Trao đổi với phóng viên Báo Đồng Nai về những vấn đề liên quan đến quy hoạch các công trình thủy điện (TĐ) bậc thang trên vùng thượng nguồn sông Đồng Nai, tiến sĩ ĐÀO TRỌNG TỨ, Giám đốc Trung tâm phát triển bền vững tài nguyên nước và thích nghi biến đổi khí hậu (Cewarec) nhấn mạnh, trong những nguyên tắc để phát triển TĐ bền vững, thì yếu tố tác động đến con người là vấn đề hàng đầu, cần phải được quan tâm...
 |
| Tiến sĩ Đào Trọng Tứ |
Trao đổi với phóng viê
n Báo Đồng Nai về những vấn đề liên quan đến quy hoạch các công trình thủy điện (TĐ) bậc thang trên vùng thượng nguồn sông Đồng Nai, tiến sĩ ĐÀO TRỌNG TỨ, Giám đốc Trung tâm phát triển bền vững tài nguyên nước và thích nghi biến đổi khí hậu (Cewarec) nhấn mạnh, trong những nguyên tắc để phát triển TĐ bền vững, thì yếu tố tác động đến con người là vấn đề hàng đầu, cần phải được quan tâm...* Nhưng, thưa tiến sĩ, nếu như những nguyên tắc không được các nhà đ
ầu tư TĐ quan tâm, ứng dụng thì điều gì sẽ xảy ra?- Chắc chắn ở khu vực hạ lưu sông Đồng Nai sẽ không tránh khỏi thảm họa. Tôi khẳng định điều này. Khi xây dựng TĐ, trước tiê
n ở phía thượng lưu sẽ mất rừng, mất đất sản xuất. Khi chặn dòng sông để làm hồ chứa, sẽ gây tác động lớn đến cuộc sống của người dân trong vùng quy hoạch và làm ảnh hưởng đến môi trường sinh thái. Còn ở phía hạ lưu, dòng chảy sẽ bị thay đổi, môi trường sinh thái cũng thay đổi theo. Điều đáng nói là các hồ chứa của TĐ sẽ tích trữ phù sa lại, tạo sự mất cân bằng cho các dòng chảy, gây xói lở ở các bờ sông. Đó là chưa kể, nếu một TĐ trên thượng nguồn gặp sự cố, sẽ có tác động dây chuyền và gây lũ nhân tạo...* Các nhà khoa họ
c đã cảnh báo gì đối với việc đầu tư tràn lan các công trình TĐ trên vùng thượng nguồn sông Đồng Nai, thưa tiến sĩ?- Theo tôi, TĐ là
rất cần thiết cho cuộc sống xã hội. Song, nếu như TĐ chỉ đạt được một mục tiêu là cung cấp điện thì chưa đủ, mà phải đạt được cùng lúc đa mục tiêu. Trong đó, cơ bản nhất vẫn là vấn đề dân sinh và môi trường. Do đó, khi phát triển TĐ thì phải hết sức thận trọng. Từng công trình một cần được nhìn nhận một cách toàn diện, đúng mức thì mới có thể duy trì tính bền vững của công trình. Bên cạnh đó, lợi ích cộng đồng và cả thiên nhiên phải được thể hiện một cách công bằng, minh bạch. Có nghĩa là những hộ gia đình nằm trong vùng quy hoạch TĐ, khi bị tác động đến cuộc sống, thì được hưởng các quyền lợi hợp pháp và xứng đáng; giá trị của những dòng sông, hệ sinh thái... phải được an toàn. Theo thống kê gần đây, những công trình TĐ hiện hữu đang hoạt động, chỉ đạt được 60-70% năng lực thiết kế. Như vậy, những phần trăm chưa phát huy còn lại là lãng phí.* Xin cảm ơn tiến sĩ!
T.N (thực hiện)
