Ký ức Euro 1964: Tây Ban Nha lần đầu lên đỉnh vinh quang

Euro 1964 là khởi đầu mới đầy thành công của bóng đá Tây Ban Nha sau những cuộc nội chiến và Chiến tranh thế giới lần thứ 2. Họ đã hạ gục nhà đương kim vô địch (ĐKVĐ) Liên Xô trong trận chung kết để có lần đầu vô địch châu lục.

Tây Ban Nha không mấy thành công trong bóng đá cho đến khi lên ngôi vô địch châu Âu 1964.

Sau kỳ chung kết Euro đầu tiên diễn ra vào năm 1960, các quốc gia châu Âu đã bắt đầu có cái nhìn khác về tầm quan trọng và ý nghĩa của bóng đá đối với đời sống giải trí của người dân, từ đó cởi mở hơn về việc tham dự ngày hội bóng đá lớn nhất châu lục. Điều tương tự cũng diễn ra tại Tây Ban Nha, nhà lãnh đạo độc tài Franco sau khi cấm đội nhà thi đấu với Liên Xô (gián tiếp giúp đối thủ trở thành nhà vô địch đầu tiên của Euro 1960) cũng đã thay đổi cách nhìn về bóng đá. Thậm chí, ông Franco còn trực tiếp đem bóng đá về Tây Ban Nha khi cam kết với UEFA sẽ không để yếu tố chính trị xen vào bóng đá và bỏ giải như 4 năm trước đó. Ông Franco cũng tin rằng tuyển Tây Ban Nha với dàn hảo thủ chất lượng như: Amancio Amaro, Vicente Pereda, Marcelino Martinez, Carlos Laretra, Ignacio Zoco, siêu sao đẳng cấp Luis Suarez (chủ nhân của Quả bóng vàng châu Âu năm 1960) hoàn toàn đủ sức vô địch Euro ngay tại sân nhà và ông đã đúng.

Những sự thay đổi này giúp kỳ Euro thứ 2 tăng số đội tham dự vòng loại
lên 29. Sự vắng mặt đáng tiếc nhất năm đó là Tây Đức (nhà vô địch World Cup 1954), trong khi tuyển Hy Lạp từ chối đá với Albania vì lý do chính trị. Ngoài ra, vì số đội tham gia là số lẻ nên ĐKVĐ Liên Xô được đặc cách cùng tuyển Áo và Luxembourg miễn đá vòng loại đầu tiên nhờ bốc thăm, 26 đội còn lại bắt cặp thi đấu lượt đi và về để giành vé đi tiếp. Nhiều đội tham dự cũng giúp giải đấu diễn ra với nhiều thú vị hơn.

Đầu tiên là đội bóng “lót đường” Luxembourg liên tiếp quật ngã các ông lớn, trong đó có chiến thắng với tổng tỷ số 6-4 trước Hà Lan. Nhưng đến vòng loại cuối cùng, cuộc phiêu lưu của Luxembourg phải dừng lại khi họ gặp Đan Mạch, “chú ngựa ô” đích thực của Euro 1964. Kết thúc vòng loại, 4 đội thi đấu xuất sắc giành quyền vào chơi vòng chung kết gồm: Đan Mạch, Liên Xô, Hungary và đội chủ nhà Tây Ban Nha.

Trận bán kết 1 diễn ra tại Barcelona, ĐKVĐ Liên Xô đã thắng đậm Đan Mạch 3-0 để giành quyền vào chung kết. Trong khi trận bán kết 2 diễn ra ở Madrid, Tây Ban Nha rất vất vả mới cầm hòa Hungary 1-1 sau 90 phút thi đấu. Họ chỉ có thể giành quyền vào chơi chung kết nhờ vào bàn thắng quyết định của Amancio Amaro ở phút 115. Ở trận tranh hạng 3, Đan Mạch để thua Hungary với tỷ số 1-3, nhưng đây vẫn là chiến dịch Euro rất thành công của “Những chú lính chì” quả cảm.

Trận chung kết Euro 1964 diễn ra vào ngày 21-6-1964 tại sân vận động Santiago Bernabeu. Gần 100 ngàn khán giả đã được chứng kiến cuộc thư hùng giữa đội chủ nhà Tây Ban Nha và ĐKVĐ Liên Xô để giải quyết trận đấu còn dang dở 4 năm trước.

Trận chung kết diễn ra hấp dẫn ngay từ những phút đầu tiên khi Pereda đưa đội chủ nhà vượt lên từ phút thứ 6, nhưng 2 phút sau, Khusainov của Liên Xô đã đưa trận đấu về vạch xuất phát. Trận đấu căng thẳng kéo dài đến những phút cuối cùng và khi người hâm mộ chuẩn bị xem thêm 2 hiệp phụ thì Marcelino Martinez đã khiến cầu trường Bernabeu bùng nổ bằng pha đánh đầu không tưởng ấn định tỷ số 2-1 cho Tây Ban Nha.

Euro 1964 đã khép lại với chức vô địch quốc tế đầu tiên của tuyển Tây Ban Nha. Một chiến thắng vang dội và rất xứng đáng cho tầm nhìn cũng như sự cởi mở hơn với bóng đá của nhà lãnh đạo Franco.

Trần Duy