉ làm ăn, tham vấn sức khỏe đúng định kỳ và hợp sức cùng các thành viên trong câu lạc bộ đồng đẳng tham gia tích cực các hoạt động tuyên truyền về tác hại của ma túy. Anh M. bày tỏ, anh không ngại xuất hiện trước đám đông để nói về mình, nói về sự dại dột của bản thân khi bị bạn xấu rủ rê tiêm chích ma túy. Còn anh L.S.T. (ở ấp Tân Hoa) thì bộc bạch, anh muốn đem sự nông cạn của mình ra phơi bày cho các bạn trẻ biết, để họ hiểu hơn về tác hại của ma túy mà biết cách nói không với ma túy. “Tuổi trẻ có nhiều cách để chứng tỏ mình nổi bật trước bạn bè, như: làm ăn giỏi, tham gia công tác xã hội…, chứ không phải chích ma túy là oai, sớm muộn gì cũng thân tàn ma dại, mọi người tránh xa”- anh T. nói.
Dẫn chúng tôi đi dạo một vòng quanh xã, anh Nguyễn Thiện Vũ, Bí thư xã Đoàn, tỏ ý với chúng tôi rằng, với một xã nông nghiệp vùng sâu xa như Bàu Hàm, mọi ngóc ngách thôn xóm luôn là nơi lý tưởng cho các đối tượng mua bán, tiêm chích cái “chết trắng” hoạt động. Anh Vũ cho biết, nếu cấp ủy, chính quyền không quyết liệt, xem trọng công tác đấu tranh với vấn nạn ma túy thì sẽ có thêm nhiều thanh niên vướng vào ma túy. Vì xã Bàu Hàm đa phần là đồng bào dân tộc, với đặc thù tập trung vào làm ăn nên rất ít quan tâm đến vấn đề quản lý con em. Vì vậy, con em họ đi đâu, làm gì họ ít quản lý được hoặc quản lý rất lỏng lẻo. Trong khi đó, họ rất ngại khi bị người khác nghĩ không tốt hay nhắc đến hai chữ ma túy có liên quan đến con em họ. “Điều rất mừng là đoàn viên thanh niên trong xã từ trước đến nay không ai bị ma túy cám dỗ. Chính vì vậy, việc tuyên truyền về tác hại của ma túy của tổ chức Đoàn luôn được đánh giá cao”- anh Vũ bày tỏ.
Rồi anh Vũ dẫn chúng tôi đến thăm gia đình anh N.C.C., một người từng nghiện ma túy ở ấp Tân Hợp. Tiếp chuyện với chúng tôi, anh C. cho hay, sau khi cai nghiện thành công, anh không ngại sát cánh cùng tổ chức Đoàn và các đoàn thể khác ở địa phương để nói chuyện về ma túy và tác hại do nó gây ra. Cũng chính từ đó, anh C. chăm chỉ làm ăn, chăm sóc gia đình với mục đích để mọi người tha thứ cho tuổi trẻ sai lầm của anh. Anh C. tâm sự, lỡ dính vào ma túy nhưng biết quay đầu thì tương lai sẽ còn ở phía trước. Bản thân C. là một ví dụ, anh không bị mọi người xa lánh, mà được cảm thông, chia sẻ, động viên rất nhiều, nhất là khi anh trở thành thành viên tích cực của câu lạc bộ đồng đẳng ở xã Bàu Hàm.
Chúng tôi tiếp tục cùng anh Vũ đến thăm gia đình anh P.A.L., do anh L. vắng nhà (làm công nhân chưa về), bà P.T.B. (mẹ anh L.) chia sẻ với chúng tôi về trường hợp của con bà. Theo bà B., biết tin L. nghiện ma túy lòng bà rất đau. Tuy vậy, gia đình bà vẫn động viên anh L. tự cai ma túy tại nhà. Do mới sử dụng ma túy nên anh L. đã nhanh chóng quên được cơn thèm thuốc, sức khỏe mau hồi phục. Dứt nghiện, anh L. như lột xác, tỏ ra ngoan hiền nên bà rất mừng. “Từ những cá nhân quyết tâm như các anh L., C., M.…, xã Bàu Hàm hiện không còn là “điểm nóng” về ma túy. Tuy vậy, chính quyền xã vẫn luôn coi công tác tuyên truyền, phòng chống tệ nạn ma túy trên địa bàn là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng, các đơn vị không được xem nhẹ, lơ là”, trên đường về UBND xã, anh Vũ đã trao đổi thêm với chúng tôi.
Đoàn Phú
Ông Vi Hữu Thìn, Bí thư Đảng ủy xã Bàu Hàm cho biết, địa bàn xã Bàu Hàm hiện không còn là “điểm nóng”, với nhiều người sử dụng ma túy và chết vì bị lây nhiễm HIV/AIDS như 10 năm về trước. Tuy vậy, cấp ủy Đảng vẫn đưa vấn đề này vào nghị quyết của mình, nhằm chỉ đạo các ban ngành, đoàn thể quyết liệt đấu tranh phòng, chống ma túy. “Nhờ vậy, vấn nạn ma túy nay không còn cơ hội tái diễn, bùng phát như 10 năm trở về trước”- ông Thìn nói.