Thổ Nhĩ Kỳ: Nguy cơ tái diễn khủng hoảng chính trị

Theo Thời báo Trung Đông ngày 7-8, việc lựa chọn ứng cử viên cho cuộc bầu cử Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ sắp tới tiếp tục gây sức ép đối với Thủ tướng Recep Tayyip Erdogan.

Thủ tướng Erdogan (phải) có thể buộc ông Gul (trái) từ bỏ ý định tranh cử tổng thống? - Ảnh: EPA

Theo Thời báo Trung Đông ngày 7-8, việc lựa chọn ứng cử viên cho cuộc bầu cử Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ sắp tới tiếp tục gây sức ép đối với Thủ tướng Recep Tayyip Erdogan.

Ông Erdogan luôn phải đứng giữa sức ép từ phía quân đội có lập trường bảo vệ chủ nghĩa thế tục và đảng Công lý và Phát triển (AKP) cầm quyền muốn có một tổng thống ôn hòa, không phân biệt tôn giáo.

Ngay sau khi AKP giành thắng lợi trong cuộc tổng tuyển cử vừa qua, Erdogan đã có bài phát biểu ám chỉ rằng đảng cầm quyền sẽ nhanh chóng tìm ra một thỏa hiệp để bầu chọn ứng cử viên tổng thống. Tuy nhiên, đó là một nhiệm vụ khó khăn, vì trong cuộc họp báo sau tổng tuyển cử, Bộ trưởng Ngoại giao Abdullah Gul, người được coi là nguyên nhân chính dẫn đến cuộc khủng hoảng chính trị tại Thổ Nhĩ Kỳ hồi tháng 4 vừa qua, vẫn tái khẳng định ý muốn ra tranh cử tổng thống của mình.

Theo giới phân tích Thổ Nhĩ Kỳ và quốc tế, mặc dù khó có khả năng tiếm quyền, nhưng quân đội Thổ Nhĩ Kỳ chắc chắn sẽ không giữ im lặng nếu như ông Gul trở thành ứng cử viên tổng thống của AKP. Xét dưới khía cạnh pháp lý, đảng cầm quyền hoàn toàn có thể bầu ông Gul là đại diện duy nhất ra tranh cử tổng thống.

Trong cuộc họp báo hôm 5-7, tướng Yasar Buyukanit, Tổng Tham mưu trưởng quân đội Thổ Nhĩ Kỳ, đã tuyên bố rằng: "Quân đội sẽ không thay đổi lập trường đối với việc lựa chọn ứng cử viên tổng thống của AKP. Chúng tôi sẽ tiếp tục bảo vệ những gì đã tuyên bố trước đây".

Giới quan sát khẳng định rằng ông Erdogan và Gul đã "vài lần" thảo luận về chủ đề nhạy cảm kể trên. Tuy nhiên, ông Erdogan không thể ra lệnh cho ông Gul từ bỏ ý định, bởi lo ngại sẽ gây chia rẽ sâu sắc trong nội bộ AKP. Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ cũng ý thức được rằng nếu cố tình cản trở tham vọng của ông Gul, uy tín chính trị của ông sẽ suy giảm nghiêm trọng do đông đảo dư luận cho rằng ông lo ngại uy thế của quân đội.

Như vậy, nếu trong những ngày tới, Bộ trưởng Gul công khai tuyên bố tiếp tục theo đuổi tham vọng trở thành Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ thì Thủ tướng Erdogan đương nhiên sẽ bị kẹt giữa hai lựa chọn: hoặc giữ thể diện trong AKP bằng cách ủng hộ ông Gul để hứng chịu áp lực từ quân đội, hoặc né tránh hiểm họa tiềm tàng từ quân đội để hứng chịu búa rìu từ nội bộ AKP. Dường như "bóng ma" khủng hoảng chính trị tại Thổ Nhĩ Kỳ vẫn còn ở phía trước.

TTXVN