Đồng Nai nằm ở trung tâm của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, đồng thời cũng là "cửa ngõ" dẫn vào đô thị lớn nhất cả nước: TP.HCM. Với vị trí đó, Đồng Nai trở thành đầu mối giao thông quan trọng bậc nhất của cả nước. Hầu như tất cả các tuyến giao thông quan trọng của quốc gia đều đi qua địa bàn tỉnh.
Đồng Nai nằm ở trung tâm của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, đồng thời cũng là “cửa ngõ” dẫn vào đô thị lớn nhất cả nước: TP.HCM. Với vị trí đó, Đồng Nai trở thành đầu mối giao thông quan trọng bậc nhất của cả nước. Hầu như tất cả các tuyến giao thông quan trọng của quốc gia đều đi qua địa bàn tỉnh.
Cảng hàng không quốc tế (sân bay) Long Thành, sân bay lớn nhất của cả nước, cũng đang được triển khai xây dựng giai đoạn 1.
Theo dự kiến, giai đoạn 1 của dự án sẽ hoàn thành và đưa vào khai thác trong năm 2025. Vì vậy, trong giai đoạn tới, nhiều dự án giao thông quan trọng do Trung ương và địa phương đầu tư sẽ được triển khai trên địa bàn tỉnh với mục tiêu hoàn thiện mạng lưới hạ tầng giao thông kết nối vùng và kết nối cho sân bay Long Thành.
Theo đó, Đồng Nai sẽ có điều kiện khai thác hết các tiềm năng, tạo ra động lực lớn để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, thời cơ lớn luôn đi kèm với những thách thức lớn. Một trong những thách thức lớn nhất mà tỉnh phải đối mặt trong thời gian tới là một khối lượng công việc đồ sộ kèm với một nguồn lực rất lớn để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng khi triển khai các dự án hạ tầng giao thông trên địa bàn.
50-60 ngàn tỷ đồng là con số dự ước mà Đồng Nai phải “tìm” để triển khai công tác giải phóng mặt bằng phục vụ các dự án hạ tầng giao thông lớn sẽ được thực hiện trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới. Bộ trưởng KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng cho rằng, con số 50-60 ngàn tỷ đồng thực sự là một thách thức lớn đối với tất cả các địa phương chứ không riêng gì Đồng Nai.
Trên thực tế, khi Trung ương thực hiện phân cấp, phân quyền cho các địa phương tham gia thực hiện các dự án hạ tầng giao thông lớn thì sức ép đối với các địa phương trong việc bố trí, cân đối nguồn lực để thực hiện các dự án này sẽ càng lớn. Đối với Đồng Nai, sức ép này càng lớn gấp bội; bởi Đồng Nai đang là tỉnh thuộc trong nhóm đầu các địa phương của cả nước có tỷ lệ đóng góp lớn vào ngân sách trung ương. Trong khi Đồng Nai cũng là địa phương thuộc nhóm có nhiều dự án hạ tầng giao thông lớn của cả nước đi qua địa bàn. Vì vậy, “bài toán” cân đối nguồn lực để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án hạ tầng giao thông đối với Đồng Nai lại càng “khó giải”.
Để có nguồn vốn thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, Đồng Nai đã triển khai thực hiện nhiều giải pháp, trong đó có việc khai thác quỹ đất lợi thế dọc các tuyến đường sẽ được đầu tư xây dựng. Tuy nhiên, những giải pháp này cũng khó lòng đáp ứng nổi nhu cầu về vốn rất lớn nên hơn lúc nào hết, địa phương đang rất cần sự hỗ trợ kịp thời từ Trung ương.
Giải phóng mặt bằng để thực hiện các dự án giao thông không chỉ nằm ở vấn đề nguồn vốn đền bù, hỗ trợ. Với hàng ngàn hộ dân phải di dời đến nơi ở mới, việc ổn định cuộc sống mới cho người dân cũng cần rất nhiều nguồn lực. Do đó, công tác giải phóng mặt bằng trong thời gian tới đối với Đồng Nai thực sự là một thách thức lớn.
Vi Lâm