Nhiều lợi ích khi chuyển đổi sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ

Đồng Nai đang tập trung phát triển, nhân rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ. Đây cũng là hướng đi phù hợp được nông dân tích cực tham gia vì là giải pháp giảm chi phí sản xuất khi các loại phân bón, thuốc hóa học tăng giá gấp nhiều lần so với trước.

Đồng Nai đang tập trung phát triển, nhân rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ. Đây cũng là hướng đi phù hợp được nông dân tích cực tham gia vì là giải pháp giảm chi phí sản xuất khi các loại phân bón, thuốc hóa học tăng giá gấp nhiều lần so với trước.

Nông dân tham quan mô hình trồng dưa lưới hữu cơ tại Công ty TNHH Trang Trại Việt (H.Xuân Lộc). Ảnh: B.Nguyên

Tuy nhiên, nông dân cần nhận thức rõ sản xuất theo hướng hữu cơ là giải pháp sản xuất để cho ra sản phẩm an toàn, chi phí rẻ, có thể ứng dụng đại trà. Đây chỉ là tiền đề cho sản xuất hữu cơ, vì để nông sản đạt chuẩn hữu cơ cần rất nhiều sự đầu tư cả về tri thức lẫn nguồn vốn. Do vậy, chỉ khi hội tụ đầy đủ các yếu tố đầu vào cũng như đảm bảo về thị trường tiêu thụ mới nên đầu tư.

Phấn đấu đạt 33 ngàn ha đất nông nghiệp hữu cơ

Phát triển nông nghiệp hữu cơ là một trong 4 nhiệm vụ đột phá trong nhiệm kỳ 2020-2025 theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI. Để thực hiện mục tiêu này, tỉnh đã có nhiều chương trình, kế hoạch phát triển nông nghiệp hữu cơ. Đồng Nai đặt mục tiêu đến năm 2025, diện tích nhóm đất nông nghiệp hữu cơ đạt khoảng 1,5% trên tổng diện tích đất nông nghiệp, tương đương với khoảng 33 ngàn ha.

Toàn tỉnh hiện có hơn 200ha cây ăn trái, rau màu và hơn 100 hộ chăn nuôi, trang trại ứng dụng kỹ thuật IMO và MEVI (tự ủ phân hữu cơ, làm thuốc bảo vệ thực vật sinh học) vào sản xuất, trồng trọt và để xử lý môi trường trong chăn nuôi. Để đạt mục tiêu đặt ra đến năm 2025, ngành Nông nghiệp cũng như các địa phương trên địa bàn tỉnh đang tập trung triển khai các chương trình hỗ trợ, khuyến khích nông dân chuyển đổi từ sản xuất truyền thống sang sản xuất theo hướng hữu cơ.

Tổ trưởng Tổ hợp tác mít Lộc Thịnh (xã Hưng Lộc, H.Thống Nhất) Nguyễn Thanh Phước cho biết, thời gian qua, địa phương thường xuyên tổ chức những lớp tập huấn về làm nông nghiệp hữu cơ, hướng dẫn nông dân sử dụng men vi sinh để tự ủ phân bón hữu cơ và tự làm những chế phẩm sinh học diệt sâu bọ nên thu hút đông nông dân tham gia. Cụ thể, chỉ tính riêng Tổ hợp tác mít Lộc Thịnh hiện đã có 37 thành viên với diện tích hơn 45ha sản xuất theo hướng hữu cơ. Nhà vườn chủ yếu sử dụng phân bón hữu cơ là nguồn phân chuồng tận dụng trong chăn nuôi như: phân bò, phân gà và các loại phế, phụ phẩm trong sản xuất nông nghiệp được ủ hoai, mục để bón cho cây trồng nhằm giảm dần việc sử dụng các loại phân bón hóa học. Nông dân cũng ưu tiên sử dụng thuốc sinh học hoặc các phương pháp thủ công trong xử lý dịch, bệnh; cắt cỏ thay cho sử dụng thuốc diệt cỏ.

Theo ông Phước: “Sản xuất theo hướng hữu cơ có nhiều lợi ích như đáp ứng được xu hướng tiêu dùng hiện nay rất quan tâm đến sản phẩm sạch, sản phẩm an toàn. Nông dân được hỗ trợ tham gia các chương trình tập huấn về kỹ thuật trồng, chăm sóc cây trồng theo hướng an toàn, được hỗ trợ tìm đầu ra cho sản phẩm. Đặc biệt, vật tư đầu vào của sản xuất theo hướng hữu cơ khá dồi dào, có sẵn tại địa phương”.

Giải pháp giảm chi phí vật tư

Trước áp lực giá phân, thuốc hóa học không ngừng tăng cao trong thời gian qua, nông dân ngày càng quan tâm đến việc tìm các giải pháp giảm chi phí đầu vào. Trong đó, nông dân tự làm phân, thuốc sinh học từ việc tận dụng các nguồn nguyên liệu là chất thải chăn nuôi, rác hữu cơ trong sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp…, là giải pháp hữu hiệu, thiết thực có thể ứng dụng rộng rãi.

Ông Vũ Văn Mạnh (nông dân ở xã Vĩnh Tân, H.Vĩnh Cửu) cho hay, khoảng 2 năm nay, gia đình ông tự làm phân bón hữu cơ và chế phẩm sinh học trong xử lý sâu bệnh để chăm sóc vườn ổi và vườn mít rộng 1,3ha. Nguyên liệu để làm phân bón hữu cơ cũng rất đa dạng, có thể thay đổi tùy vào nguồn rác hữu cơ nhà vườn tận dụng được như xác gà, vịt chết, bắt ốc sên hại vườn cây, cá trộn với các loại rau, lá như cây chùm ngây… Nhờ chủ động được nguồn vật tư sản xuất đầu vào nên khi phân bón, thuốc bảo vệ thực vật “sốt” giá không gây ảnh hưởng đến thu nhập và lợi nhuận của nhà vườn” - ông Mạnh chia sẻ.

Theo nhiều doanh nghiệp sản xuất phân bón, thuốc bảo vệ thực vật trên địa bàn tỉnh, hiện một số nguyên liệu đầu vào cho sản xuất vật tư nông nghiệp từ nguồn nhập khẩu bị chậm nguồn cung, thậm chí có nguy cơ đứt gãy. Dự báo thị trường cuối năm có thể xảy ra tình trạng khan hiếm một số loại vật tư nông nghiệp nên giá nhiều loại phân, thuốc bảo vệ thực vật khó “hạ nhiệt” trong thời gian tới, thậm chí có nguy cơ thêm nhiều đợt tăng giá mới. Một số doanh nghiệp đang nỗ lực tăng tỷ lệ nội địa hóa nguyên liệu sản xuất, nhất là tập trung phát triển mạnh dòng sản phẩm phân bón hữu cơ 100% nguyên liệu sản xuất trong nước như: than bùn, bã mía… để có thêm nhiều sản phẩm phân bón hữu cơ ở phân khúc giá bình dân hơn cung cấp ra thị trường.

Tuy nhiên, theo phản ảnh của nhiều nông dân, khó khăn trong sản xuất theo hướng hữu cơ là các hộ nông dân áp dụng sản xuất hữu cơ chưa đồng bộ, chưa đồng đều mà còn tùy thuộc vào nguồn vốn đầu vào; trình độ kiến thức của từng hộ dân. Khó khăn không nhỏ là sản xuất theo hướng hữu cơ năng suất, sản lượng cây trồng thấp hơn so với cách làm truyền thống trước đó. Trong khi đó, giá nông sản làm ra vẫn bán như giá hàng thường cũng ảnh hưởng ít nhiều đến thu nhập của nông dân.

Bình Nguyên

Phó giám đốc Sở NN-PTNT TRẦN LÂM SINH:

Nhiều chính sách hỗ trợ nhân rộng mô hình nông nghiệp hữu cơ

Đồng Nai đã triển khai nhiều chương trình hỗ trợ, khuyến khích nhân rộng phát triển nông nghiệp theo hướng hữu cơ, nông nghiệp hữu cơ như: Chính sách về hỗ trợ sản xuất an toàn; ký kết biên bản thỏa thuận hợp tác về phát triển nông nghiệp hữu cơ với Công ty CP Tập đoàn Quế Lâm; Kế hoạch thực hiện Chương trình phát triển nghiên cứu, sản xuất giống phục vụ cơ cấu lại ngành Nông nghiệp; Chương trình quản lý dịch hại tổng hợp giai đoạn 2021-2025; Chương trình khuyến nông 5 năm…

Tuy nhiên, việc hỗ trợ phát triển nông nghiệp hữu cơ đang được triển khai lồng ghép thông qua một số chính sách đã được ban hành. Để đạt mục tiêu đặt ra đến năm 2025, Sở NN-PTNT đang phối hợp với các ngành, địa phương tập trung đẩy nhanh tiến độ xây dựng Đề án Phát triển nông nghiệp hữu cơ trên địa bàn tỉnh; dự án Đánh giá chất lượng đất nông nghiệp, đặc biệt là nghiên cứu xây dựng chính sách đặc thù của tỉnh về phát triển nông nghiệp hữu cơ.

Giám đốc HTX Nông nghiệp Suối Cát (xã Suối Cát, H.Xuân Lộc) NGUYỄN THANH HỒNG:

Nông dân cần được hỗ trợ đầu ra cho nông sản an toàn

Ngành chăn nuôi của Đồng Nai rất phát triển, rất dồi dào về nguồn phân bón hữu cơ từ chăn nuôi là một thuận lợi cho nông dân chuyển đổi sản xuất theo hướng hữu cơ. Thực tế việc chuyển đổi từ sản xuất truyền thống sang hướng hữu cơ cần có lộ trình nhằm vẫn đảm bảo năng suất cây trồng. HTX luôn xác định đầu ra chính của sản phẩm rau an toàn là thị trường nội địa.

Để sản phẩm rau an toàn có giá tốt hơn, chúng tôi chọn cung cấp cho các bếp ăn tập thể nhằm hạn chế khâu trung gian. Mong các cơ quan chức năng có sự đánh giá, công nhận chất lượng sản phẩm suốt lộ trình chuyển đổi sang sản xuất theo hướng hữu cơ. Chúng tôi cũng mong được sự hỗ trợ nhiều hơn của các cơ quan chức năng, chuyên gia trong lĩnh vực sản xuất hữu cơ, cùng đồng hành với nông dân trong quá trình chuyển đổi này.           

  Lê Quyên (ghi)