Miệt mài hành trình tìm mộ liệt sĩ

Chiến tranh đã lùi xa qua 44 năm nhưng hành trình tìm kiếm hài cốt liệt sĩ hy sinh trên địa bàn tỉnh Đồng Nai vẫn chưa dừng lại. Nhiều năm qua, công tác này luôn được lãnh đạo các cấp quan tâm, chỉ đạo thực hiện...

Chiến tranh đã lùi xa qua 44 năm nhưng hành trình tìm kiếm hài cốt liệt sĩ hy sinh trên địa bàn tỉnh Đồng Nai vẫn chưa dừng lại. Nhiều năm qua, công tác này luôn được lãnh đạo các cấp quan tâm, chỉ đạo thực hiện rất tích cực nhằm tiếp tục phát huy truyền thống đền ơn đáp nghĩa, tri ân những liệt sĩ đã hy sinh xương máu cho sự nghiệp giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước.

Bí thư Huyện ủy Long Thành Cao Tiến Dũng và Đại tá Trần Văn Khương, Phó chính ủy Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh trực tiếp chỉ đạo tìm kiếm hài cốt liệt sĩ tại khu vực ấp An Lâm, xã Long An (huyện Long Thành). Ảnh: Đ.Tùng

Đại tá Trần Văn Khương, Phó chính ủy Bộ Chỉ huy quân sự (CHQS) tỉnh, cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo về tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ (Ban Chỉ đạo 515) của tỉnh cho biết, chiến tranh đã lùi xa mấy chục năm, hồ sơ tài liệu lưu giữ còn hạn chế, thông tin về mộ liệt sĩ không cụ thể rõ ràng... Thế nhưng không vì những khó khăn đó mà cuộc tìm kiếm hài cốt liệt sĩ dừng lại.

* Cuộc tìm kiếm vẫn tiếp diễn

5 giờ sáng 18-4, Đại tá Trần Văn Khương và Ủy viên Ban TVTU, Bí thư Huyện ủy Long Thành Cao Tiến Dũng đã có mặt tại khu vực đất trống gần Nhà văn hóa ấp An Lâm, xã Long An (huyện Long Thành) để trực tiếp chỉ đạo tìm kiếm hài cốt liệt sĩ ở khu vực này. Cả 2 đồng chí lật từng trang trong cuốn kỷ yếu đặc biệt dày 500 trang của một sư đoàn chư hầu Thái Lan để xem những ghi chú của đối phương về trận đánh, từ đó khoanh vùng ra khu vực có thể có mộ liệt sĩ chôn bên dưới với hy vọng tìm thấy và đưa các liệt sĩ hy sinh về nghĩa trang an nghỉ cùng đồng đội.

Đại tá Trần Văn Khương cho biết, địa bàn xã Long An vào trước năm 1975 là nơi đóng quân của lực lượng chư hầu Thái Lan. Trong đó, tại khu đất trống gần Nhà văn hóa ấp An Lâm hiện nay là chốt Helena, nơi đóng quân của một đơn vị quân đội Thái Lan đã diễn ra trận đánh ác liệt ngày 16-3-1969 giữa bộ đội ta với một sư đoàn chư hầu Thái Lan.

Theo thông tin các cơ quan chức năng thu thập được, tại chốt Helena khả năng có nhiều hài cốt liệt sĩ được chôn lấp tại một hố chôn tập thể. Từ thông tin trên, tháng 8-2018, Ban Chỉ đạo 515 của tỉnh đã xin ý kiến của các cấp rồi cử đoàn công tác trực tiếp đến Thái Lan gặp gỡ một số cựu binh từng tham gia trận đánh này.

Kết quả của chuyến đi nói trên đã thu thập được một cuốn kỷ yếu dày trên 500 trang của một sư đoàn chư hầu Thái Lan và nhật ký của cựu binh Thái Lan trực tiếp tham gia trận đánh chốt Helena. Với những thông tin quý giá này, từ ngày 18-4 đến nay, Bộ CHQS tỉnh đã và đang triển khai tìm kiếm hài cốt liệt sĩ tại ấp An Lâm với tổng diện tích tìm kiếm trên 10 ngàn m².

* Nỗ lực đưa các anh về

Theo Đại tá Trần Văn Khương, hành trình tìm kiếm hài cốt liệt sĩ rất gian nan nhưng nhờ có sự chung sức của các ban, ngành địa phương và nhân dân nên trong thời gian qua, nhiều mộ liệt sĩ đã được tìm thấy, quy tập về các nghĩa trang liệt sĩ trong tỉnh .

Lực lượng vũ trang tỉnh quy tập hài cốt liệt sĩ tại ấp 2, xã Phú An (huyện Tân Phú) vào đầu tháng 7-2018. Ảnh: Đ.Tùng

Trong năm 2018, lực lượng chức năng của tỉnh đã tìm được 2 mộ tập thể với 13 hài cốt tại xã Bàu Cạn (huyện Long Thành) và 9 hài cốt ở xã Phú An (huyện Tân Phú) cùng một số mộ lẻ khác. Để tìm kiếm được các mộ liệt sĩ và quy tập về các nghĩa trang, ngoài sự tích cực của Ban Chỉ đạo 515 các địa phương còn có sự đóng góp không nhỏ của người dân khi họ vô tình phát hiện hài cốt liệt sĩ và báo tin cũng như sẵn sàng hỗ trợ cơ quan chức năng tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.

Cụ thể như vào tháng 6-2018, trong quá trình đào đất trồng cây ở rẫy, ông Vũ Quốc Tư (ngụ ấp 2, xã Phú An, huyện Tân Phú) phát hiện một quan tài đã mục nằm sâu dưới đất. Nghi là phần mộ liệt sĩ, ông Tư liền báo cho chính quyền địa phương tổ chức tìm kiếm. Trong quá trình mở rộng tìm kiếm, lực lượng chức năng lần lượt tìm thấy được các phần mộ liệt sĩ khác cùng nhiều vật dụng cá nhân như: đồng hồ, sổ ghi chép, lược, dép cao su...

Thượng tá Phạm Hồng Tuyên, Chính trị viên Ban CHQS huyện Tân Phú cho biết: “Khi tìm kiếm hài cốt ở rẫy ông Vũ Quốc Tư là mùa mưa, đường vào rẫy rất sình lầy, quá trình đào cũng gặp khó khăn nhưng với sự giúp sức của người dân, chúng tôi đã tìm được 9 hài cốt liệt sĩ. Nhiều hài cốt được gói trong tấm tăng
ny-lông còn đủ giấy tờ, hình ảnh, vật dụng cá nhân đi kèm”.

Bên cạnh đó, thông tin từ các cựu chiến binh cũng rất quý giá trong quá trình tìm kiếm và trả lại danh tính cho các liệt sĩ, đặc biệt là sự hỗ trợ tích cực của Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ tỉnh. Các cựu chiến binh đã tích cực kết nối thông tin của nhiều ban liên lạc những đơn vị từng chiến đấu ở Đồng Nai. Khi có thân nhân liệt sĩ đến tìm, họ sẽ giúp đỡ, hướng dẫn gia đình liệt sĩ lấy mẫu xét nghiệm ADN, tư vấn thủ tục đưa, tiễn hài cốt liệt sĩ cũng như cung cấp thông tin cho các đơn vị trong việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.

Ông Nguyễn Xuân Chiến, Chủ tịch Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ tỉnh cho hay: “Nhiều gia đình liệt sĩ đã rất xúc động khi nhận được hài cốt của người thân sau hàng chục năm chờ đợi. Điều này đã an ủi, xoa dịu phần nào nỗi đau mất người thân do chiến tranh mang lại. Vì vậy chúng tôi luôn tâm niệm sẵn sàng hỗ trợ, giúp đỡ khi có gia đình liệt sĩ tìm đến, chung tay cùng các ngành chức năng tìm kiếm được hài cốt liệt sĩ để đưa các anh về an nghỉ tại các nghĩa trang liệt sĩ và cũng để ấm lòng những người thân liệt sĩ ngóng trông từng ngày”.

Đăng Tùng