Trong lịch sử 31 kỳ Đại hội thể thao Đông Nam Á (SEA Games), chỉ có 13 kỳ nước chủ nhà không giành vị trí nhất toàn đoàn. Đó là Malaysia ở SEAP Games 1965, 1971 và SEA Games 1977, 1989; Singapore 1973, 1983, 1993, 2015; Philippines 1981, 1991; Brunei 1999; Lào 2009 và Myanmar 2013.
Trong lịch sử 31 kỳ Đại hội thể thao Đông Nam Á (SEA Games), chỉ có 13 kỳ nước chủ nhà không giành vị trí nhất toàn đoàn. Đó là Malaysia ở SEAP Games 1965, 1971 và SEA Games 1977, 1989; Singapore 1973, 1983, 1993, 2015; Philippines 1981, 1991; Brunei 1999; Lào 2009 và Myanmar 2013. Tức cơ hội để quốc gia đăng cai bước lên bục cao nhất chiếm tỷ lệ 58%.
SVĐ quốc gia mới Campuchia Morodok Techo |
* Lợi thế không chỉ là “thiên, địa, nhân”
Không chỉ áp đảo mà SEA Games còn chứng kiến bước nhảy vọt “thần kỳ” của các nước chủ nhà so với kỳ đại hội ngay trước đó.
Là “cường quốc thể thao” khu vực, luôn giữ thành tích ổn định nhất dù trên sân nhà hay sân khách, nhưng ở Nakhon 2007, Thái Lan thâu tóm tới 183 HCV, hơn gấp đôi so với 2 năm trước đó tại Manila, Philippines (87 HCV).
Tương tự, SEA Games 2011, chủ nhà Indonesia dẫn đầu với 182 HCV, trong khi ở Vientiane 2009 chỉ có 43 HCV, đứng thứ 3 và chỉ bằng phân nửa số HCV của Thái Lan, Việt Nam. Hay Malaysia với Kuala Lumpur 2017 giành 145 HCV (ở Singapore 2015 chỉ 62 HCV, đứng thứ 4).
Mới nhất, tại SEA Games 31, Việt Nam lập kỷ lục 205 HCV, nhiều hơn… 107 HCV ở Philippines 2019 (tăng hơn 100%).
Ngay cả không đứng nhất toàn đoàn, nước chủ nhà cũng tạo ra bước tiến vượt bậc.
Ở 2 kỳ SEA Games liên tiếp 2013 và 2015, quốc gia đăng cai “chỉ” về nhì nhưng Myanmar từ vỏn vẹn 16 HCV, xếp thứ 7 trước đó, đã vượt hơn gấp 5 lần ngôi vô địch (86 HCV); còn Singapore - quốc gia được coi là “fair-play” nhất, cũng từ hạng 6 với 34 HCV tăng lên 84 HCV (2,5 lần).
Có quy mô dân số và nền thể thao khiêm tốn, không có gì ngạc nhiên khi Brunei và Lào chỉ về thứ 7 và 8 trong kỳ SEA Games đầu tiên và duy nhất tổ chức. Tuy nhiên, 4 HCV ở Bandar Seri Begawan 1999 và 33 HCV tại Vientiane 2009 là “kỳ tích” cao nhất trong lịch sử của vương quốc chỉ có 500 ngàn dân và đất nước Triệu Voi, thậm chí bóng đá Lào còn lần đầu tiên vào bán kết.
Thành công của các nước chủ nhà SEA Games không chỉ đến từ “thiên thời” (may mắn), “địa lợi” (sân nhà), “nhân hòa” (khán giả nhà), mà với “ao làng” còn là những toan tính trong hậu trường; từ lựa chọn môn, nội dung, lịch thi đấu đến yếu tố cảm tính của trọng tài…
* Campuchia sẽ có bước “đại nhảy vọt”?
Theo Bộ Kinh tế và tài chính Campuchia, nước chủ nhà có thể tốn 200 triệu USD để tổ chức SEA Games 32; trong đó, kinh phí xây dựng khu liên hợp thể thao quốc gia với SVĐ Morodok Techo đã lên đến 160 triệu USD. Nay với việc không thu phí ăn ở, đi lại của các đoàn sẽ mất thêm khoảng 4,5 triệu USD nữa.
Với khoản đầu tư lớn như thế, rõ ràng trong lần đầu tiên đăng cai, Campuchia mong muốn mang đến một kỳ SEA Games thật ấn tượng về hình ảnh để quảng bá đến không chỉ các nước trong khu vực. Và minh chứng cho một Campuchia thành công, vững mạnh là sự thăng tiến vị trí trên bản đồ thể thao Đông Nam Á. Thành tích cao nhất của thể thao Campuchia là ở kỳ SEA Games gần nhất tại Hà Nội khi đứng hạng 8/11 đoàn với 63 huy chương, trong đó có 9 HCV. Trong 9 ngôi vô địch, có 3 thuộc về vovinam, 2 bi sắt; kickboxing, vật, taekwondo và muay mỗi môn 1 HCV (là đoàn duy nhất ngoài Việt Nam giành vàng môn vật).
Với quyền thêm bớt và quy định chỉ chủ nhà mới được ưu tiên tham dự tất cả các nội dung đối kháng ở một số môn võ (“khách” chỉ được đăng ký không quá 70%); cùng 3 môn truyền thống: võ Bokator (có đến 16 bộ huy chương), Kun Khmer, cờ Ouk chaktrang; thêm… võ Arnis (môn võ chiến đấu với vũ khí của Philippines), Endurance race (đua xe sức bền), Teqball (chơi bóng trên bàn cong, kết hợp các yếu tố của cầu mây và bóng bàn)…, Campuchia chắc chắn sẽ có một kỳ SEA Games đạt thành tích cao nhất trong lịch sử.
Tuy nhiên, theo một mục tiêu từng được tiết lộ, nước chủ nhà SEA Games còn hướng đến giành… 102 HCV thì quả là… không tưởng. Bởi đây là tỷ lệ tăng so với đại hội 1 năm trước ở Việt Nam là gấp… 11,33 lần, tương đương trên 1.133%. Chờ xem!
Minh Chung