Bệnh heo tai xanh không lây sang người!

Trong thời gian gần đây, dịch bệnh heo tai xanh bùng phát khiến người tiêu dùng đang quay lưng lại với những món ăn được chế biến từ thịt heo. Heo bị bệnh tai xanh có lây qua người hay không và liệu có nên tiếp tục ăn thịt heo?

Bác sĩ Cao Trọng Ngưỡng

- Bệnh heo tai xanh được phát hiện từ thập niên 80 thế kỷ trước, do virus Lelystad thuộc họ Togaviridae gây ra. Trước đây, chủng virus này chỉ gây bệnh ở heo nái, gây sảy thai hoặc trên heo nọc. Gần đây, bệnh heo tai xanh biến chủng với động lực cao hơn và gây bệnh cho cả heo con, heo lớn. Heo mắc bệnh tai xanh thường có biểu hiện là da bị xuất huyết (đỏ), mạch máu bị phù và vùng ngực, hậu môn, vùng da non, tai heo cũng xuất huyết và lâu ngày thành tím xanh (cho nên gọi là bệnh tai xanh). Ngoài ra, heo bệnh còn có triệu chứng viêm phổi, ho, chảy nước mũi, sốt cao, mắt bị sưng, đổ ghèn, xù lông, nằm ủ rũ. Heo trong giai đoạn ủ bệnh nếu được giết mổ rất khó để phân biệt có bị bệnh hay không. Trường hợp heo mắc bệnh nặng thì các hạch đều bị sưng, thịt bị nhão và có màu đỏ.

Bệnh heo tai xanh không lây sang người, nhưng có gần 70% virus này kết hợp với các bệnh khác như cúm heo, tụ huyết trùng, tả, thương hàn.  Đối với bệnh cúm heo kết hợp với bệnh tai xanh thì khả năng lây sang người rất ít. Còn bệnh tả, tụ huyết trùng, dịch tả, thương hàn có thể gây rối loạn hệ thống tiêu hóa ở người. Tuy nhiên, nếu heo bị bệnh heo tai xanh nhiễm liên cầu khuẩn (Streptococcus suis - là vi khuẩn thường trú ở đường hô hấp heo và có thể gây bệnh cho loài vật này) thì nguy hiểm đến tính mạng con người. Đã có hàng chục ca nhiễm liên cầu khuẩn phải nhập Viện Các bệnh nhiệt đới quốc gia và ít nhất 2 ca tử vong với các biểu hiện nhiễm trùng huyết cấp như sốt, xuất hiện ban trên da toàn thân, suy hô hấp, sốc và suy đa phủ tạng nhanh chóng và không thể phục hồi, rối loạn đông máu trầm trọng.

Thị trường thịt heo bị ảnh hưởng do tác động của dịch bệnh. (Ảnh: Đ.Dũng)

* Như vậy là bệnh tai xanh từ heo có thể lây sang người, thưa bác sĩ?

- Bệnh lây từ heo sang người chủ yếu là do tiếp xúc trực tiếp với heo mang bệnh. Nguy hiểm nhất là khi trên da người tiếp xúc bị trầy xước, có vết thương, hoặc ăn thịt heo bị nhiễm trùng nhưng chưa được nấu chín. Heo bị bệnh tai xanh không lây qua người nhưng nếu heo bị bệnh tai xanh có nhiễm liên cầu khuẩn thì có khả năng lây sang người.

Người bị nhiễm trùng huyết do liên cầu khuẩn từ heo thường có biểu hiện sốt cao, xuất huyết toàn thân, trụy mạch, suy nội tạng, đau nhức bắp thịt, đau bụng nhiễm trùng và có thể hôn mê. Ngoài ra, bệnh nhân nhiễm liên cầu khuẩn từ heo còn có thể bị viêm màng não, rối loạn tri giác, ù tai, điếc hoặc liệt tay chân, trường hợp bệnh nhẹ, nếu phát hiện và điều trị kịp thời bằng kháng sinh sẽ khỏi.

* Thực tế là người tiêu dùng đang quay lưng lại với thịt heo mặc dù bệnh tai xanh không thể lây sang người. Vậy bác sĩ có lời khuyên nào đối với người tiêu dùng khi lựa chọn các phẩm từ thịt heo?

- Biện pháp phòng bệnh tốt nhất là heo ốm chết chưa rõ nguyên nhân nên đem tiêu hủy, không giết thịt ăn. Trong quá trình giết mổ, chế biến thịt cũng cần mang đầy đủ phương tiện phòng hộ cá nhân, đeo găng tay... Người tiêu dùng nên mua thịt heo đã qua kiểm dịch của cơ quan thú y (thịt có con dấu hoặc có giấy xác nhận đã kiểm dịch); không nên mua những loại thịt heo có biểu hiện xuất huyết qua da; nấu chín thịt trước khi ăn; không được ăn các món ăn tái, đặc biệt là tiết canh lợn trong thời gian có dịch.

* Xin cảm ơn bác sĩ!

Nguyễn Phượng (thực hiện)