Chiến thắng Điện Biên - Ca khúc nở hoa giữa miền Tây Bắc

Cho đến hôm nay, sau 58 năm giải phóng Điện Biên Phủ, ca khúc Chiến thắng Điện Biên vẫn sống mãi trong lòng nhân dân.

Cho đến hôm nay, sau 58 năm giải phóng Điện Biên Phủ, ca khúc Chiến thắng Điện Biên vẫn sống mãi trong lòng nhân dân.

Năm 1995, nhạc sĩ Đỗ Nhuận được Nhà nước tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học - nghệ thuật. Khi nói về sự ra đời của ca khúc Chiến thắng Điện Biên, ông cho biết: “Tôi đã hình dung ra ngày quân và dân Tây Bắc giải phóng. Những ca từ trong bài hát, đều được rút ra từ cuốn hồi ký những ngày tháng tôi chiến đấu. Tôi nghĩ, mình phải có một ca khúc sáng tác về ngày Điện Biên  giải phóng trong sự hân hoan, vui mừng của các dân tộc anh em miền Tây Bắc. Vậy là đêm mồng 7-5-1954, tôi đã thức trắng đêm để gieo những nốt nhạc đầu tiên lên những vần thơ. Những ca từ “Giải phóng Điện Biên, bộ đội ta tiến quân trở về, giữa mùa này hoa nở, miền Tây Bắc tưng bừng vui”, đã nung nấu trong đầu tôi nhiều ngày, nhiều tháng trước đó. Ca khúc Chiến thắng Điện Biên là ca khúc ruột của cuộc đời tôi, đã nở hoa giữa miền Tây Bắc”.

Ngay sau khi ca khúc Chiến thắng Điện Biên hoàn chỉnh, Đài Tiếng nói Việt Nam đã trực tiếp thu âm và trở thành bản nhạc “bình minh” chào đón mỗi ngày mới, phát rộng rãi trên toàn quốc. Những nốt nhạc “Giải phóng Điện Biên, bộ đội ta tiến quân trở về” đã làm nức lòng chiến sĩ cả nước, ăn sâu vào tiềm thức nhân dân, có sức lan tỏa khắp năm châu bốn biển. Ca khúc Chiến thắng Điện Biên như một “lá chắn” chấm dứt 9 năm trường kỳ đánh thực dân Pháp và tuyên bố với bạn bè thế giới là toàn thắng đã về nhân dân Việt Nam, thực dân Pháp đã thất bại hoàn toàn.

58 năm qua, âm hưởng của ca khúc Chiến thắng Điện Biên luôn vang dội khắp non sông, là người bạn đồng hành của những người lính đã từng chiến đấu trên chiến trường Điện Biên Phủ. Ca khúc ấy không chỉ tượng trưng cho lá cờ bách chiến bách thắng, mà còn là “sợi chỉ đỏ” đánh dấu ngày toàn thắng, thấm đẫm bao mồ hôi, xương máu chen lẫn niềm vui vô bờ bến của quân và dân cả nước.

Khi nói về ca khúc Chiến thắng Điện Biên, nhiều nhà phê bình âm nhạc nhận xét: Đó là tác phẩm điển hình, mẫu mực của nhạc sĩ Đỗ Nhuận. Ông đã sáng tạo điệu thức dân ca, vận dụng nhuần nhuyễn sự mới lạ, mang sắc thái những điệu dân ca Tây Bắc và làn điệu chèo của đồng bằng Bắc bộ. Tất cả những hình tượng như tiếng kèn, nhịp bước quân hành, những bước chân rạo rực, điệu múa xòe hoa, đều cuộn chảy trong tâm hồn ông, rồi trào dâng thăng hoa thành vần, nhạc, điệu. Con người và phong cảnh Mường Thanh, Điện Biên, Tây Bắc đã được thăng hoa trong những ca từ, nhảy múa trong từng nốt nhạc, hân hoan hùng tráng trong mỗi điệp khúc, tạo thành biểu tượng sắc thái cho chiến thắng vinh quang của dân tộc. Để khi “Núi sông bừng lên, đất nước ta sáng ngời, cánh đồng Điện Biên cờ chiến thắng tưng bừng trên trời” khiến “Cả thế giới đón mừng chiến dịch đại thắng lợi, góp sức xây dựng hòa bình”.

    Mai Thắng