Hãng tin Pháp AFP dẫn truyền thông Nhật Bản ngày 13/11 cho biết Thủ tướng nước này Yoshihiko Noda đã quyết định sẽ giải tán quốc hội sớm nhất là vào ngày 16/11 và cuộc tổng tuyển cử có khả năng diễn ra vào tháng 12 tới, một động thái cho thấy nhà lãnh đạo này có thể bị loại khỏi vị trí hiện nay.
Theo các hãng truyền thông lớn ở Nhật Bản, trong đó có nhật báo thương mại "Nikkei" và tờ "Asahi", Thủ tướng Noda sẽ kêu gọi tiến hành tổng tuyển cử sớm nhất vào ngày 16/12 hoặc muộn nhất vào ngày 20/1/2013. Tờ "Mainichi" đưa tin Thủ tướng có thể giải tán hạ viện vào ngày 16/11 và tiến hành bầu cử vào ngày 9/12.
Trước đó, ông Noda đã từ chối thảo luận về thời điểm tổ chức bầu cử khi tham gia phiên họp quốc hội. Theo đánh giá, ông Noda sẽ đối mặt với tình thế khó khăn trong việc đưa đảng Dân chủ (DPJ) giành lại chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử sắp tới bởi dư luận Nhật Bản đang đầy thất vọng với thành tích kém cỏi của DPJ trong 3 năm qua kể từ khi đảng này nắm quyền, chấm dứt giai đoạn dài kiểm soát chính trường của đảng Dân chủ tự do (LDP).
Thủ tướng Noda quyết định sẽ giải tán quốc hội sớm nhất là ngày 16/11. Ảnh: Internet. |
Theo kết quả thăm dò dư luận công bố ngày 13/11 của tờ "Asahi", tỷ lệ không ủng hộ nội các của Thủ tướng Noda đã tăng từ 59% trong tháng trước lên đến 64%, mức cao nhất kể từ khi ông lên nắm quyền tháng 9/2011. Trong khi đó, tỷ lệ ủng hộ là 18%, bằng tỷ lệ ủng hộ trong cuộc thăm dò dư luận tháng trước.
Còn về cuộc bầu cử Hạ viện dự kiến tiến hành cuối năm nay, 29% ủng hộ LDP đối lập, 12% ủng hộ DPJ còn đảng “Hội Duy tân Nhật Bản” của Thị trưởng Osaka Toru Hashimoto được 5% ủng hộ, đứng hàng thứ ba.
Nếu thất bại trong cuộc tổng tuyển cử sắp tới, ông Noda sẽ là nhà lãnh đạo thứ 6 của Nhật Bản phải rời khỏi ghế Thủ tướng sau khi chỉ đảm nhiệm được khoảng 1 năm. Với vòng quay bầu cử ngắn và dư luận hay thay đổi, Nhật Bản thay Thủ tướng hầu như mỗi năm kể từ sau thời của nhà lãnh đạo Junichiro Koizumi, người làm Thủ tướng hơn 5 năm cho đến tháng 9/2006.
Xáo trộn thường xuyên ở vị trí lãnh đạo cấp cao này đã dẫn tới những quan ngại về ảnh hưởng ngày càng giảm của Nhật Bản trên trường quốc tế cũng như về tình trạng kinh tế đang sụt giảm của quốc gia này sau khi bị Trung Quốc vượt mặt chiếm vị trí nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Một yếu tố khác sẽ tác động đến quyết định của Thủ tướng Noda về thời điểm tiến hành tổng tuyển cử là phản ứng của Mỹ trước những đề nghị về sự tham dự của Nhật Bản trong Hiệp định Thương mại tự do xuyên Thái Bình Dương (TPP) mà Washington ủng hộ. TPP được xem là một chính sách chủ chốt trong trọng tâm chiến lược của Tổng thống Mỹ Barack Obama đối với châu Á.
Ngày 13/11, Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI) Yukio Edano đã bác tin đồn về việc chính phủ nước này có thể công bố quyết định tham gia các cuộc đàm phán TPP trong thời gian diễn ra Hội nghị thượng đỉnh Đông Á (EAS) vào tuần tới ở Campuchia.
Trong bài phát biểu về chính sách hồi tháng trước, Thủ tướng Noda thông báo rằng Nhật Bản sẽ thúc đẩy đồng thời các sáng kiến về hiệp định TPP và các hiệp định thương mại tự do khác ở khu vực. Trước đó đã xuất hiện tin đồn rằng ông Noda có thể sử dụng hội nghị EAS như một cơ hội để công bố quyết định của Nhật Bản tham gia các cuộc đàm phán đa phương do Mỹ dẫn đầu.
Nhật Bản đang tiến hành tham vấn Mỹ và các nước khác đã tham gia đàm phán TPP, nhưng vẫn chưa tuyên bố tham gia đàm phán, một phần do sự phản đối từ khu vực nông nghiệp vốn lo sợ rằng hàng nông sản giá rẻ từ nước ngoài sẽ tràn vào Nhật Bản do giảm thuế.