Những người nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS cũng là lúc sức đề kháng của bệnh nhân đã sa sút. Cùng với chứng nhiễm trùng cơ hội, các bệnh về da ở người bệnh AIDS cũng nhiều hơn, nặng hơn so với người ở giai đoạn nhiễm HIV.
Những người nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS cũng là lúc sức đề kháng của bệnh nhân đã sa sút. Cùng với chứng nhiễm trùng cơ hội, các bệnh về da ở người bệnh AIDS cũng nhiều hơn, nặng hơn so với người ở giai đoạn nhiễm HIV.
 |
| Tư vấn cho thân nhân của người bệnh AIDS về chăm sóc các bệnh ngoài da. |
Theo bác sĩ Võ Thị Kim Loan, Giám đốc Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh, nhiễm nấm, nhiễm khuẩn là 2 bệnh thường gặp nhất ở người bệnh AIDS.
* Nhiễm nấm Candida miệng
Miệng, âm hộ và các nếp kẽ trên da của người bệnh AIDS là những bộ phận dễ bị nhiễm nấm Candida nhất. Ở miệng thương tổn là mảng màu trắng giống như sữa vón ở lưỡi, mặt trong má và nhanh chóng lan ra toàn bộ mặt lưỡi. Nấm miệng thường gây viêm họng đỏ, nuốt đau, mất vị giác. Nhiễm nấm có thể lan từ họng xuống thực quản, gây cảm giác rát bỏng trong ngực khi nuốt.
* Nhiễm nấm dày móng
Nấm dày móng ở người AIDS thường gây ngứa, bong vảy da ở chân, ngón tay, móng tay người nhiễm HIV. Thương tổn là đỏ da, bong vảy, mạn tính ở da. Ở móng thì gây dày móng, thay đổi bề mặt và màu sắc móng. Nhiễm nấm dày móng chỉ đáp ứng với thuốc dạng uống và phải điều trị trong nhiều tháng. Nhiễm nấm loại này dễ bị tái lại sau nhiều lần điều trị.
* Nhiễm vi khuẩn
Người bệnh AIDS có nguy cơ bị nhiễm trùng da do vi khuẩn nhiều gấp 5 lần so với người mới ở giai đoạn nhiễm HIV và cao gấp 20 lần so với người không có bệnh. Nhiễm khuẩn thường gặp trên người bệnh AIDS là vảy chốc, các bóng nước lớn, dễ vỡ, tiết dịch vàng. Ngay khi bóng nước vỡ ra thương tổn có khuynh hướng loét và đóng vảy tiết vàng. Ở người suy giảm miễn dịch nặng như bệnh nhân AIDS, nhiễm khuẩn ở da tạo nguy cơ gây nhiễm khuẩn máu. Bệnh nhân cần được điều trị tại bệnh viện.
* Một số bệnh da khác
Viêm da tiết bã: Là biểu hiện viêm, đỏ da và bong vảy từng mảng ở mặt, ngực, trán, kẽ mũi, tai. Vảy trên da đầu hay gặp gọi là gàu, đỏ da thường thấy ở ngực và mông. Đỏ da, bong vảy và rất ngứa, vảy dày ẩm và lan tỏa thành đám. Điều trị bằng bôi kem, mỡ có corticoid.
Vảy nến: Bệnh nhân AIDS có tiền sử vảy nến thường làm bệnh trở nên xấu hơn. Vảy nến bùng phát với triệu chứng tăng kích thước, số lượng thương tổn và màu đỏ tươi hơn. Vị trí thương tổn ở da đầu, khuỷu tay, đầu gối. Một số bệnh nhân có thương tổn vảy dày lòng bàn tay, bàn chân kèm theo mụn mủ. Vảy nến có thể xuất hiện toàn thân lan tỏa kèm theo ngứa, đỏ da, bong vảy. Bệnh nhân cần điều trị tại bệnh viện.
Ban đỏ, mề đay, sẩn ngứa: Một trong những vấn đề của da trên bệnh nhân AIDS là ngứa lan tỏa, đỏ da và nổi những đám sẩn đỏ. Ngứa dai dẳng và khó kiểm soát. Có thể với điều trị kháng histamin và thuốc corticoid bôi, nhưng tác dụng rất hạn chế.
Viêm nang lông và ban dạng trứng cá: Bệnh nhân AIDS thường phát triển các thương tổn giống trứng cá. Thương tổn là mụn nhỏ, số lượng nhiều. Mụn mủ tập trung quanh chân lông ở ngực, lưng, mặt, da đầu, chân và mông. Ban ở da giống trứng cá cũng có thể ngứa làm bệnh nhân gãi dẫn đến chảy máu và nhiễm trùng thứ phát. Có thể cho bệnh nhân điều trị bằng uống kháng histamin và bôi dung dịch sát khuân làm khô thương tổn.
* Hạn chế các bệnh về daở người AIDS
Để hạn chế tình trạng nhiễm trùng cơ hội, đặc biệt là nhiễm trùng da và các bệnh về da, người bệnh nên ăn nhiều hoa quả để tăng cường sức đề kháng. Hàng ngày cần tắm rửa và giữ gìn vệ sinh thân thể sạch sẽ. Đến những nơi đông người, nơi môi trường có nhiều khói bụi cần che chắn kỹ lưỡng. Giữ cho da luôn khô thoáng.
Phương Uyên
