Chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH) đối với thai sản lao động nữ là một trong những chính sách nhân văn, nhằm bảo đảm cho lao động nữ nghỉ trước, trong và sau khi sinh đủ 6 tháng để bảo đảm sức khỏe để chăm sóc con nhỏ.
Chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH) đối với thai sản lao động nữ là một trong những chính sách nhân văn, nhằm bảo đảm cho lao động nữ nghỉ trước, trong và sau khi sinh đủ 6 tháng để bảo đảm sức khỏe để chăm sóc con nhỏ. Tuy nhiên, chế độ thanh toán BHXH thai sản cho lao động nữ vẫn đang có nhiều người thắc mắc.
 |
| Chế độ thai sản cho lao động nữ cần được thực hiện đầy đủ. Ảnh: P.LIỄU |
Để người lao động hiểu rõ hơn các quy định về thanh toán BHXH đối với vấn đề thai sản, BHXH tỉnh đã trả lời một số thắc mắc về vấn đề này.
Tôi nghỉ việc vào tháng 5-2016 và đóng BHXH được 9 tháng. Tháng 4-2017 tôi sinh con. Vậy tôi có được hưởng chế độ thai sản không?
- Theo Điều 31 Luật BHXH quy định lao động nữ đóng BHXH đủ 6 tháng trong vòng 12 tháng trước khi sinh con. Tháng 4-2017 chị sinh thì tính ngược lại tháng 4-2016, trong vòng thời gian đó chị đóng BHXH đủ 6 tháng thì được hưởng chế độ thai sản. Tuy nhiên, tháng 5-2016, chị đã nghỉ việc và từ đó không tham gia BHXH ở đâu nữa, như vậy chị mới tham gia BHXH được 2 tháng (tháng 4 và 5-2016). Do đó, chị không đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản.
Tôi là giáo viên tiểu học, có thời gian nghỉ thai sản trùng với 2 tháng hè. Vậy theo BHXH, thời gian nghỉ thai sản của tôi được tính như thế nào, có được nghỉ đủ 6 tháng, trừ 2 tháng hè không?
- Trường hợp của bạn sinh con trong khoảng thời gian bao gồm cả thời gian làm việc và thời gian nghỉ hè. Pháp luật hiện hành cũng không quy định chi tiết về vấn đề trùng thời gian như tình huống của bạn. Để giải quyết được quyền lợi này, bạn có thể đề nghị hiệu trưởng nhà trường bố trí cho bạn nghỉ phép trước khi nghỉ thai sản hoặc lùi thời gian nghỉ phép sau khi nghỉ thai sản.
Tôi tham gia BHXH ở công ty cũ hơn 2 năm, cuối tháng 8-2016 tôi nghỉ việc nhưng công ty chưa trả sổ BHXH. Vậy tôi có được hưởng chế độ thai sản khi không được ký tiếp hợp đồng lao động? Con chết sau sinh, mẹ hưởng chế độ thai sản thế nào?
- Về điều kiện thời gian tham gia bảo hiểm để hưởng chế độ thai sản khi sinh con thì bạn đủ điều kiện. Tuy nhiên theo quy định của pháp luật, khi bạn làm thủ tục hưởng chế độ phải mang theo sổ bảo hiểm để cơ quan BHXH chốt sổ cho bạn. Bạn cần liên hệ với công ty cũ yêu cầu trả sổ BHXH để đảm bảo quyền lợi của mình.
Riêng trường hợp sau khi sinh, con chị chết thì căn cứ theo Điều 31, nếu con dưới 60 ngày tuổi bị chết thì mẹ được nghỉ việc 90 ngày tính từ ngày sinh con; nếu con từ 60 ngày tuổi trở lên bị chết thì mẹ được nghỉ việc 30 ngày tính từ ngày con chết, chứ không được nghỉ theo chế độ 6 tháng. Thời gian này không tính vào thời gian nghỉ việc riêng theo quy định của pháp luật về lao động
Tôi sinh con ngày 1-10-2016 và đi làm sớm khi chưa hết thời gian nghỉ thai sản vào ngày 1-3-2017. Vậy khi đi làm tôi có phải đóng BHXH, BHYT, BHTN không, vì theo quy định thời gian nghỉ thai sản không được tính là thời gian tham gia BHTN.
- Căn cứ theo quy định, trường hợp lao động nữ đi làm sớm, trước khi hết thời hạn nghỉ sinh con theo quy định thì thời gian hưởng chế độ thai sản từ khi nghỉ việc đến khi đi làm trước thời hạn vẫn được tính là thời gian đóng BHXH. Thời điểm từ khi đi làm trước đến khi hết thời hạn nghỉ sinh con thì lao động nữ vẫn được hưởng chế độ thai sản quy định tại khoản 1 hoặc khoản 3 Điều 34 của Luật BHXH, nhưng người lao động và người sử dụng lao động phải đóng BHXH, BHYT, BHTN.
Hiện nay công ty tôi đang nợ tiền bảo hiểm từ tháng 2-2016. Tôi cũng như một số lao động nữ nghỉ chế độ thai sản, ốm đau, bên bảo hiểm không làm duyệt chi do công ty còn vẫn nợ tiền bảo hiểm. Vậy để được thanh toán chế độ thai sản, tôi phải làm sao?
- Theo quy định, người sử dụng lao động có trách nhiệm giải quyết chế độ ốm đau, thai sản cho người lao động, sau đó người sử dụng lao động thực hiện quyết toán với tổ chức BHXH. Vậy, nếu người lao động đủ điều kiện được hưởng chế độ thai sản thì người sử dụng lao động phải có trách nhiệm chi trả chế độ trước cho người lao động; người sử dụng lao động tiếp nhận đầy đủ hồ sơ của người lao động và thực hiện quyết toán với tổ chức BHXH. Đối với các doanh nghiệp còn nợ tiền đóng BHXH thì sau khi công ty thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đóng BHXH thì phía cơ quan BHXH mới quyết toán các khoản chế độ cho người lao động. Với trường hợp của chị, khi nào công ty thanh toán tiền bảo hiểm xong, cơ quan BHXH sẽ duyệt chi chế độ thai sản cho chị cũng như những lao động nữ khác trong công ty.
Phương Liễu (thực hiện)
