Tháo gỡ khó khăn cho gói hỗ trợ lãi suất 2%

Sau 3 tháng triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP của Chính phủ về hỗ trợ doanh nghiệp (DN), HTX, hộ kinh doanh 2% lãi suất khi vay vốn ngân hàng thương mại (Nghị định 31)...

Sau 3 tháng triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP của Chính phủ về hỗ trợ doanh nghiệp (DN), HTX, hộ kinh doanh 2% lãi suất khi vay vốn ngân hàng thương mại (Nghị định 31), kết quả cho vay hỗ trợ lãi suất của các ngân hàng thương mại trong nước nói chung và trên địa bàn Đồng Nai vẫn còn hạn chế, gặp một số vướng mắc, khó khăn.

Đồ họa thể hiện kết quả sau khoảng 3 tháng triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP của Chính phủ về hỗ trợ doanh nghiệp, HTX, hộ kinh doanh 2% lãi suất khi vay vốn ngân hàng thương mại trên cả nước và ở Đồng Nai theo thống kê từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Đồng Nai (Đồ họa: Hải Hà)

Mới chỉ hỗ trợ được 9 khách hàng

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam đã có đánh giá bước đầu về kết quả triển khai gói hỗ trợ này. Theo báo cáo nhanh từ các ngân hàng thương mại, doanh số cho vay được hỗ trợ lãi suất đạt khoảng 4,4 ngàn tỷ đồng đối với gần 550 khách hàng. Dư nợ được hỗ trợ lãi suất đạt khoảng 4,3 ngàn tỷ đồng. Dự ước số tiền hỗ trợ lãi suất cho khách hàng đến cuối tháng 8 vừa qua khoảng 13,5 tỷ đồng.

Trên địa bàn tỉnh, theo NHNN Việt Nam chi nhánh Đồng Nai, tính đến đầu tháng 8-2022, các ngân hàng thương mại trong tỉnh đã giải ngân cho 9 khách hàng hoạt động trong lĩnh vực hàng không, vận tải kho bãi, nông, lâm nghiệp và thủy sản, công nghiệp chế biến, chế tạo với doanh số cho vay được hỗ trợ lãi suất đạt hơn 25,2 tỷ đồng, dư nợ được hỗ trợ lãi suất đạt hơn 25,2 tỷ đồng. Sau gần 3 tháng triển khai thực hiện, kết quả cho vay hỗ trợ lãi suất của các ngân hàng thương mại trên địa bàn vẫn còn hạn chế.

Một trong những khó khăn trong quá trình triển khai gói hỗ trợ này là việc xác định đối tượng được hỗ trợ lãi suất trong một số trường hợp khách hàng hoạt động sản xuất, kinh doanh đa ngành. Khách hàng có mục đích sử dụng vốn vay bị giới hạn trong các ngành nghề, lĩnh vực theo quy định tại Nghị định 31. Nhiều chi nhánh ngân hàng đã chủ động liên hệ, hướng dẫn khách hàng làm thủ tục, hồ sơ hỗ trợ, nhưng khách hàng, nhất là các DN có tâm lý e ngại trong trường hợp tham gia chương trình hỗ trợ lãi suất sẽ phải làm việc với các đoàn thanh tra, kiểm toán của các cơ quan có thẩm quyền.

Lãnh đạo một chi nhánh ngân hàng thương mại ở TP.Biên Hòa cho biết, chi nhánh vẫn đang triển khai gói hỗ trợ theo quy định, hướng dẫn của NHNN và hội sở chính của chi nhánh. Trên thực tế, việc DN hoàn thiện các thủ tục, chứng minh được mình đúng đối tượng để được hỗ trợ còn gặp khó khăn. Bởi hiện nay nhiều DN kinh doanh đa ngành, lĩnh vực, việc tách ra hoạt động kinh doanh nào thuộc lĩnh vực được hỗ trợ, lĩnh vực nào không được hỗ trợ là bài toán không dễ. Ngoài ra, các vấn đề liên quan đế báo cáo tài chính để đáp ứng các điều kiện để vay vốn, tính minh bạch sử dụng vốn của DN cũng là yếu tố khiến cho nhiều DN còn e ngại, chưa dễ để chứng minh… 

Chủ tịch Hội Xuất nhập khẩu Đồng Nai Nguyễn Tiến Chương chia sẻ, nhu cầu về vay vốn của DN vào dịp cuối năm thường tăng cao do đây là dịp cao điểm sản xuất, số lượng đơn hàng tăng cao. Nhiều DN mong muốn tiếp cận gói hỗ trợ nhưng con số các DN có thể tiếp cận vẫn còn hạn chế. Việc xác minh lĩnh vực kinh doanh nằm trong đối tượng hỗ trợ là vấn đề không dễ. Chẳng hạn, các DN trong ngành vận tải cần xác định, chứng minh đúng mục đích vay vốn cần nằm trong những hoạt động thuộc lĩnh vực được hỗ trợ trong hoạt động kinh doanh của DN. Nếu DN đáp ứng được các điều kiện, tiêu chí, đảm bảo đúng ngành nghề kinh doanh theo quy định được hỗ trợ thì các nút thắt, thủ tục về giải ngân vốn sẽ cơ bản được tháo gỡ. 

Chưa dễ tiếp cận gói vay

Theo NHNN Việt Nam chi nhánh Đồng Nai, việc xác định mục đích sử dụng vốn để được hỗ trợ lãi suất là một khó khăn trong một số trường hợp nhất định. Đơn cử, đối với khoản vay vốn lưu động, trường hợp khách hàng làm trong ngành nghề sản xuất và thương mại thức ăn chăn nuôi. Theo quy định, nếu mã ngành là sản xuất thức ăn chăn nuôi thì được hỗ trợ lãi suất, còn mã ngành thương mại thức ăn chăn nuôi thì không được hỗ trợ lãi suất. Tuy nhiên trên thực tế, khách hàng nhập nguyên liệu về theo tàu/lô lớn và sử dụng chung cho cả sản xuất và bán thương mại và khó có cơ sở để bóc tách phần nguyên liệu cho từng mục đích…

Hoạt động kiểm đếm tiền mặt tại một chi nhánh ngân hàng thương mại ở TP.Biên Hòa

Theo nhiều chuyên gia, do việc hạn chế về hạn mức tín dụng nên một số ngân hàng vẫn còn hạn chế việc giải ngân các khoản vay mới, dẫn đến tình trạng có thể khách hàng là đối tượng được hỗ trợ lãi suất nhưng ngân hàng chưa thể giải ngân nên khách hàng sẽ bị chậm/chưa nhận được chính sách hỗ trợ lãi suất này.

Phó chủ tịch Hiệp hội DN Đồng Nai Châu Minh Nguyện nhận định, để các DN tiếp cận nguồn vốn ưu đãi nói chung và gói vay vốn hỗ trợ 2% nói riêng từ phía các ngân hàng vẫn là chuyện không dễ dàng, trong đó để xác minh hồ sơ, xác định lĩnh vực được hỗ trợ vay vốn phải trải qua nhiều thủ tục, không dễ để chứng minh bởi nhiều DN hiện nay hoạt động, kinh doanh đa ngành nghề. Ngoài ra, trên thực tế, “room” (hạn mức) tăng trưởng tín dụng của một số ngân hàng trong năm nay còn hạn chế dẫn việc để triển khai giải ngân cho DN vay vốn, nhất là các gói hỗ trợ lãi suất sẽ gặp nhiều khó khăn.  

Ngoài ra, các ngân hàng thương mại mất nhiều thời gian chuẩn bị, xây dựng hệ thống tự động để theo dõi, hạch toán, quản lý dữ liệu báo cáo nhằm đảm bảo tính chính xác của dữ liệu trong công tác thanh, quyết toán, kiểm toán khi tham gia chương trình được hỗ trợ lãi suất từ nguồn ngân sách nhà nước.

              Hải Quân