Tập đại thành về lịch sử Nam bộ kháng chiến

Lịch sử Nam bộ kháng chiến là một bộ sách đồ sộ gồm 4 cuốn, với trên 4 ngàn trang, trong đó có 2 tập chính sử: Tập 1 là Lịch sử Nam bộ kháng chiến giai đoạn 1945-1954 và tập 2 là giai đoạn 1954-1975. Ngoài ra còn 1 tập Biên niên sự kiện lịch sử Nam bộ kháng chiến 1945-1975 và 1 tập Những vấn đề chính yếu trong lịch sử Nam bộ kháng chiến gồm 9 chuyên đề mang tính tổng hợp để soi sáng thêm chính sử do cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt làm Chủ tịch Hội đồng chỉ đạo và nhà nghiên cứu Trần Bạch Đằng làm chủ biên. Đây là công trình khoa học được thực hiện công phu với sự đóng góp công sức của rất nhiều các nhân chứng là người trong cuộc, các nhà khoa học cho đến những người dân. Bộ sách sau 10 năm thực hiện vừa được chính thức ra mắt ngày 31-3- 2011 tại thành phố Hồ Chí Minh với sự vắng mặt của rất nhiều người thực hiện, trong đó cả Chủ tịch và Chủ biên đều không còn.

Trong lời giới thiệu của bộ sách, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã viết: "Tôi rất vinh dự viết lời giới thiệu cho bộ sách quý Lịch sử Nam bộ kháng chiến - một công trình khoa học đồ sộ, một bộ chính sử oanh liệt về một miền đất rất giàu truyền thống cách mạng và lịch sử - văn hóa, về một giai đoạn lịch sử hào hùng trong thời đại Hồ Chí Minh. Đây cũng là bản anh hùng ca đẹp nhất về chủ nghĩa yêu nước Việt Nam được cả nước và thế giới biết đến, ca ngợi và ngưỡng mộ... Tôi tin tưởng bộ sách Lịch sử Nam bộ kháng chiến sẽ là tài liệu quý đối với cán bộ, đảng viên và đồng bào cả nước, nhất là thế hệ trẻ". Đây là một bộ sách đồ sộ về tư liệu lịch sử, sự kiện, nhân vật, con số... chứa đựng những nội dung hết sức phong phú và đa dạng về cuộc kháng chiến gian khổ hy sinh to lớn của đồng bào, chiến sĩ Nam bộ. Nó phản ánh và khắc ghi khá trung thực những chiến công lẫy lừng của vùng đất Thành đồng Tổ quốc "đi trước về sau".

Bộ sách được chia làm 5 phần. Phần mở đầu: Nam bộ trong lòng Việt Nam: đã khái quát khá đầy đủ và toàn diện về lịch sử hình thành vùng đất và con người Nam bộ từ khi Lễ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh lập xứ Đồng Nai- Gia Định cho đến Cách mạng tháng Tám thành công. Phần thứ nhất: Nam bộ kháng chiến chống thực dân Pháp (1945- 1954). Phần thứ hai: Nam bộ kháng chiến chống đế quốc Mỹ (1954- 1975). Phần thứ ba: Lịch sử chiến tranh chống Khmer Đỏ xâm lược bảo vệ Tổ quốc trên hướng Tây Nam (5-1975 - 12-1978 và phần Tổng luận 30 năm Nam bộ kháng chiến.

Đây có thể xem là bộ chính sử đồ sộ đầu tiên của Việt Nam về công cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của nhân dân Nam bộ. Bộ sách tập hợp đầy đủ các sử liệu giúp cho bạn đọc những tư liệu tham khảo đầy giá trị cũng như mang đến cho bạn đọc cái nhìn chân thực, chính xác, khách quan về những gì đã diễn ra. Toàn bộ nội dung của bộ sách là bức tranh toàn cảnh về lịch sử anh dũng của quân dân Nam bộ trong cuộc đấu tranh giành độc lập tự do cho Tổ quốc. Bộ sách cũng góp phần làm nổi rõ "tính cách Nam bộ" với nhiều nét độc đáo vốn được tích tụ và làm giàu trong quá trình lịch sử.

Tập Biên niên sự kiện lịch sử Nam bộ kháng chiến 1945-1975 và tập Những vấn đề chính yếu trong lịch sử Nam bộ kháng chiến là những chuyên đề chuyên sâu, mang tính tổng hợp góp phần soi sáng thêm chính sử như: phong trào nông dân và vấn đề ruộng đất, nông thôn; phong trào cách mạng ở đô thị; phong trào các dân tộc thiểu số; hoạt động yêu nước của đồng bào các tôn giáo; phong trào phụ nữ; vấn đề kinh tế - tài chính; mặt trận văn hóa, văn nghệ, báo chí; vấn đề xây dựng lực lượng vũ trang và đấu tranh vũ trang; cuộc đấu tranh trong các nhà tù...

Lịch sử Nam bộ kháng chiến là một bộ sử. Điều ấy quá rõ rồi, nhưng tư tưởng mà nó chuyển tải chính là từ quá khứ gian lao nhưng hào hùng của bao thế hệ đã anh dũng chiến đấu, hy sinh trọn vẹn và làm tròn trách nhiệm trước Tổ quốc để nhắn nhủ thế hệ hôm nay phải làm sao để xứng đáng với sự hy sinh to lớn ấy. Lịch sử Nam bộ kháng chiến không chỉ là một công trình khoa học lớn, mà còn là bộ sách quý có giá trị sâu sắc về chính trị, tư tưởng và giáo dục truyền thống.

Vũ Trung Kiên