Khoảng một tháng gần đây, người dân sống ven sông ở phường Quyết Thắng (TP.Biên Hòa) rất bất bình trước hoạt động trộm cát sông Đồng Nai diễn ra hàng đêm ngay giữa lòng thành phố. Điều đáng nói là nạn trộm cát đã diễn ra khá lâu nhưng vẫn chưa thấy sự ra tay xử lý quyết liệt của các cơ quan chức năng để bọn trộm cát chấm dứt hoạt động.
Khoảng một tháng gần đây, người dân sống ven sông ở phường Quyết Thắng (TP.Biên Hòa) rất bất bình trước hoạt động trộm cát sông Đồng Nai diễn ra hàng đêm ngay giữa lòng thành phố. Điều đáng nói là nạn trộm cát đã diễn ra khá lâu nhưng vẫn chưa thấy sự ra tay xử lý quyết liệt của các cơ quan chức năng để bọn trộm cát chấm dứt hoạt động.
* Đến hẹn lại… hút trộm cát
Anh N., nhà ở gần khu vực cầu tàu bơm dầu của Công ty xăng dầu Đồng Nai cho biết, hàng đêm, vào khoảng 22 giờ trở đi, có từ 2-3 chiếc ghe bơm hút cát trộm đến hoạt động ở khu vực đầu nhánh sông Cái chảy qua cầu Rạch Cát. Có những đêm tối trời hoặc mưa lâm râm, bọn trộm cát thậm chí hoạt động từ lúc 20 giờ 30. Các ghe trộm cát này thường hoạt động cho đến khoảng 4 giờ sáng thì rút êm. Vào những thời điểm bọn trộm cát hoạt động, chỉ cần đi vào phía sau đình Phước Lư (phường Quyết Thắng), mọi người có thể thấy các ghe trộm cát đang tổ chức hút cát với tiếng máy bơm chạy “ì, ì” như tiếng xe ô tô.
Một nhóm ghe nghi hoạt động trộm cát neo đậu bên bờ sông giáp phường Bửu Hòa và xã Hóa An. Ảnh: T.T
Từ tin báo của anh N. khoảng 21 giờ ngày 27-9, chúng tôi có mặt tại khu vực cầu tàu bơm dầu của Công ty xăng dầu Đồng Nai và thấy một ghe hút trộm cát đang chạy vào khu vực nhà sàn ven sông phường Quyết Thắng để lẩn tránh. Bác bảo vệ ở đây cho biết, bọn trộm cát đang bơm hút cát thì thấy tàu dầu vào, đèn trên tàu pha sáng xung quanh nên bọn trộm cát tìm cách tạm lánh. Đến hơn 22 giờ cùng ngày, khi chúng tôi vừa đi về thì anh N. lại báo tin có hai chiếc ghe kéo đến đoạn sông này hút trộm cát.
Vào khoảng 3 giờ 30 một ngày đầu tháng 10-2011, chúng tôi đến hai cây cầu đường sắt (cầu Ghềnh và cầu Rạch Cát) để quan sát đường chở cát trộm đi tiêu thụ của các ghe này. Dưới sông, những tay lái ghe đã khôn khéo điều khiển ghe chạy lẩn vào những chỗ tối trên sông để tránh sự chú ý của người dân xung quanh. Thế nhưng, những người làm nhiệm vụ canh gác chắn tàu hỏa ở hai cây cầu đều xác nhận có tình trạng ghe bơm hút cát hoạt động hàng đêm ở phía thượng lưu, cách cầu khoảng 500-600m.
Anh N. cho biết, bức xúc trước tình trạng các ghe cát ngang nhiên hoạt động ở nội ô, gây đe dọa sạt lở ở khu vực nhà anh và khu dân cư ven sông, anh và nhiều hộ dân đã thường xuyên theo dõi hoạt động của bọn này. Qua quan sát nhiều đêm, anh N. phát hiện các ghe trộm cát sau khi bơm hút đầy thường chở cát đi về hướng cầu Ghềnh, hoặc băng qua sông phía phường Bửu Hòa rồi chạy về hướng cầu Hóa An đổ hàng. Và, chưa đầy một giờ sau, các ghe trộm cát tiếp tục quay trở lại khúc sông này để bơm hút cát trái phép.
Ngày 19-10, trao đổi với chúng tôi, một cán bộ ở Phòng Tài nguyên - môi trường TP.Biên Hòa cho biết, UBND phường Quyết Thắng có đề nghị thành phố hỗ trợ truy bắt bọn trộm cát đang hoành hành ở địa phương. UBND TP.Biên Hòa cũng đã chỉ đạo các cơ quan chức năng của thành phố tiến hành xác minh, xử lý các ghe bơm hút cát lậu trên sông, nhưng do còn nhiều khó khăn nên công tác này chưa được triển khai rốt ráo.
* Đe dọa người tố cáo
Qua phản ảnh của người dân và qua ghi nhận của chúng tôi cho thấy, các ghe hút trộm cát sông ở khu vực nội ô có khả năng đã bơm cát lên một bãi cát trên bờ ở gần nơi hút trộm cát mới có thể quay vòng nhanh lẹ trong hoạt động bơm hút cát trộm.
Theo đơn khiếu nại của chị Lê Nhật Nguyên (ở khu phố 1, phường Bửu Hòa), ở ngay bên cạnh nhà chị có một bãi cát không phép mới hoạt động khoảng 2 tháng nay. Bãi cát này hoạt động trên đất của bà Đinh Thị Cúc, địa chỉ ở K2/231, khu phố 1, phường Bửu Hòa. Ban đêm, từ khoảng 22 giờ trở đi, có ghe vào đây bơm cát lên bãi, hết cát trên ghe thì họ lại bơm cát từ lòng sông ngay trước bãi. Hoạt động bơm hút cát này đã gây sạt lở một đường kè thoát nước của nhà chị và khu dân cư tại đây.
Sau khi có đơn khiếu nại hoạt động của bãi cát lậu ở gần nhà, anh Tuấn Anh nhận được 2 tin nhắn qua điện thoại di động, trong đó có một tin nhắn từ số +84.1203371870 với nội dung đe dọa: “Tao dam lam an tien ti, mang may chi co 25 trieu thoi… may thich co nguoi len toi cong an tinh chem chet me may tinh k?” (có thể hiểu: Tao dám làm ăn tiền tỷ, mạng mày chỉ có 25 triệu thôi. Mày thích có người chém chết mẹ mày không?)
Sau khi có khiếu nại của chị Nguyên, lực lượng công an có đến thu giữ ống bơm của bãi này, nhưng đêm đến, hoạt động bơm cát lên bãi vẫn cứ diễn ra. Anh Tuấn Anh (chồng chị Nguyên) bức xúc cho biết, sau khi gia đình gửi đơn khiếu nại đến các cơ quan chức năng, anh nhận được hai tin nhắn điện thoại từ hai số máy khác nhau. Một số nhắn lời hòa nhã, năn nỉ: “Để cho anh con đường sống”; một số nhắn với nội dung đe dọa sẽ chém chết. Anh Tuấn Anh đã trình báo sự việc với cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP.Biên Hòa và được cơ quan công an hẹn chờ xác minh, xử lý.
Trao đổi với chúng tôi, đại diện cơ quan Thanh tra giao thông đường thủy (thuộc Sở Giao thông - vận tải) xác nhận bãi cát trên khu đất của bà Cúc hoạt động không phép và đơn vị đang phối hợp với Cảng vụ đường thủy khu vực 3 xử lý bãi cát lậu này. Khi làm việc với cơ quan chức năng, chủ bãi cát trình bày do cần cạp cát bị hư nên xin được chậm xử phạt, dọn bãi. Tuy nhiên, qua quan sát thực tế tại bãi cát này vào chiều 13-10, chúng tôi thấy cần cẩu của bãi cát này vẫn hoạt động bình thường và đang dọn trống bãi chứa gần bờ sông. Người dân gần đấy cho biết, hàng ngày họ vẫn thấy xe tải vào đây chở cát đi, và đống cát bên bờ sông cứ sau một đêm lại tiếp tục được vun cao lên.
Qua nhiều lần đi lại trên sông Đồng Nai (đoạn từ cầu Ghềnh đến cầu Hóa An) vào ban ngày, chúng tôi thấy có 10 chiếc ghe có hình thức như ghe hút trộm cát (đã bị Cảnh sát đường thủy bắt giữ trước đó) neo đậu ở khu vực bờ sông thuộc phường Bửu Hòa, giáp xã Hóa An (gần Công ty gạch men KingMinh). Bên bờ sông đối diện nơi các ghe nghi hút trộm cát neo đậu là bến tàu, xe Nguyễn Văn Trị (bến xe Biên Hòa). Ở bến này, ngoài ca nô du lịch của bến tàu, xe còn có ca nô tuần tra kiểm soát của lực lượng phối hợp TP.Biên Hòa. Do vậy, đã có kẻ đánh tiếng sẽ chi bồi dưỡng cho lực lượng bảo vệ bến tàu, xe để làm nhiệm vụ báo tin mỗi khi lực lượng chức năng sử dụng ca nô đi tuần tra kiểm soát trên sông. Khi lực lượng bảo vệ bến tàu, xe từ chối lời đề nghị nọ thì ở khu vực này thường xuất hiện những “ngư phủ” ngồi câu cá trắng đêm với dáng vẻ rất khả nghi (chủ yếu làm nhiệm vụ cảnh giới cho các ghe hút trộm cát hoạt động).
Điều đáng lưu ý là, khi chúng tôi tiếp xúc với người dân cho đến cán bộ chức năng, ai cũng tỏ ra bức xúc về nạn trộm cát hoành hành ngay ở nội ô TP.Biên Hòa và sẵn sàng cung cấp thông tin. Tuy nhiên, tất cả họ đều đề nghị chúng tôi giấu kín danh tính, vì sợ bị bọn “cát tặc” trả thù (thực tế ở xã Hiệp Hòa đã có người dân mạnh dạn tố cáo và bị bọn trộm cát hành hung). Từ thực tế nêu trên, nhiều người dân đã tỏ vẻ băn khoăn: không biết bọn trộm cát ở các lòng sông trên địa bàn TP.Biên Hòa sẽ còn hoành hành đến bao giờ (!?).
Thanh Toàn