Lạm dụng thuốc nhỏ mũi sẽ dẫn tới những hậu quả đáng tiếc, như: lệ thuộc vào thuốc, phát hiện bệnh khó khăn, phải phẫu thuật ngoại khoa, mất khả năng cảm nhận mùi vị, đặc biệt là bị bệnh phì đại cuống mũi rất nguy hiểm.
Lạm dụng thuốc nhỏ mũi sẽ dẫn tới những hậu quả đáng tiếc, như: lệ thuộc vào thuốc, phát hiện bệnh khó khăn, phải phẫu thuật ngoại khoa, mất khả năng cảm nhận mùi vị, đặc biệt là bị bệnh phì đại cuống mũi rất nguy hiểm.
Môi trường ô nhiễm, thời tiết thay đổi, sức đề kháng kém… nhiều trẻ em và người lớn có nguy cơ bị các bệnh về đường hô hấp trên. Nhiều người đã sử dụng thuốc nhỏ mũi để chống viêm, chống nghẹt. Nếu chỉ sử dụng thuốc nhỏ mũi dưới 7 ngày thì sẽ không có tác động lớn. Nhưng nếu sử dụng kéo dài, sẽ gây ra những chứng bệnh đáng lo ngại trên.
* Thuốc nhỏ mũi không phải thuốc trị bệnh
Khi viêm, cuống mũi có thể nở to ra, chèn ép toàn bộ khe thở, gây hiện tượng nghẹt tắc mũi. Chính vì thế, nhiều người sử dụng thuốc nhỏ mũi chống nghẹt giúp co mạch để đường thở thông thoáng, nhưng không biết rằng các loại thuốc co mạch này chỉ nên dùng tạm thời để chữa triệu chứng, không phải là thuốc trị bệnh và không thể giải quyết tận gốc căn bệnh. Nếu dùng thuốc này trong thời gian lâu hoặc nhiều lần trong ngày, không những không làm giảm nghẹt mũi mà còn dẫn đến nghẹt mũi nhiều hơn trước khi dùng thuốc.
Tính năng của thuốc nhỏ mũi chống nghẹt là làm co mạch cuống mũi. Sử dụng thường xuyên, kéo dài, thuốc sẽ làm giảm tính đàn hồi của mạch máu trong niêm mạc mũi, làm hỏng hệ thống màng nhầy - lông chuyển, làm cho đáp ứng của niêm mạc mũi đối với thuốc ngày càng giảm, bệnh càng nặng thêm, khiến việc điều trị sẽ rất khó khăn, phải điều trị bằng cách phẫu thuật ngoại khoa.
* Nên dùng thuốc nhỏ mũi như thế nào?
Nguyên nhân gây nên nghẹt mũi có rất nhiều, tùy từng nguyên nhân sẽ có phương pháp điều trị khác nhau. Vì thế khi bị viêm mũi, nghẹt mũi, người bệnh cần đến bác sĩ chuyên khoa để được xác định nguyên nhân và chỉ định dùng thuốc. Không nên tự tiện dùng thuốc, bệnh sẽ ngày càng trầm trọng và kéo dài hơn.
Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại thuốc nhỏ mũi chống viêm tương đối an toàn như thuốc sát khuẩn argyrol nồng độ 1% đến 3%. Đây là thuốc vừa có tác dụng sát khuẩn, vừa có tác dụng làm săn niêm mạc và chống xuất tiết, có thể dùng cho trẻ nhỏ trong viêm mũi cấp. Tuy thuốc tương đối an toàn, nhưng cũng không nên dùng thuốc kéo dài và không sử dụng thuốc đã quá hạn; thuốc kháng viêm (như kháng sinh, corticoid) dùng cho bệnh nhân viêm mũi hoặc mũi - xoang mạn tính.
Để tăng hiệu quả sử dụng thuốc nhỏ mũi, trước khi nhỏ mũi cần hỉ sạch hay hút hết chất dịch nhày, mủ ứ đọng trong hốc mũi, như vậy nhỏ thuốc mới có tác dụng. Đối với trẻ nhỏ chưa biết hỉ mũi, người lớn nên dùng quả bóng hút mũi hút nhẹ nhàng, đúng cách để lấy ra hết các dịch nhày trong mũi của trẻ trước khi nhỏ thuốc. Khi nhỏ mũi, tốt nhất là ở tư thế nằm ngửa. Hoặc nếu không nằm ngửa thì ngồi ngửa đầu ra phía sau để thuốc chảy vào trong hốc mũi. Khi nhỏ nên đưa đầu ống vào sâu trong hốc mũi độ 1cm, nhỏ từ 1-3 giọt, không nên nhỏ quá 5 giọt. Sau khi nhỏ thuốc, người bệnh có thể hít nhẹ vào hoặc day nhẹ trên cánh mũi để thuốc vào được sâu trong hốc mũi.
Bác sĩ Nguyễn Thị Xuân Mai
(Bệnh viện chấn thương chỉnh hình quốc tế Đồng Nai)
