Đồng Nai đang chuẩn bị bước vào thời kỳ phát triển mới với nhiều động lực tăng trưởng mới được tạo ra từ các dự án hạ tầng "khủng" đã và sắp được triển khai thực hiện như: sân bay Long Thành, đường vành đai 3 - TP.HCM, các tuyến đường cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây, Bến Lức - Long Thành, Biên Hòa - Vũng Tàu…
Đồng Nai đang chuẩn bị bước vào thời kỳ phát triển mới với nhiều động lực tăng trưởng mới được tạo ra từ các dự án hạ tầng “khủng” đã và sắp được triển khai thực hiện như: sân bay Long Thành, đường vành đai 3 - TP.HCM, các tuyến đường cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây, Bến Lức - Long Thành, Biên Hòa - Vũng Tàu…
Để đón đầu động lực tăng trưởng từ các dự án này, một trong những yêu cầu cấp thiết đặt ra cho Đồng Nai là phải xây dựng được một hệ thống hạ tầng giao thông kết nối các địa phương với các dự án động lực nói trên. Do đó, thời gian tới, Đồng Nai hứa hẹn sẽ trở thành một đại công trường với nhiều dự án giao thông được Trung ương cũng như tỉnh đầu tư.
Tất nhiên, đi kèm với đó tỉnh cũng phải tính toán nguồn vốn rất lớn để đầu tư. Trong bối cảnh nguồn vốn ngân sách còn hạn chế, việc tái tạo nguồn vốn đầu tư từ chính các dự án giao thông sẽ được triển khai thông qua việc khai thác quỹ đất lợi thế là một hướng đi phù hợp với thực tế hiện nay.
Thực tế cho thấy, việc khai thác quỹ đất lợi thế vùng phụ cận các dự án giao thông sẽ mang đến nhiều lợi ích thiết thực. Không chỉ tái tạo được nguồn vốn để tái đầu tư, quỹ đất lợi thế được quy hoạch bài bản trước khi đấu giá cũng giúp cho việc phát triển đô thị trở nên bài bản, đồng bộ hơn. Từ đó, mở ra thêm những không gian phát triển mới.
Tuy nhiên, đi đôi với những lợi ích lớn bao giờ cũng có những thách thức lớn. Việc khai thác thêm quỹ đất lợi thế vùng phụ cận các dự án giao thông cũng khiến cho công tác giải phóng mặt bằng, một vấn đề nan giải khi triển khai các dự án, càng trở nên… nan giải hơn. Bởi không chỉ phải thực hiện công tác giải phóng mặt bằng để thực hiện dự án, các cơ quan chức năng sẽ phải thực hiện thêm công tác giải phóng mặt bằng đối với phần diện tích đất lợi thế được quy hoạch để khai thác. Đặc biệt, một thách thức cực kỳ lớn đặt ra khi triển khai thực hiện khai thác quỹ đất lợi thế vùng phụ cận các dự án giao thông là việc bố trí tái định cư cho các hộ dân bị thu hồi đất. Diện tích đất thu hồi lớn hơn thì số hộ dân cần bố trí tái định cư cũng lớn hơn.
Một trong những mục tiêu lớn nhất mà Trung ương cũng như Đồng Nai đặt ra khi thu hồi đất của người dân là người dân bị thu hồi đất được bố trí tái định cư phải có đời sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ. Vì vậy, trong quá trình triển khai xây dựng các đề án khai thác quỹ đất vùng phụ cận các dự án giao thông, lãnh đạo tỉnh cũng đặc biệt quan tâm đến vấn đề tái định cư cho người dân. Trong đó, phương án dành một phần quỹ đất khai thác để bố trí tái định cư tại chỗ cho người dân được xem là lời giải “hài hòa” lợi ích giữa Nhà nước và nhân dân. Bởi khi tái định cư tại chỗ, người dân sẽ là đối tượng cùng được hưởng lợi ích khi các dự án giao thông cũng như các dự án được xây dựng trên chính phần đất mà họ đã bị thu hồi hoàn thành xây dựng. Tái định cư tại chỗ cho người dân cũng là hành động thể hiện mục tiêu “không đẩy” việc khó cho người dân.
Lê Văn
