Phát huy giá trị di sản văn hóa hiệu quả

Một trong những mục tiêu quan trọng mà Nghị quyết số 12 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, con người Đồng Nai trở thành nguồn lực, động lực quan trọng của phát triển toàn diện và bền vững là bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa (vật thể và phi vật thể) trên địa bàn tỉnh nhằm phát huy hào khí Đồng Nai và không ngừng lan tỏa tinh thần hào khí Đồng Nai trong mọi phương diện của đời sống xã hội.

Với hơn 325 năm hình thành và phát triển, mảnh đất Biên Hòa - Đồng Nai đã kiến tạo kho tàng di sản văn hóa vô cùng phong phú, đa dạng và mang nhiều giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học. Toàn tỉnh có 71 di tích đã được xếp hạng (gồm 2 di tích quốc gia đặc biệt, 29 di tích quốc gia và 40 di tích cấp tỉnh) ở đa dạng các loại hình như: danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử, di tích khảo cổ học, di tích kiến trúc nghệ thuật, di tích lịch sử văn hóa… Bên cạnh đó, Đồng Nai còn là nơi tập trung của nhiều lễ hội dân tộc như: Lễ hội Kỳ yên, Lễ hội Cúng chợ (xã Tân Bình, huyện Vĩnh Cửu); Lễ hội Đua thuyền ở Bến Gỗ (phường An Hòa, thành phố Biên Hòa); Lễ hội Cầu an, cầu siêu của người Hoa; Lễ hội Cúng thần Lúa, thần Rừng của người Mạ, người S’tiêng; Lễ hội Sayangva (lễ cúng thần Lúa) của người Chơro; Lễ hội Lồng Tồng của người Tày - Nùng (huyện Định Quán và huyện Tân Phú); Lễ hội Ok om Bok, Chol Chnam Thmay của người Khmer (huyện Định Quán và thành phố Long Khánh)…

Theo thống kê, toàn tỉnh hiện có khoảng 350 lễ hội truyền thống. Đó là một hệ thống di sản văn hóa rất đa dạng, phong phú được xác định là nguồn lực quan trọng trong công cuộc xây dựng phát triển kinh tế - xã hội.

Để phát huy giá trị của tài sản vô giá này, thời gian qua, Đồng Nai đã có nhiều nỗ lực trong việc kết nối, quảng bá rộng rãi đến nhân dân. Trong đó, từng bước đầu tư phương tiện, thiết bị công nghệ hiện đại phục vụ trưng bày, triển lãm, số hóa di sản. Đồng thời, tăng cường liên kết tour, tuyến du lịch nhằm thu hút du khách, nhất là đối tượng học sinh, sinh viên. Đồng Nai đang hoàn thiện hồ sơ đề nghị ghi danh Lễ hội Sayangva (cúng thần Lúa) của người Chơro vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia…

Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia về văn hóa, so với tiềm năng và lợi thế, việc phát huy giá trị các di sản văn hóa của Đồng Nai vẫn còn bộc lộ những hạn chế, trong đó dễ thấy nhất là chưa “biến” di sản thành tài sản, nguồn lực để đóng góp cho phát triển kinh tế - xã hội. Đây là thực tế của không riêng Đồng Nai, đòi hỏi những đơn vị có liên quan phải tiếp tục tìm giải pháp đồng bộ nhằm phát huy giá trị di sản văn hóa một cách hiệu quả nhất.              

Minh Ngọc