Cuộc chiến đấu đánh trả máy bay Mỹ trên bầu trời Hà Nội trong 12 ngày đêm năm 1972 là cuộc chiến của trí lực thắng bạo tàn. Cuộc chiến đấu thắng lợi không chỉ buộc Mỹ phải “tâm phục khẩu phục” ý chí quật cường của một dân tộc anh hùng, mà còn khẳng định sức mạnh đoàn kết của một dân tộc Việt Nam yêu chuộng hòa bình .
Chiến thắng của sức mạnh đại đoàn kết dân tộc
Cuộc chiến đấu đánh trả máy bay Mỹ trên bầu trời Hà Nội trong 12 ngày đêm năm 1972 là cuộc chiến của trí lực thắng bạo tàn. Cuộc chiến đấu thắng lợi không chỉ buộc Mỹ phải “tâm phục khẩu phục” ý chí quật cường của một dân tộc anh hùng, mà còn khẳng định sức mạnh đoàn kết của một dân tộc Việt Nam yêu chuộng hòa bình .
* Tội ác của kẻ thù
Nhiều người Mỹ trở lại Hà Nội tham quan du lịch, được tận mắt chứng kiến những thước phim tư liệu và di tích để lại trong cuộc chiến đấu 12 ngày đêm ở Hà Nội năm 1972 đã không khỏi bàng hoàng và khâm phục. Bàng hoàng vì sức tàn phá của bom Mỹ, khâm phục bởi tinh thần chiến đấu kiên cường của quân - dân miền Bắc, trong đó có người Hà Nội.
Phố Khâm Thiên bị tàn phá suốt chiều dài 1,2km. |
Cuộc tập kích đường không chiến lược tháng 12-1972 của đế quốc Mỹ là một cuộc ném bom hủy diệt vô cùng man rợ. Trong 12 ngày và đêm, Mỹ đã sử dụng 663 lần máy bay B.52 và 3.920 lần máy bay chiến thuật, ném xuống Hà Nội, Hải Phòng và một số mục tiêu trọng yếu khác trên miền Bắc nước ta hơn 100 ngàn tấn bom đạn. Riêng thủ đô Hà Nội, chúng đã sử dụng 441 lần máy bay B.52, cùng hàng ngàn lần máy bay chiến thuật, ném hơn 10 ngàn tấn bom. Chúng đã hủy diệt nhiều phố xá, làng mạc; phá sập 5.480 ngôi nhà, trong đó gần 100 nhà máy, xí nghiệp, trường học, bệnh viện, nhà ga; giết hại 2.368 dân thường, làm bị thương 1.355 người khác.[links(right)]
Phố Khâm Thiên, một khu vực có mật độ dân số đông nhất Hà Nội, đã bị bom B.52 tàn phá suốt chiều dài con phố trên 1,2km, gần 2 ngàn ngôi nhà, đền, chùa, trường học, trạm xá bị phá sập; 287 người chết, 290 người bị thương; có gia đình 6 người ngồi trong hầm chết toàn bộ. Cùng với Khâm Thiên, máy bay B.52 của Mỹ còn rải bom xuống hơn 100 điểm dân cư trong thành phố, như: Bệnh viện Bạch Mai, Gia Lâm, Yên Viên, Uy Nỗ, An Dương, cầu Long Biên, làm hơn 1 ngàn người thương vong. Có thể thống kê chi tiết được bao căn nhà bị sập nát, bao làng mạc bị cày xới, bao người dân bị chết vô tội, bao chiến sĩ hy sinh ngoan cường, nhưng có một điều mãi mãi không thống kê được, đó là nỗi đau của một dân tộc bị đế quốc Mỹ xâm lược và nỗi căm hờn của một dân tộc vốn yêu chuộng hòa bình lấy đạo nghĩa làm lẽ sống.
Chiến tranh sẽ lùi xa vào dĩ vãng, vết tích chiến tranh có thể phai mờ theo thời gian, nhưng tội ác đế quốc Mỹ gieo rắc trên bầu trời Việt Nam và trong lòng thủ đô Hà Nội mãi không bao giờ phai nhạt. Sự chiến đấu ngoan cường, sự hy sinh cao cả của quân và dân Hà Nội mãi mãi tạc vào lịch sử. Đó là một trang sử chói lọi ghi dấu oai hùng trong lịch sử chiến tranh vệ quốc của dân tộc Việt Nam.
* Chiến thắng của niềm tin thời đại
Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” của quân - dân ta có ý nghĩa dân tộc và thời đại vô cùng sâu sắc. Đó là mốc son chói lọi không chỉ khẳng định ý chí quật cường, dám đánh, đánh thắng đế quốc Mỹ xâm lược của một dân tộc nhỏ bé nhưng có ý chí bảo vệ độc lập dân tộc, mà còn là ngọn cờ tiên phong cho các dân tộc bị áp bức về tinh thần vùng dậy đấu tranh chống đế quốc Mỹ có nhiều máy bay hiện đại, nhiều tàu chiến tối tân, nhiều đội quân nhà nghề tinh nhuệ.
“Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” là một trong những chiến thắng vĩ đại của dân tộc Việt Nam ở thế kỷ 20, khẳng định chân lý: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do” của Bác Hồ. Với thắng lợi này, quân và dân ta đã viết tiếp những trang sử vàng chiến công chói lọi trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam. “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” vừa là chiến thắng của sức mạnh chính trị, tinh thần của toàn dân tộc Việt Nam, là ý chí, quyết tâm dám đánh, biết đánh và quyết thắng giặc Mỹ xâm lược, vừa là thắng lợi của đường lối chiến tranh nhân dân, của “thế trận phòng không nhân dân”, sự kế thừa và phát huy truyền thống nghệ thuật quân sự Việt Nam trong thời đại mới; của trí thông minh và lòng dũng cảm của dân tộc ta chống lại cuộc tập kích đường không quy mô lớn của đế quốc Mỹ với vũ khí trang bị hiện đại. Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” là thắng lợi của nghệ thuật lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng không nhân dân, phòng tránh, đánh trả cuộc tập kích đường không của đế quốc Mỹ, góp phần quyết định “đánh cho Mỹ cút” - buộc chính quyền Mỹ phải ký Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam, tạo ra bước ngoặt lịch sử làm tiền đề để đi đến thắng lợi trọn vẹn trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước năm 1975.
Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” mang ý nghĩa thời đại sâu sắc, là chiến thắng của chế độ xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc được thôi thúc bởi ý chí “Không có gì quý hơn độc lập, tự do” của cả dân tộc, sự cổ vũ những chiến công to lớn của quân và dân miền Nam đánh bại sức mạnh quân sự của chủ nghĩa đế quốc, đứng đầu là Mỹ. “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” là đòn đánh lịch sử, mở đường cho sự sụp đổ của chủ nghĩa thực dân mới ở Việt Nam, góp phần làm tăng thêm sức mạnh và thế tiến công của phong trào cách mạng thế giới vào chủ nghĩa đế quốc; đem lại lòng tin cho nhân loại tiến bộ trên trái đất đang đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.
Cùng với thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” có thể coi như một “cuộc đụng đầu điển hình nhất”, có ý nghĩa và nhiều tác động sâu xa cả về chính trị và quân sự, không những với quá khứ mà còn cho cả hiện tại và tương lai. Qua đó, chúng ta đã để lại cho nhân loại yêu chuộng hòa bình và các dân tộc bị áp bức niềm tin chiến thắng của sức mạnh chính nghĩa, của con đường cách mạng mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn vì mục tiêu hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội.
Mai Thắng