Nuôi hươu, nai không rõ nguồn gốc sẽ được giải quyết như thế nào?

Trên địa bàn huyện Vĩnh Cửu hiện có hơn 100 hộ dân nuôi hươu, nai nhưng do không chứng minh được nguồn gốc của vật nuôi nên vẫn chưa được cơ quan chức năng cấp phép. Tình trạng này đã gây nhiều khó khăn cho các hộ trong việc giải quyết đầu ra cho thương phẩm, con giống...

Trên địa bàn huyện Vĩnh Cửu hiện có hơn 100 hộ dân nuôi hươu, nai nhưng do không chứng minh được nguồn gốc của vật nuôi nên vẫn chưa được cơ quan chức năng cấp phép. Tình trạng này đã gây nhiều khó khăn cho các hộ trong việc giải quyết đầu ra cho thương phẩm, con giống... Trao đổi với phóng viên Báo Đồng Nai về vấn đề này, ông NGUYỄN VĂN THỊNH, Phó chi Cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Đồng Nai cho biết:

- Việc đăng ký và đề nghị cấp giấy chứng nhận đăng ký nuôi dưỡng động vật hoang dã hợp pháp trên địa bàn tỉnh được thực hiện theo Chỉ thị số 1284/CT-BNN-KL ngày 11-5-2007 của Bộ NN-PTNT.

* Phóng viên: Xin ông cho biết, Chỉ thị 1284/CT-BNN đã được triển khai như thế nào?

- Ngay sau khi có chỉ thị trên, Chi cục Kiểm lâm đã có văn bản hướng dẫn các Hạt Kiểm lâm thực hiện nội dung của chỉ thị. Ngoài ra, chi cục còn tổ chức đăng tải trên  các phương tiện truyền thông để tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện đăng ký, các thủ tục để được cấp phép trại nuôi sinh sản, sinh trưởng động vật hoang dã...

Loài hươu sao hiện đang được nhiều hộ dân ở xã Hiếu Liêm nuôi.

Riêng địa bàn huyện Vĩnh Cửu, Hạt Kiểm lâm huyện đã phối hợp với UBND các xã, thị trấn khảo sát, lập danh sách các hộ nuôi động vật hoang dã, phân công kiểm lâm viên đến từng nhà tuyên truyền, hướng dẫn cụ thể các thủ tục đăng ký để được cấp giấy chứng nhận trại nuôi sinh sản động vật hoang dã. Kết quả, qua đó đã có 105 hồ sơ đăng ký của hộ dân được chi cục cấp giấy chứng nhận với số lượng: 1.451 con cá sấu nước ngọt; 9 con hươu sao; 422 con nai; 114 con nhím; 39 heo rừng; 30 con đà điểu..., riêng xã Hiếu Liêm có 89 hộ đã đăng ký và được cấp cấp giấy chứng nhận  theo quy định.

* Thế nhưng vì sao đến nay trên địa bàn huyện Vĩnh Cửu vẫn còn hơn 100 hộ dân nuôi hươu sao, nai vẫn chưa được cấp phép, thưa ông?

- Theo kiểm tra của Hạt Kiểm lâm Vĩnh Cửu, trên địa bàn huyện  hiện có 103 hộ dân nuôi hươu sao, nai (96 hộ nuôi nai; 1 hộ nuôi hươu,  6 hộ nuôi nai và hươu) chưa được cấp giấy chứng nhận. Nguyên nhân là do những năm gần đây thấy việc nuôi hươu sao, nai có giá trị kinh tế, nên các hộ đã mua một vài con giống về nuôi thử. Và, vì nuôi thử, nên họ không làm  hợp đồng mua bán với hộ đã có giấy chứng nhận; không báo với Hạt Kiểm lâm để lập biên bản kiểm tra và không làm thủ tục đề nghị cấp giấy chứng nhận theo quy định. Đến khi việc chăn nuôi đạt hiệu quả kinh tế cao,  thì đàn hươu, nai đã tăng về số lượng, dẫn đến tình trạng như hiện nay.

Tại cuộc họp do Hạt Kiểm lâm Vĩnh Cửu tổ chức vào ngày 23-2-2011, các hộ trên cho biết, mặc dù đã được cán bộ kiểm lâm tuyên truyền, hướng dẫn thủ tục, thời hạn đăng ký để cấp giấy chứng nhận nhưng do chủ quan và có một số hộ do không thực hiện kịp thời gian... nên họ đã không nộp hồ sơ đăng ký. Một số hộ cho rằng đã mua con giống của những trại đã được cấp giấy chứng nhận thì hươu, nai của họ đã là hợp pháp nên không tiến hành đăng ký...

*Nếu căn cứ theo Nghị định 99/2009/NĐ-CP, ngày 2-11-2009 của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực quản lý, bảo vệ rừng... thì hành vi các hộ trên phải bị xử phạt?

- Căn cứ theo Nghị định trên và các quy định hiện hành thì 102 hộ dân đang  nuôi nai (96 hộ nuôi nai, 6 hộ nuôi nai và hươu) với số lượng 408 cá thể nai hiện nay, không chứng minh được nguồn gốc hợp pháp. Theo quy định hiện hành thì sẽ bị xử phạt hành chính, tịch thu tang vật và thả vào tự nhiên. Tuy nhiên, nếu xử lý như vậy thì các hộ dân sẽ gặp rất nhiều khó khăn.

* Vậy theo ông, tình trạng này giải quyết như thế nào?

- Để tạo điều kiện cho người dân ổn định cuộc sống và thực hiện đúng các quy định hiện hành của nhà nước về quản lý, mua bán động vật hoang dã, Chi cục kiểm lâm đã có văn bản kiến nghị Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN-PTNT) xin ý kiến UBND tỉnh, Bộ NN-PTNT một số hướng xử lý như sau:

+ Đối với loài hươu sao, do là loài động vật hoang dã thông thường không còn trong tự nhiên, vì vậy các hộ đang gây nuôi tự phát loài này tại xã Hiếu Liêm không thể có trường hợp khai thác nguồn giống từ tự nhiên làm nguồn giống gây nuôi. Mặc dù không chứng minh được nguồn gốc nhưng có thể những hộ gây nuôi đã mua lại con giống từ những hộ đã được cấp giấy chứng nhận. Đối với trường hợp này, chi cục đã kiến nghị Sở NN-PTNT xin ý kiến UBND tỉnh và Bộ NN-PTNT cho phép cấp giấy chứng nhận đăng ký trại nuôi sinh trưởng, sinh sản động vật hoang dã thông thường .

+ Đối với loài nai, do hiện nay nai là động vật hoang dã vẫn còn đang sinh sống trong tự nhiên, vì vậy nếu không chứng minh được nguồn gốc là nai từ các trại nuôi sinh sản hay bắt được trong tự nhiên, thì sẽ rất khó khăn trong việc xử lý, cấp giấy phép trại nuôi. Việc giải quyết vấn đề này và cấp phép các trại nuôi cho những hộ dân nuôi hươu, nai vượt  quá thẩm quyền của Sở NN-PTNT. Do đó, Sở đề xuất hướng xử lý và đề nghị Bộ NN-PTNT, UBND tỉnh xem xét giải quyết.

* Xin cám ơn ông!

Kim Liễu (thực hiện)